Atmosferische elektriciteit: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k typo
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 6:
[[Bestand:Vertical potential gradient fairweather.png|{{largethumb}}|Met het toenemen van het aantal ionen en de mobiliteit daarvan met de hoogte, neemt de weerstand en daarmee de gradiënt van het potentiaalverschil af van gemiddeld 130 V/m op zeeniveau tot nog maar enkele volts per meter op 10 kilometer hoogte.]]
[[Bestand:Average ion-pair production rates.png|{{largethumb}}|Tot ongeveer een kilometer hoogte domineert de [[ionisatie]] door aardse [[radioactiviteit]], daarboven is het vooral [[kosmische straling]].]]
De elektrische geleidbaarheid van de atmosfeer wordt opgewekt door [[ioniserende straling]]. Deze bestaat vooral uit [[achtergrondstraling]] – [[kosmische straling]] en in mindere mate natuurlijke [[radioactiviteit]] – maar voor een klein deel ook door de mens veroorzaakte radioactiviteit. In de onderste luchtlagen treedt ionisatie vooral op door radioactiviteit, terwijl op grotere [[hoogte]] vooral kosmische straling domineert. Ook tijdens [[bliksem]] en het [[Sintsint-Elmusvuurelmsvuur]] treedt ionisatie op en dan wel in een dusdanige mate dat er sprake is van een [[Plasma (aggregatietoestand)|plasma]]. Er zijn in de atmosfeer zowel positieve als negatieve [[Ion (deeltje)|ionen]], maar er blijkt tijdens normale omstandigheden – mooi weer – een overschot aan positieve ionen te zijn, zodat de atmosfeer dan een positieve lading heeft ten opzichte van het [[aardoppervlak]].
 
Met de hoogte neemt ook de elektrische geleidbaarheid toe, wat meerdere oorzaken heeft. Dit komt vooral doordat de mobiliteit van de ionen toeneemt naarmate de [[luchtdichtheid]] afneemt. Daarnaast verlaagt de aanwezigheid van veel grote [[aerosol]]en de geleidbaarheid in de luchtlagen bij het aardoppervlak. Als laatste neemt het effect van ionisatie door kosmische straling toe op grotere hoogte.