Oudgrieks: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
1 bron(nen) gered en 0 gelabeld als onbereikbaar #IABot (v1.5beta)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 21:
| 639-3 = gko
}}
 
'''Oudgrieks''' ({{Polytonic|ἡ Ἑλληνικὴ γλῶττα}}, ''hē Hellēnikē glōtta'') is een verzamelnaam voor de [[dialect|dialecten]] die in het [[Oude Griekenland]], [[Ionië]] en in de Griekse kolonies werden gesproken, omdat er geen 'hoofdtaal' was. [[Athene (stad)|Athene]] was in die tijd wel een belangrijke stad, zeker ook op literair gebied, en daarom wordt thans op middelbare scholen de [[Attisch (dialect)|Attische]] variant onderwezen. De andere dialecten zijn het [[Ionisch (dialect)|Ionisch]], [[Dorisch (dialect)|Dorisch]], [[Eolisch (dialect)|Æolisch]], [[Arkadisch-Cyprisch]].
 
Regel 26 ⟶ 27:
Na de veroveringen door [[Alexander de Grote]] werd een variant van het Grieks, het [[Koinè]] de [[lingua franca]] voor het hele gebied rond de Middellandse Zee en voor velen de eerste taal.
 
Na de verovering en inlijving van dit gebied door de [[Romeins leger|Romeinen]] bleef het Grieks de taal in het oostelijk deel van het [[Romeinse Rijk]]. Maar ook in het [[Oude Rome]] was het Grieks gangbaar. Het onderwijs bij met namevooral de elite werd namelijk vaak gegeven door hoogopgeleide Griekse slaven. Daarnaast was Grieks de gebruikelijke taal in internationale contacten. [[Julius Caesar]] bijvoorbeeld beheerste het Grieks volledig. Vandaar dat sommige bronnen zelfs beweren dat hij vlak voor [[Julius Caesar#CaesarsDe doodmoord op Caesar|zijn dood]] de Griekse woorden "καὶ σύ, τέκνον" (''kai su, teknon'') uitsprak, wat ''"ook jij, mijn kind"'' betekent; en, dus niet de Latijnse woorden "''tu quoque Brute''" (''ook jij Brutus'') of "''tu quoque fili mi''" (''ook jij, mijn zoon'').
 
Het Oudgrieks is een [[dode taal]]. Veel van haar grammaticale kenmerken en vocabulaire bleef echter bewaard in geïsoleerde Griekse gemeenschappen rond de [[Zwarte Zee]]. Deze talen, samen het [[Pontisch]] genoemd, en een Anatolische variant, behouden tot de dag van vandaag veel overeenkomsten met het Oudgrieks uit Hellenistische tijden. Het [[Romeyka]], een van de Pontische talen, dat gesproken wordt door een Islamitische bevolkingsgroep wordt gesproken in onder andere het [[Çaykara (district)|district Çaykara]] van de provincie Trabzon in Turkije, heeft van alle bekende Griekse talen het meest behouden van het Oudgrieks behouden.<ref>{{en}} [[The Independent]]. [http://www.independent.co.uk/life-style/history/jason-and-the-argot-land-where-greeks-ancient-language-survives-2174669.html Jason and the argot: land where Greek's ancient language survives] (The Independent, 3 januari 2011).</ref><ref>{{en}} [[Universiteit van Cambridge]]. [https://web.archive.org/web/20100810234416/http://www.research-horizons.cam.ac.uk/features/-p-against-all-odds--archaic-greek-in-a-modern-world--p-.aspx Against all odds: archaic Greek in a modern world] (Universiteit Cambridge, Julijuli 2010). gearchiveerd</ref>
 
InEr wordt op de [[Middelbaremiddelbare school|middelbaaronderwijsvorm]] [[gymnasium]], in [[NederlandBelgië]] enop het [[Algemeen secundair onderwijs|aso]] en in [[BelgiëNederland]] kanop dehet leerling[[gymnasium]], hetin vakhet Oudgrieks volgenles gegeven. Op het programma staan vaak klassieke auteurs zoals [[Homerus|Homeros]], [[Herodotus|Herodotos]], [[Euripides|Euripides]], [[Sophocles (tragicus)|SophoclesSofocles]], [[Xenophon|Xenofon]] en [[Plato]]. Tot de oudste teksten in het Oudgrieks behoren de [[Ilias]] en de [[Odyssee]] van Homeros.
 
{{Appendix|2=}}
{{References}}
}}
{{Incubator|prefix=Wp|code=grc}}
{{Wikibooks|Oudgrieks}}
Regel 40 ⟶ 39:
{{Gesproken Wikipedia klein|Nl-Oud-Grieks-article.ogg|10641449}}
 
[[Categorie:Oudgrieks| ]]
[[Categorie:Dode taal]]
[[Categorie:Oudgrieks dialect| ]]