Huis Oranje-Nassau: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Nassau vervangen door Oranje Nassau, Nassau-Fulda vervangen door complete versie |
k Wikipedia:Stemlokaal/Modificatie Amsterdamconstructies, http://woordenlijst.org/leidraad/16/3 met AWB |
||
Regel 9:
| stamvader = [[Ulrich graaf van Idstein]]
| laatste heerser = [[Willem III van Oranje]]
| hoofd = [[Willem van Oranje (hoofdbetekenis)|Willem van Nassau]]
| verheffing =
| uitgestorven =
Regel 20:
[[File:Oranje-Nassau wapen na 1582.svg|thumb|200px|wapen van Willem I de Zwijger, II en III en Frederik Hendrik]]
[[Bestand:Coat of Arms of England (1694-1702).svg|thumb|250px|Het hoogtepunt van de macht van het Huis Oranje: wapen van Willem III, als koning van Engeland, Schotland en Ierland.]]
Het '''Huis Oranje-Nassau''' is een tak van het [[
Het huis heeft een centrale rol gespeeld in de politiek en overheid van Nederland en kortstondig ook in andere delen van Europa.
Het behoort, sinds [[Willem van Oranje (hoofdbetekenis)|Willem van Nassau]] de bezittingen van zijn neef [[René van Chalon]] erfde, tot de hoge Europese adel. Toen het Huis Oranje met [[Willem III van Oranje]] uitstierf voegde zijn Friese neef uit het Huis [[Nassau-Dietz]] de namen Oranje en Nassau samen. Sindsdien wordt van het Huis Oranje-Nassau gesproken. Al is dit Huis in 1890 in mannelijke lijn met [[Willem III der Nederlanden]] uitgestorven, rekent men ook [[Wilhelmina der Nederlanden|Wilhelmina]], [[Juliana der Nederlanden|Juliana]] en [[Beatrix der Nederlanden|Beatrix]] met hun zonen en kleinkinderen tot het Huis Oranje-Nassau, en niet tot de huizen van hun echtgenoten uit de huizen [[Groothertogdom Mecklenburg-Schwerin|Mecklenburg-Schwerin]] en [[Lippe-Biesterfeld]], of de adellijke familie [[Von Amsberg]].
De oudste bekende voorouder is [[Ulrich graaf van Idstein]] in de omgeving van [[Wiesbaden]]. Deze Ulrich was graaf van [[Laurenburg]] aan de [[Lahn (hoofdbetekenis)|Lahn]] en stierf in [[1124]]. De volgende graaf was [[Hendrik II van Nassau|Hendrik II van Nassau ''de Rijke'']] (ca. 1180-ca. 1250) die op zijn beurt werd opgevolgd door Walram I <ref>Gestorven in 1198, Bron: [[Almanach de Gotha]], ed 1900</ref> verwierf door zijn huwelijk met de erfdochter Cunigunde van Belliqueux<ref>Volgens anderen: Kunigunde van [[Graafschap Ziegenhain|Ziegenhain]], dochter van graaf Poppo II van [[Nidda (plaats)|Nidda]]. Deze graven noemden zich vanaf 1144 Graven van Cigenhagen, naar de door Gottfried I gebouwde burcht Ziegenhain, in het huidige stadsdeel Ziegenhain (stad [[Schwalmstadt]]). Zie:
* Martin Röhling: ''Die Geschichte der Grafen von Nidda und der Grafen von Ziegenhain'', [ Niddaer Geschichtsblätter, 9], Niddaer Heimatmuseum e.V. Nidda, 2005.
* H. Römer: "Zur Verfassungsgeschichte der Grafschaft Ziegenhain im 13. und 14. Jahrhundert", ''Zeitschrift des Vereins für hessische Geschichts- und Landeskunde'' 48 (1915), 1-118.
.</ref> het Graafschap Nassau.
Op 17 december 1255 werd het feodale bezit verdeeld onder [[Walram II van Nassau|Walram van Laurenburg]] (ca. 1146-1198) die graaf van Nassau, Idstein, Wiesbaden en Weilburg werd en Otho die graaf van Nassau-Siegen, Dillenburg en Beilstein werd. De twee takken sloten een [[Huisverdrag]], de "Nassauischer Erbverein" waarmee zij elkaar als erfgenaam in het geval van uitsterven in de mannelijke lijn aanwezen. Zo ging Luxemburg in 1890 over van de tak van Otho naar de tak van Walram.
Hendrik de Rijke bouwde het slot de [[Slot Dillenburg|Dillenburg]]. Ook in [[Diez|Dietz]] stond een burcht of huis van de Nassaus, evenals later in Siegen, Hadamar, Idstein, Weilburg, Ottweiler, Saarbrücken, Usingen en Merenberg. Elk van deze plaatsnamen vertegenwoordigden een aparte tak van het Huis van Nassau, zoals [[Nassau-Dillenburg]], [[Nassau-Beilstein]], [[Nassau-Dietz]], [[Nassau-Siegen]], [[Nassau-Weilburg]]
Zijn zoon [[Hendrik II van Nassau|Hendrik II van Nassau ''de Rijke'']] was gehuwd met [[Machteld van Gelre]] en kreeg een aantal zonen, waarvan [[Walram II van Nassau|Walram]] (ca. 1220-ca. 1276) en [[Otto I van Nassau|Otto]] (vermoedelijk gestorven in 1289) de bezittingen van hun vader erfden en die later verdeelden. Het Huis van Oranje-Nassau stamt historisch gezien af van Otto, zij zijn de Ottoonse of jongere linie van het Huis Nassau.
In 1403 huwde [[Engelbrecht I van Nassau]] met de rijke erfdochter [[Johanna van Polanen]]. Zo verwierf het Duitse geslacht der (Ottoonse) Nassaus [[Breda (
Het Huis Oranje-Nassau werd voor het eerst genoemd in [[1544]], toen Willem I, graaf van Nassau-Dillenburg (1533-1584), beter bekend als [[Willem van Oranje (hoofdbetekenis)|Willem van Oranje]] of Willem de Zwijger, het Zuid-Franse prinsdom [[Orange (prinsdom)|Orange]] erfde van zijn neef [[René van Chalon]] (officieel René graaf van Nassau en prins van Chalon-Oranje), de zoon van Willems oom Hendrik III.
Bij het vorstendom hoorde ook de titel ''[[Prins van Oranje (hoofdbetekenis)|Prins van Oranje]]'' en de [[Motto#Lijfspreuk|lijfspreuk]] van Chalon, ''[[Je maintiendrai|Je maintiendrai Chalon]]''. Na de dood van koning-stadhouder [[Willem III van Oranje|Willem III]] in [[1702]] zou tot [[1732]] zowel het Huis van Oranje-Nassau als het [[Huis Hohenzollern]] aanspraak op de titel maken. Volgens het [[Traktaat van Partage]] behielden beide Huizen echter het recht op de titel ''Prins van Oranje''. Omdat koning-stadhouder [[Willem III van Oranje-Nassau|Willem III]] na zijn dood geen wettige opvolger had, stierf de Bredase tak van
Sindsdien stammen de leden van de Oranjefamilie in de vrouwelijke lijn meerdere keren van Willem van Oranje af; hij is in die zin de stamvader van de huidige Oranjes.
Regel 45:
[[Bestand:Nassau-Fulda wapen groot.svg|thumb|Het wapen van het Huis Nassau-Fulda; met de kwartieren van 1: Fulda; 2: Corvey; 3: Dortmund; 4: Weingarten; hart: Oranje. De [[Wapen van Nassau|leeuw van Nassau]] staat als eerste kwartier op het hartschild.]]
* Het [[Orange (prinsdom)|prinsdom Oranje]]
* Het [[
* Het graafschap [[Nassau-Dillenburg]]
* Het
* Het
* Het [[
* De [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]], als [[erfstadhouder]], niet als vorst of soeverein
* Het [[vorstendom Fulda]]. Dit kleine Duitse staatje bestond uit zeven samengevoegde territoria waaronder:
|