Kluft: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
Een '''kluft''', '''klauw''' of '''clauw''' was in Noord-[[Nederland]] de benaming van een onderverdeling van een [[kerspel]] of van een [[Rechtstoelen in Groningen|rechtstoel]]. Een kluft had in de regel geen eigen [[kerkgebouw|kerk]], soms wel een kapel. Een kluft vormde een onderverdeling van [[stad|steden]] en dorpen en kan dan als synoniem van een [[woonwijk|wijk]] of [[buurschap]] worden gezien.
 
Het ''begrip'' kluft kwam vooral voor op het Groningse en Friese platteland, bijvoorbeeld de [[Juursemakluft]] in het [[Humsterland]]. In de Ommelanden vielen de kluften in de regel samen met een groep boerderijen of ''edele heerden'', die bij toerbeurt deelnamen aan de rechtspraak. In de zogenaamde [[Stadsjurisdictie van Groningen|Stadsjurisdicties van Groningen]] (de plattelandsgebieden die door deze stad bestuurd werden) waren dit [[buurschap]]pen, die een rol speelden bij de waterstaat, het wegenonderhoud en de burenhulp. Een reglement uit 1722 schreef voor dat ieder dorp uit een aantal kluften of buurtgilden diende te bestaan, die voor de burenhulp en andere publieke taken verantwoordelijk waren. De meeste buurtgilden kwamen in de 19e eeuw te vervallen.
 
Ook in een stedelijke omgeving werd dit begrip gebruikt. Zo was de stad [[Groningen (stad)|Groningen]] onderverdeeld in eerst vier en later zes kluften. Deze kluften waren weer onderverdeeld in ''rotten''. Een ''rot'' was een buurt, of in het geval van Groningen een straat of een huizenblok aan een zijde van een straat. In Groningen telde elke kluft 13 tot 17 rotten. Ook het burgerregiment (of vendel) bestond uit rotten, wat kan worden vergeleken met een [[Peloton (krijgsmacht)|peloton]] in een [[Compagnie (bataljon)|compagnie]]. Een [[rotmeester]] hield toezicht op een rot. In de Friese steden gebruikte men het begrip ''espel''.