Jan van Krimpen: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
k Link naar doorverwijspagina gerepareerd (Monotype naar Monotype Imaging), met behulp van pop-ups |
||
Regel 2:
'''Jan van Krimpen''' ([[Gouda]], [[12 januari]] [[1892]] - [[Haarlem]], [[20 oktober]] [[1958]]) was een Nederlands [[typografie|typograaf]] en [[grafisch ontwerper]].
Van Krimpen correspondeerde met vele bekende typografen uit die tijd, onder wie [[Stanley Morison]] die bij [[Monotype Imaging|Monotype]] werkzaam was, in [[Salfords]] (vlak ten zuiden van Londen). In 1956 kreeg Van Krimpen de Society of Industrial Artist Gold Medal als hommage voor zijn werk.<ref>Specimen blade Series 556, The Monotype Corporation ltd. 3-61</ref>
Na zijn dood liet van Krimpen zijn archief met zijn correspondentie en manuscripten na aan de bibliotheek van de [[Universiteit van Amsterdam]], afdeling bijzondere collecties. Deze instelling kreeg ook de gelegenheid een eerste keus te doen uit Van Krimpens bibliotheek. In deze Universiteitsbibliotheek berust trouwens ook het archief van diens goede vriend en collega [[Sem Hartz]].
== Jeugd en opleiding ==
De [[Van Krimpen]]s waren een vrij notabele familie. Jan was het vierde kind van Nicolaas van Krimpen (1854-1908), een rijke graanhandelaar, en Maria Braat (1856-1901). Zijn oudste broer Hendrik (1889-1961) werd later advocaat. In 1890 werd een tweeling geboren: de dochter Neeltje werd later wiskundelerares, de zoon Jan overleed een jaar later. Jan werd vernoemd naar zijn eerder gestorven broertje. Toen Jan negen jaar oud was overleed zijn moeder, en op zijn zestiende (1908) was hij een wees. Hij werd verder opgevoed door Huib Braat, een oom van moederszijde. [[Huib van Krimpen]] (1917-2002), eveneens een bekend typograaf, was een zoon van Jan.
Regel 15 ⟶ 14:
== Eerste schreden op het pad van de typografie ==
1912 was het jaar dat de [[Hollandsche Mediaeval (lettertype)|Hollandsche Mediaeval]] uitkwam, de eerste letter van [[S.H. de Roos]]. Vanaf 1913 las Krimpen ''The Imprint'', een nieuw Engels typografisch tijdschrift. De redacteuren, Gerald Meynell, Edward Johnston en Stanley Morison - die later voor [[Monotype Imaging|Monotype]] zou gaan werken - wilden vooral commercieel drukwerk naar een hoger esthetisch niveau brengen.
Nog maar net van de academie af begon Van Krimpen samen met de [[letterkunde|letterkundige]] [[J. Greshoff]] zelf ook een klein typografisch tijdschrift, dat de bedoeling had om de moderne Engelse en Duitse inzichten over boekvormgeving ook in Nederland te laten doordringen: ''[[De Witte Mier. Klein maandschrift voor de vrienden van het boek]]''.
Regel 66 ⟶ 65:
Belangrijke typografische ontwikkelingen in Engeland in 1923:
* Francis Meynell startte met ''The Nonesuch Press''
* Stanley Morison werd typografisch adviseur bij ''[[Monotype Imaging|The Monotype Corporation]]'' in Salfords ([[Surrey (South East England)|Surrey]])
* de Cambridge University Press, Stanley Morison en Oliver Simon begonnen met het tijdschrift ''The Fleuron''
Regel 138 ⟶ 137:
De ''Verzamelde Werken'' van [[P.C. Boutens]] verschenen bij Enschedé en tegelijkertijd bij [[Boucher (uitgeverij)|Boucher]], in zeven delen. De oplage van 1000 exemplaren werd gedrukt in de [[Romulus (lettertype)|Romulus]]. Van Krimpen was niet alleen betrokken bij het drukken, maar ook bij de redactie van deze uitgave.
Hij maakte kennis met [[Herman de la Fontaine Verwey]], de bibliothecaris van de Amsterdamse Universiteits Bibliotheek. Zij ontmoetten elkaar in Het Huis aan de Drie Grachten, een boekhandel/antiquariaat gedreven door [[A.A. Balkema]], gevestigd aan de Oudezijds Voorburgwal 249. Balkema zat in het verzet, via de clandestiene [[Vijf Ponden Pers]]. Hij werkte daarvoor samen met de Neerlandicus [[Wytze Hellinga]]. Van Krimpen voegde zich er later bij.
Ook Sem Hartz, die vanwege als jood moest onderduiken, zat in het verzet. Hij deed veel graveerwerk om documenten te vervalsen. De vele "vrije tijd" deed hem besluiten zelf een letter te ontwerpen, hij vroeg eveneens De Roos hulp hoe dat te doen. Zij werden wel goede vrienden, wat Hartz in een soort van spagaat bracht in zijn relatie met Van Krimpen.
Regel 196 ⟶ 195:
* 23 oktober -Rouw-artikel in ''The New York Times''.
== Lettertypen van Jan van Krimpen ==
* ''Lutetia'' (1925)
::Series 255 Monotype, Van Krimpen had toestemming gegeven om zijn ontwerp voor de handletter van Lettergieterij Amsterdam te laten bewerken voor machinezetsel. Later moest hij toegeven dat het resultaat heel goed gelukt was, maar voegde daar direct aan toe, dat als hij het van tevoren geweten had hij ermee nooit zou hebben ingestemd
Regel 218 ⟶ 217:
Van Krimpens drukletters worden nog steeds gebruikt; onder andere de Haarlemmer & Haarlemmer Sans, Spectrum en Romulus zijn digitaal beschikbaar.
== Postzegels ==
[[Bestand:Postzegel 1929 hulpzegel.jpg|thumb|Opdruk 21 cent op waarde van 22½ cent; het cijfer 21 is ontworpen door Van Krimpen]]
Al voor zijn indiensttreding bij Enschedé was Van Krimpen als typograaf betrokken bij de ontwerpen van Nederlandse [[postzegels]]. Bij de volgende emissies verleende hij zijn medewerking voor het ontwerp van de letters en cijfers:
Regel 240 ⟶ 239:
* Toeslagzegel ten behoeve van [[Het Nederlandse Rode Kruis]] (1957).
== Archief ==
De belangrijkste archiefcollectie van Jan van Krimpen berust bij de [[Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam]].
== Publicaties van Jan van Krimpen ==
* ''Over boek-formaten'', in: ''De Witte Mier 2'', nr. 6, oktober 1913.
:: Dit stuk is enkel ondertekent met 'K', volgens [[A. L. Sötemann]] moet hier toch "van Krimpen" worden gelezen.
Regel 277 ⟶ 276:
:: bijlage bij het overzicht van de correspondentie tussen Stanley Morisson en Jan van Krimpen, door Sebastian Carter.
== Literatuur over Jan van Krimpen ==
* anoniem, ''Jan van Krimpen 50 jaar: een fijnzinnig lettertekenaar'', in: ''Het Vaderland'' van 10 januari 1952
* anoniem, ''Type design'', in: ''Delta 1'' (1958) spring p. 106-107
Regel 314 ⟶ 313:
* ''Dutch typefounders' specimens from the Library of the KVB and other collections in the Amsterdam University Library, with histories of the firms represented'' / written and ed. by John A. Lane & Mathieu Lommen. Amsterdam, De Buitenkant, 1998.
== Externe links ==
* [http://home.wxs.nl/~johnf/home.html Checklist J. van Krimpen tot en met 1930]
* [http://dpc.uba.uva.nl/inventarissen/ubainv11 Archief Jan van Krimpen UvA]
| |||