Spoorlijn Harlingen - Nieuwe Schans: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 38:
{{SP2|dSTR|uexdSTRl||[[tramlijn Franeker - Marssum|tramlijn]] naar [[station Marssum|Marssum]]|opgebroken}}
{{SP3|d|eABZgl|exENDEeq||ZPC}}
{{SP2|BHF|d|15,5|[[Station Dronryp|Dronryp]]|voorheen DronijpDronrijp}}
{{SP2|BHF|d|21,9|[[Station Deinum|Deinum]]}}
{{SP2|SKRZ-Ao|d||{{Pictogram weg Nederland N-weg|31}}}}
Regel 185:
De spoorlijn Harlingen – Duitsland sluit bij de grens aan op de [[Spoorlijn Ihrhove - Nieuweschans|spoorlijn naar het Duitse Ihrhove]]. Staatslijn B werd aangelegd om een goede verbinding tussen [[Engeland]] en [[Noord-Duitsland]] mogelijk te maken. Van groot internationaal belang werd de spoorlijn echter nooit.
 
Volgens historicus Kerst Huisman is de politiek van mening: "dat het missen van kansen voor de Harlinger haven te wijten is aan de geografische ligging van deze zeehaven". Echter, Harlingen lag niet geografisch afgelegen. Met [[Amsterdam]] had [[Harlingen (stad)|Harlingen]] in de 17e en 18e eeuw een centrale functie in de [[Moedernegotie]] met [[Oostzee]]gebieden.<ref>Kerst Huisman, 'Harlingen als schakel tussen Engeland en Eurazië', Leeuwarder courant 10 maart 1994 en Auke van der Woud, ''Een Nieuwe wereld''.</ref>
 
Al in 1845 waren er plannen Harlingen door het spoor met het Europese netwerk te verbinden. In 'Holland', de huidige 'Randstedelijke regio's', was vanaf 1839 met Engels kapitaal [[Spoorlijn Amsterdam - Rotterdam|een spoorlijn]] aangelegd tussen Amsterdam en Rotterdam. In 1845 verenigden vier ingenieurs zich met elkaar: de [[Delfzijl]]ster broers Balkema en de Waalse neven Xavier Tarte en Castllion Du Portail. Deze groep bedacht een pan-Europese spoorverbinding tussen [[Spanje]] en [[Sint-Petersburg]]. De haven van Harlingen was in dit verband voorgesteld als 'Schakel tussen [[Engeland]] en [[Eurazië]]. Harlingen was rond 1845-1860 als [[zeehaven]] beter bereikbaar over zee dan Amsterdam en Rotterdam. Harlingen had echter lang niet de -politiek/financiële- steun die die steden hadden. Hierbij liet de provincie [[Friesland]] het voor de haven van Harlingen afweten.
Regel 196:
Het [[Kabinet-Van Hall-Van Heemstra]] weet de spoorwegkwestie waarover het voorgaande [[Kabinet-Rochussen]] is gevallen, op te lossen. Er wordt in 1860 besloten tot spoorwegaanleg 'van Rijkswege', terwijl de wijze van exploitatie later bij wet zal worden geregeld.
 
Harlingen kreeg hierbij een kans zich op het Europees spoorwegnet aan te sluiten. De aanleg begon met de lijn Harlingen – Leeuwarden in 1863. In 1876 kwam de aansluiting op het Duitse spoorwegnet tot stand toen de [[Spoorlijn Ihrhove - Nieuweschans|spoorlijn Nieuwe Schans – Ihrhove]] werd geopend. Pas na de [[Eerste Wereldoorlog]] reden er regelmatig [[Doorgaand rijtuig|doorgaande rijtuigen]] tussen [[Amsterdam]], [[Groningen (stad)|Groningen]], [[Bremen (stad)|Bremen]] en [[Hamburg]]. Niet veel later werd de internationale treindienst ingekort tot Groningen – Bremen. De doorgaande verbinding vanuit Engeland via de Harlingse haven is nooit tot stand gekomen.
 
Vanaf juli 1942 reed er [[Lijst van Jodentransporten vanuit Nederland|93 maal een goederentrein]] met in totaal meer dan 100.000 in Nederland wonende Joden, 245 Sinti en Roma vanaf [[station Hooghalen]], 5&nbsp;km vanaf het kamp Westerbork, via Assen, Groningen en Nieuweschans naar de vernietigingskampen in Duitsland, Polen en Tsjechië; vaak naar [[Auschwitz (concentratiekamp)|Auschwitz]] maar ook naar [[Sobibór (vernietigingskamp)|Sobibór]], [[Theresienstadt (concentratiekamp)|Theresienstadt]] en [[Bergen-Belsen]].