Lager (mechanica): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Afbeelding:Four-point-contact-bearing din628 type-qj 120-ex.png|thumb|300px|Een voorbeeld van een [[kogellager]]]]
Een '''lager'''<ref>Mannelijk of onzijdig substantief, afkomstig van het Duitse woord Lager</ref> (''leger'', ''asblok'', ''kussenblok'', ''draagpot'') is een constructie[[machine]]-onderdeel diewaar ervooreen zorgt[[as dat(mechanica)|as]] verschillendeof delen[[astap]] vanin die[[rotatie constructie(natuurkunde)|draait]]<ref>Grote beterWinkler tenPrins, opzichte7e vaneditie</ref>. elkaarEen kunnenbelangrijke bewegentaak doorvan een lager is het verlagen van de [[wrijving]] tussen de verschillende onderdelen. DezeDe beweging is doorgaansmeestal een rotatie ofmaar kan ook een lineaire beweging zijn. Lagers worden onderverdeeld in verschillende soorten op basis van hun vorm of bewegingsrichting. De [[kogellager]] is veruit de bekendste soort lager.
 
== Wrijving ==
Lagers met een lage wrijving zijn vaak belangrijk voor [[efficiëntie]], om hoge [[snelheid|snelheden]] te halen en om [[slijtage]] te verminderen. Een lager kan wrijving verminderen door zijn vorm, materiaal of middels vloeistof of gas.
 
*'''Vorm''', hierbij worden kogels en rollers gebruikt.
*'''Materiaal''', sommige lagers zijn gemaakt van een materiaal met lage oppervlaktewrijving.
*'''Vloeistof'' of ''gas'', maakt gebruik van de lage [[viscositeit]] van vloeistoffen en gassen zoals een [[Glijmiddelglijmiddel (industrie)|glijmiddel]]. Door deze vloeistof wrijven de twee vaste onderdelen van de constructie niet tegen elkaar.
*'''Elektromagnetisch veld'''.
 
Er bestaan ook combinaties van deze constructies.
 
== Belasting ==
Lagers kunnen op de volgende manieren krachten[[kracht]]en opnemen:<ref>[http://www.pneumatica.be/hydraulica/axiaal-radiaal.htm Radiale en axiale kracht]</ref>
*Radiale kracht (belasting [[loodrecht (meetkunde)|loodrecht]] op de as)
*Axiale kracht (belasting in de [[lengterichting ]] van de as)
*Rad-axiale krachten (gecombineerde belastingen)
 
Regel 26:
De simpelste vorm van een draaiende lager is een lager dat bestaat uit een cilinder tussen een wiel en de as van dit wiel. Dit was de voorloper van het [[kogellager]], waarbij een aantal kogeltjes de plaats van de ring innamen. Een oud voorbeeld van een houten kogellager, dat een draaiende tafel ondersteunde, werd gevonden in de resten van een [[Romeinen (volk)|Romeins]] [[Nemischip]] in het [[Nemimeer]] in [[Italië]]. Deze wrakstukken dateren van [[40 v.Chr.]] [[Leonardo da Vinci]] zou reeds rond het jaar [[1500]] een soort voorloper van het kogellager beschreven hebben; van [[Galileo Galilei|Galileo]] is een beschrijving bekend uit de periode 1600 en 1610. Een van de problemen van dit type lager is dat de bolvormige kogels tegen elkaar kunnen schuren en zo extra wrijving veroorzaken, maar dit kon worden opgelost door de kogels in een kooi te stoppen. Het eerste bruikbare kogellager werd uitgevonden tussen 1740 en 1750 door [[John Harrison (uitvinder)|John Harrison]] voor zijn ''H3 marine timekeeper'', een voor die tijd extreem nauwkeurige klok voor navigatiedoeleinden. Het eerste patent op een kogellager werd verleend aan [[Philip Vaughan]] van [[Carmarthen]] in [[1794]].
 
De creatie van de moderne versie van het kogellager wordt toegeschreven aan [[Sven Wingquist]] van het Zweedse [[SKF (kogellagerfabrikant)]] in [[1907]].
 
== Soorten lagers ==
Regel 55:
 
== Externe links ==
* {{en}}[http://science.howstuffworks.com/bearing.htm How Bearings Work] - Animations and functioning
* [http://www.mechanismen.be/mechanismen/lagers/losse-vaste-passing/lagers-losse-vaste-passing-01.htm HowHoe Bearings Work -lagers werken] - AnimationsAnimaties onop www.mechanismen.be
* {{en}}[http://www.reliableplant.com/Read/260/bearing-failure-detection Early Bearing Failure Detection] - Case study
* {{en}}[http://www.bearing-king.co.uk/how-to-measure-a-bearing.php How to measure a bearing] - Practical information on how to measure a bearing
 
{{Appendix}}