Blokum: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 18:
Blokum hoorde vanouds bij het [[kerspel]] [[Woltersum]] en viel sinds 1812 onder gemeente [[Ten Boer]]. Na de aanleg van het Eemskanaal kwam het nogal geïsoleerd te liggen ten opzichte van het hoofddorp van de gemeente. In 1962 werd daarom het deel van Ten Boer ten oosten van het kanaal, met inbegrip van Blokum, bij de [[Slochteren (gemeente)|gemeente Slochteren]] gevoegd.
De nederzetting Blokum is ontstaan op de verhoogde [[kreekrug|inversierug]] langs de voormalige loop van de Scharmer Ae, van waaruit het omliggende veen werd ontgonnen. De kern van de nederzetting wordt gevormd door een [[wierde (landvorm)|wierde]].<ref>E. Brouwer en L.C. Nijdam (ArGeoBoor), '[https://doi.org/10.17026/dans-zb3-4pqq Blokum 10, Overschild (Gemeente Slochteren)]', 2014 (DANS).</ref> Hier bevond zich vermoedelijk ook het steenhuis ''op de Blocken'', dat in 1459 eigendom was van de familie Rengers van Scharmer. Ten oosten van de Scharmer ae bevinden zich nog enkele middeleeuwse huiswierden. Drie hofsteden ''opden Bloken'' en in [[Roeksweer]] werden samen met uitgestrekte landerijen in 1471 door Johan Rengers van Ten Post verkocht aan het klooster van de [[Kloosters in Groningen#Fraterhuis te Groningen|Broeders van het Gemene Leven]] te Groningen. Tweehonderd grazen land, waaruit jaarlijks twee schuiten zwarte turf werden gegraven, hield de edelman nog in eigen hand.<ref>[http://www.cartago.nl/nl/oorkonde/kfh162 RHC Groninger Archieven, 1237, inv.nr. 85, regest 162]. [http://www.cartago.nl/nl/oorkonde/kfh159.xml RHC Groninger Archieven, 1237, inv.nr. 220, reg. 159]</ref> Ook de kerkboeken van Woltersum spreken rond 1650 over ''op de Blocken'' of ''van de Blocken''. De kaart van [[Theodorus Beckeringh]] uit 1781 noemt de buurtschap ''De Bloken''.
De naam Blokum komt volgens de taalkundige [[Wobbe de Vries]] van het Oudhoogduitse woord ''b(i)loh'', hetgeen 'blok' betekent in de zin van 'afsluiting', bijvoorbeeld door middel van een [[dam (waterkering)|dam]] in uitmonding van de [[Scharmer Ae]] via de Molensloot naar de [[Kleisloot (Harkstede)|Kleisloot]]. Dit met de 19e-eeuwse uitgang ''-um'' 'heem' naar analogie met Woltersum.<ref>Vries, W. de (1946), ''Groninger plaatsnamen''. p. 316.</ref> Middelnederlands ''beloke'' of ''bloc'' kan echter ook 'omheining, park, omheind of afgeperkt gebied' betekenen, bijvoorbeeld 'een door een gracht of omheining afgesloten akker'.<ref>M. Philippa e.a.. ''Etymologisch Woordenboek van het Nederlands'', 2f006-2009, art. [http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/blok blok]. Verwijs & Verdam, ''Middelnederlandsch Woordenboek'', art. [http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=04723 bloc].</ref> De verkaveling van Blokum en Luddeweer wijkt inderdaad af van het omliggende veenontginningsgebied van Harkstede, Scharmer en Slochteren.
| |||