Bak (trein): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Kleine letters: kenmerken toegevoegd.
Label: Misbruikfilter: Kwebbelen
betekenis van bak hersteld. Informatie die niets met het begrip te maken heeft verwijderd.
Regel 1:
Een '''bak''' is Nederlands spoorjargonspoor[[jargon]] voor eenhet passagiersrijtuig, elkdeel van deeen starre[[spoorwegrijtuig]] delenof van[[Locomotief een(spoorwegmaterieel)|locomotief]] zonder [[passagierstreinWielstel#Spoorwegen|wielstellen]] of een gelede [[tramdraaistel]]en. VergelijkbaarOok isbij eentrams geledingwordt van eenbakken [[geledegesproken. bus]]Een bak is 'opgelegd' op wiel- of draaistellen.
Het woord bak ook wel gebruikt als aanduiding van een volledig rijtuig, dus met draai- en wielstellen, vooral bij treinstellen.
 
Langere bakken zijn vrijwel altijd opgelegd op twee draaistellen. Kortere bakken delen soms een draaistel, zodat op één draaistel de uiteinden van twee bakken rusten. De Franse [[Train à Grande Vitesse|TGV]] is hier een voorbeeld van.
Het geheel is flexibel door de flexibele verbindingen tussen de bakken. Deze zijn nodig voor het maken van horizontale bochten en ook in verticale richting voor het nemen van hobbels. De benodigde flexibiliteit hangt af van het tracé.
 
== Bakcodes ==
==Doorloopmogelijkheid==
Om de samenstellingfunctie van een trein of treinstelrijtuigbakken te beschrijven worden per bak een aantalhun eigenschappen gecodeerd weergegeven. Deze codesbakcodes zijn vaak ook te zienaangebracht onderaan op de zijkant van een bak.
Reizigers kunnen al of niet tijdens het rijden van de ene naar de andere bak lopen, zo ja dan is er grote variatie mogelijk in de mate van beschutting en veiligheid. Getrokken treinen hebben meestal een volledige doorloopmogelijkheid.
 
==== Hoofdletters ====
Bij Nederlandse treinstellen is er geen loopverbinding van het ene naar het andere [[treinstel]] (de [[doorloopkop]] functioneert niet meer), maar meestal wel tussen de bakken van hetzelfde treinstel. Bij de meeste museumspoorlijnen kan men van het ene naar het andere rijtuig lopen, maar de verbinding is niet beschut (deze is buiten) en te onveilig voor kinderen die niet begeleid worden. Net zoals dit vroeger ook vaak gebeurde, loopt men over een loopplaat tussen de balkons van 2 rijtuigen. Enige bescherming en houvast wordt geboden door hekjes.
 
In veel gevallen is de verbinding beschut en veilig. Hiervoor is een speciale constructie nodig. Voor wat betreft de vloer schuiven er bijvoorbeeld platen over elkaar, of er is een cirkelvormig tussendeel. Voor wat betreft de wanden kan flexibiliteit en beschutting gecombineerd worden door middel van een [[vouwbalg]].
 
==Trein==
Bij een trein kan een bak een [[spoorwegrijtuig|rijtuig]] zijn, of een [[motorrijtuig]], of een deel van een [[treinstel]].
 
=== Bakindeling ===
Om de samenstelling van een trein of treinstel te beschrijven worden per bak een aantal eigenschappen gecodeerd weergegeven. Deze codes zijn vaak ook te zien onderaan op de zijkant van een bak.
 
Bij goederenwagens wordt een internationaal codeschema gebruikt. Bij rijtuigen verschillen de betekenissen van de codes sterk per land. Zo zijn de Nederlandse bakcodes voor rijtuigen een stuk eenvoudiger dan bijvoorbeeld de Duitse.
 
De betekenissen van de ''huidige'' Nederlandse bakcodes die worden gebruikt op rijtuigen en treinstellen worden in de volgende paragrafen uitgelegd.
 
''De codificatie die gebruikt wordt voor goederenwagens is [[goederenwagen|hier]] te vinden.''
 
==== Hoofdletters ====
De hoofdletters geven meestal aan wat voor afdelingen zich in het rijtuig bevinden.
 
Regel 35 ⟶ 20:
* WR: "Wagon Restaurant", restauratierijtuig
 
==== Kleine letters ====
De kleine letters geven meestal de kenmerken van het rijtuig aan. De kleine letters worden ''achter'' de hoofdletter(s) geplaatst, met uitzondering van de '''m'''. Bij de [[Intercitymaterieel|Koploper]] is ook de '''s''' voor de hoofdletters geplaatst.
 
Regel 59 ⟶ 44:
* z: zonder toilet (nationaal; wordt alleen nog aangegeven wanneer tussen verder identieke rijtuigen onderscheid gemaakt moet worden)
 
==== Voorbeelden ====
*De treinstellen [[Mat '64|Plan V]] hebben de indeling ABk + Bk. Dat wil zeggen één koprijtuig met eerste en tweede klas, gekoppeld met een koprijtuig met alleen tweede klas. Beide rijtuigen zijn aangedreven, maar dat is niet in de bakcode aangegeven.
*Een Koploper met vier rijtuigen heeft de indeling mBfk + mB + A + sBk. Met andere woorden een aangedreven koprijtuig met tweede klas en een fietsenafdeling, gekoppeld met een aangedreven tussenrijtuig tweede klasse, een tussenrijtuig eerste klasse en een koprijtuig met tweede klasse.
Regel 65 ⟶ 50:
*De [[Spurt|elektrische GTW's van Arriva]] en [[Velios|van Veolia]] heeft een apart motorgedeelte (powerpack); hierdoor heeft hij een bakindeling waar bij de m losstaat van de rest: ABfk-m-Bk of ABfk-B-m-Bk voor respectievelijk de GTW2/6 en de GTW2/8
 
{{Zie ook|Zie [[goederenwagen]] voor informatie van codes voor goederenwagens}}
===Treinlengteborden===
 
===Treinlengteborden===
<div style="float:right; margin:0 0 1em 1em; font-size:90%;"><gallery>
Afbeelding:Bakbord.jpg|Een trein van negen rijtuigen moet voor dit bord stoppen.
Afbeelding:Bakbord2.jpg|Dit treinlengtebord staat bij een spoor dat door een [[Wissel (spoorweg)|wissel]] in tweeën is gedeeld.</gallery></div>
 
Om te zorgen dat treinen van verschillende lengte op de goede plek langs het [[Perron (platform)|perron]] stoppen, zijn langs het spoor genummerde ''treinlengteborden'' geplaatst (in Nederland zijn dit ruitvormige blauwe borden), waarvoor een machinist, overeenkomstig de treinlengte, dient te stoppen. Hij weet dan zeker dat de hele trein langs het perron staat, en bovendien zo veel mogelijk in de buurt van de reizigerstoegang.