Wikipedia

Jan van Steffeswert: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
lijst gesplitst en verder aangevuld (volgens Te Poel/Van Rensch); gallery gesplitst + afbeelding bij tekst; bronvermelding gestandaardiseerd en aangevuld
Regel 1:
'''Jan van Steffe(n)swert''' (vóór 1465 - na 1531) was een laatgotisch, [[Maasland (Limburg)|Maaslands]] [[beeldsnijder]], die een deel van zijn leven in [[Maastricht]] werkzaam was.
 
== Leven ==
[[Bestand:Rolduc, drieluik met Bewening van Christus, Jan v Steffeswert (cropped).jpg|{{largethumb}}|''Bewening van Christus'', een van de weinige [[retabel]]s toegeschreven aan Van Steffeswert, in de [[Abdij Rolduc|abdij van Rolduc]]]]
[[Bestand:Aachen cathedral 008.JPG|{{largethumb}}|[[Marianum (beeld)|Marianum]], (1524) in het koor van de [[Dom van Aken]], 1524een van zijn laatste gesigneerde en gedateerde werken]]
De namen van veel beeldsnijders uit de 15e en 16e eeuw zijn onbekend gebleven, maar Jan van Steffeswert is hierop een uitzondering. Tegen het gebruik in voorzag hij een deel van zijn werk van een meesterteken en signatuur, waarmee hij uit de anonimiteit van de middeleeuwse ambachtsman trad en waarmee hij zich manifesteerde als individuele kunstenaar. Op het [[Marianum (beeld)|Marianum]] in de [[Dom van Aken]] is de signatuur 'IAN Bieldesnider 1524' aangebracht. De beeldengroep [[Anna te Drieën]], eveneens uit 1524, thans in het [[Bonnefantenmuseum]] te Maastricht, signeerde hij kortweg met 'IAN'. Tot dusver zijn 14 gesigneerde werken van hem bekend. Zo'n honderd kunstwerken zijn aan het atelier van Jan van Steffeswert toe te schrijven. Zijn invloed strekte zich uit over de gehele Maaslandse regio en het [[prinsbisdom Luik]].
 
Regel 10 ⟶ 11:
 
== Werken ==
De werken van Jan van Steffeswert kenmerken zich door een sterke ruimtelijkheid. Door fraaie detaillering weet hij in zijn werk het herkenbare, alledaagse leven weer te geven.<ref>Zie de bijdrage van Peter tente Poel, conservator van het [[Bonnefantenmuseum]], op de pagina 'Jan van Steffenswert' op de website [http://www.hustinxstichting.nl/register/jan-van-steffenswert/ hustinxstichting.nl]</ref> Met de inventarisatie van het werk van Van Steffeswert werd in 1947 door [[Joseph Timmers|prof. J.J.M. Timmers]] begonnen, vanaf 1964 voortgezet door J. Rouwet. Vanaf 1989 heeft Peter te Poel, voormalig conservator van het [[Bonnefantenmuseum]], de lijst aanzienlijk kunnen uitbreiden. Vooral de voorbereidingen van de overzichtstentoonstelling ''Op de drempel van een nieuwe tijd. De Maastrichtse beeldsnijder Jan van Steffeswert'', die in 2000-2001 in het Bonnefantenmuseum plaatsvond, leidde tot grotere kennis over zijn oeuvre. Er zijn thans 14 gesigneerde werken bekend (meestal gesigneerd als ''Ian'', ''Ian van Weerd'', ''Ian van Steffeswert'', ''Ian Bieldesnider'' of varianten daarop). Daarnaast kan een honderdtal werken op grond van stijlkenmerken aan zijn atelier worden toegeschreven, waarvan een twintigtal met vrij grote zekerheid.<ref>Te Poel/Van Rensch (1992), pp. 66-67.</ref>
=== Gesigneerde werken ===
*[[Maria (moeder van Jezus)|Maria]], Sint-Martinuskerk te [[Beek (Limburg)|Beek]].▼
* Tronende bisschop ([[Sint-Remigius]]?), [[Bonnefantenmuseum]], Maastricht (gesigneerd: IAN, met meesterteken, ongedateerd, mogelijk afkomstig uit de [[Sint-Remigiuskerk (Klimmen)|Sint-Remigiuskerk]], [[Klimmen (Limburg)|Klimmen]]).
*[[Hubertus van Luik|Sint-Hubertus]], [[Romaanse architectuur|Romaans]] kerkje van [[Erpekom]], nu in het openluchtmuseum van [[Bokrijk (domein)|Bokrijk]] ([[Genk]]).
* [[Anna te Drieën]], Bonnefantenmuseum, Maastricht (gesigneerd en gedateerd: 1500).
*[[Sint-Barbara]], Sint-Martinuskerk te [[Born (Nederland)|Born]].▼
* [[Anna te Drieën]], bruikleen Bonnefantenmuseum, Maastricht, voorheen in de [[Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangenkerk (Pey)|Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangenkerk]] in [[Pey (Limburg)|Pey-Echt]] (gesigneerd: IAN, met meesterteken en gedateerd: 1511?).
*[[Jozef van Nazareth|Sint-Jozef]] (circa 1515), Sint-Nicolaaskerk te [[Heythuysen (plaats)|Heythuysen]].▼
* Knielende [[Maria Magdalena]], Bonnefantenmuseum, Maastricht (gesigneerd: IAN, met meesterteken, ongedateerd, ca. 1525).
*Sint-[[Anna te Drieën]], [[Sint-Martinuskerk (Itteren)|Sint-Martinuskerk]] te [[Itteren]].▼
* [[Crispinus en Crispinianus|Sint-Crispinianus]] (of andere heilige), [[Sint-Pieter beneden|Kerk van Sint-Pieter beneden]] te, Maastricht-Sint Pieter (gesigneerd: IAN, met meesterteken, ongedateerd; zie ook niet-gesigneerde vrouwelijke heilige in dezelfde kerk).▼
*[[Lichaam van Christus|Corpus]] (1505-'10), tronende bisschop (±1515), [[Maria Magdalena]] (±1525) en andere werken, [[Bonnefantenmuseum]] te Maastricht.
* Reliekbuste van [[Amelberga van Susteren|Sint-Amelberga]], [[Sint-Amelbergabasiliek]], [[Susteren]] (gesigneerd: IAN VAN STEFFENSWERTH, ongedateerd; zie ook 2 ongesigneerde reliekbustes in lijst hieronder).
▲*[[Crispinus en Crispinianus|Sint-Crispinianus]], [[Sint-Pieter beneden|Kerk van Sint-Pieter beneden]] te Maastricht.
▲* [[Jozef van Nazareth|Sint-Jozef]] (circamet 1515)kindje Jezus, [[Sint-Nicolaaskerk te(Heythuysen)|Sint-Nicolaaskerk]], [[Heythuysen (plaats)|Heythuysen]] (gesigneerd: IAN, ongedateerd).
*Reliekbustes behorende bij het Amelbergaschrijn, [[Sint-Amelbergabasiliek]] te [[Susteren]].
* [[Marianum (beeld)|Marianum]] (1524), [[Dom van Aken]] (gesigneerd: IAN BIELDESNIDER, gedateerd: 1524).▼
*Maria met kind, [[H.H. Nicolaas en Barbara (Valkenburg)|H.H. Nicolaas en Barbarakerk]] te [[Valkenburg (Limburg)|Valkenburg]].▼
* Anna te Drieën, Sint-Gertrudiskerk, [[Tüddern]] (gesigneerd: IAN VAN STEFFESWERT, met meesterteken en gedateerd: 1513).
▲* [[Marianum (beeld)|Marianum]] (1524), [[Dom van Aken]].
* [[Balbina van Rome|Sint-Balbina]], (1526)Sint-Nicolaaskerk, parochiekerk [[Millen (DuitslandSelfkant)|Millen]] (gesigneerd: IAN, met meesterteken en gedateerd: 1526).
* Altaarretabel met bekering van [[Hubertus van Luik|Sint-Hubertus]], voorheen in het [[Sint-Hubertuskerk (Erpekom)|Romaanse kerkje]] van [[Erpekom]], dat in 1960 in zijn geheel - inclusief het retabel - werd overgebracht naar het openluchtmuseum van [[Bokrijk (domein)|Bokrijk]] bij [[Genk]] (gesigneerd: IAN, gedateerd: 1510).
* [[Johannes in disco]], [[Grand Curtius]], [[Luik (stad)|Luik]].
* [[Johannes in disco]], [[Grand Curtius]], [[Luik (stad)|Luik]] (gesigneerd op de rand van de schotel: IAN BIELDESNIDER VAN WEERD, met meesterteken en gedateerd: 1508).
* [[Sint-Odilia]] (?eerder beschouwd als [[Maria Magdalena]]), [[Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis]], [[Brussel (stad)|Brussel]] (gesigneerd: IAN VAN WEERD, met meesterteken en gedateerd: 1506).
*[[Catharina van Alexandrië]], [[British Museum]], [[Londen]].▼
*Maria Madonna met kind op maansikkel (van marianum?), Oscott College, [[Birmingham (Engeland)|Birmingham]] (gesigneerd: IAN VAN WEERD, ongedateerd).
*Vrouwelijke heilige, Khanenko-museum, [[Kiev]].▼
 
<gallery widths="150" heights="150">
Bestand:Sint-Pieter beneden 20080914 St Crispinianus.jpg|St. Crispinianus, [[Sint-Pieter beneden]]
Bestand:Jan van Steffenswert - Anna-te-Drieën2.JPG|Anna-te-Drieën, [[Bonnefantenmuseum]]▼
Bestand:Jan van Steffenswert -Zittende Bisschop.JPG|Zittende Bisschop, Bonnefantenmuseum
Bestand:Liège, Grand Curtius. Jan van Steffeswertsteffeswert, Joannesmaria inmaddalena disco (noyeringinocchiata, 1508)1525 ca.jpg|JohannesKnielende inMaria discoMagdalena, [[Grand Curtius]]Bonnefantenmuseum
Bestand:Liège, Grand Curtius. Jan van Steffeswert, Joannes in disco (noyer, 1508).jpg|Johannes in disco, Grand Curtius, Luik
Bestand:Saint Odilia of Cologne (probably), by Jan van Steffeswert, Mosane region, Maestricht, 1509, walnut, polychrome - Cinquantenaire Museum - Brussels, Belgium - DSC08643.jpg|Sint-Odilia(?), KMKG, Brussel
</gallery>
 
=== Toeschrijvingen ===
* [[Lichaam van Christus|Corpus]] en mogelijk andere werken, Bonnefantenmuseum, Maastricht (zie ook gesigneerde beelden in de lijst hierboven).
* Sint-Cecilia of andere vrouwelijke heilige, bruikleen Bonnefantenmuseum, voorheen in de kerk van Sint-Pieter beneden, Maastricht-Sint Pieter (zie ook gesigneerd beeld mannelijke heilige).
* [[Sint-Cecilia]], [[Sint-Matthiaskerk (Maastricht)|Sint-Matthiaskerk]], [[Maastricht]].
* Anna te Drieën, [[Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw-Tenhemelopneming (Maastricht)|Onze-Lieve-Vrouwebasiliek]], Maastricht.
* [[Sint-Christoffel]], Onze-Lieve-Vrouwebasiliek, Maastricht.
* Madonna met kind (deel van marianum), [[Sint-Servaasbasiliek (Maastricht)|Sint-Servaasbasiliek]], Maastricht.
* Heilige bisschop, [[Sint-Martinuskerk (Gronsveld)|Sint-Martinuskerk]], [[Gronsveld]].
▲*Sint- [[Anna te Drieën]], [[Sint-Martinuskerk (Itteren)|Sint-Martinuskerk]], te Maastricht-[[Itteren]].
* [[Sint-Barbara]], [[Basiliek van het H. Sacrament]], [[Meerssen (plaats)|Meerssen]].
▲* [[Maria (moeder van Jezus)|Maria]] met kind, [[H.H. Nicolaas en Barbara (Valkenburg)|H.H. Nicolaas en Barbarakerk]] te [[Valkenburg (Limburg)|Valkenburg]].
* Sint-Barbara, [[Sint-Barbarakerk (Scheulder)|Sint-Barbarakerk]], [[Scheulder]].
* Bewening van de gestorven Christus, [[Abdij Rolduc]], [[Kerkrade]].
▲* Maria met kind, [[MariaSint-Martinuskerk (moederBeek, vanNederlands JezusLimburg)|Maria]], Sint-Martinuskerk]] te [[Beek (Limburg)|Beek]] (L.).
▲*[[ Sint-Barbara]], [[Sint-Martinuskerk te(Born)|Sint-Martinuskerk]], [[Born (Nederland)|Born]].
* Sint-Barbara, [[Nieuwe Sint-Salviuskerk]], [[Limbricht]].
* Reliekbuste van Sint-Benedicta (dochter van koning [[Zwentibold]]), Sint-Amelbergabasiliek, Susteren (plus 1 gesigneerde en 1 andere niet-gesigneerde reliekbuste).
* Reliekbuste van Sint-Cecilia (dochter van koning [[Zwentibold]]), Sint-Amelbergabasiliek, Susteren (plus 2 andere reliekbustes).
* Heilige [[Maria Magdalena]], [[Sint-Servatiuskerk (Nunhem)|Sint-Servatiuskerk]], [[Nunhem]].
▲* [[Catharina van Alexandrië]], [[British Museum]], [[Londen]] (onzeker).
* Vrouwelijke heilige, [[Metropolitan Museum of Art]], [[New York]] (onzeker).
▲* Vrouwelijke heilige, Khanenko-museum, [[Kiev]] (onzeker).
 
<gallery widths="150" heights="150">
▲Bestand:Jan van Steffenswert - Anna-te-Drieën2Corpus2.JPG|Anna-te-DrieënDetail corpus, [[Bonnefantenmuseum]]
Bestand:Maastricht, OLV-basiliek, vieringspijler, Anna te Driëen.jpg|Anna te Drieën, O.L.Vrouwebasiliek
Bestand:INTERIEUR, BARBARABEELD - Scheulder - 20269248 - RCE.jpg|Sint-Barbara, parochiekerk Scheulder
Bestand:Female Saint MET sf06-163s5.jpg|Vrouwelijke heilige, Metropolitan Museum of Art
</gallery>
 
Regel 38 ⟶ 68:
{{Appendix||2=
;Bronnen
* {{aut|Poel, P.J. te, en Th.J. van Rensch}} (1992): 'De Maastrichtse beeldsnijder Jan van Steffeswert', in: ''Publications'' (PSHAL #128), pp. 38-67. [[Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap|LGOG]], Maastricht. {{ISSN|0167-6652}}
* {{aut|Poel, P.J. te,}} (1997): ''Jan van Steffeswert. St Anna te Drieën'' (Het Meesterwerk #2). ZwolleWaanders, 1997Zwolle ('Te Poel (1997)' in referenties){{ISBN|9040099472}}
* {{aut|Poel, P.J. te,}} (2007): 'Professor Timmers en zijn geesteskinderen: de Meester van Elsloo en Jan van Steffeswert'. In: ''TimmersWerk, Sittard, 2007'', pp. 128-155. Prof. dr. Timmersstichting, Sittard. {{ISBN|9879080530539}}
* {{aut|Ubachs, P.J.H., en I.M.H. Evers,}} (2005): ''Historische Encyclopedie Maastricht''. ZutphenWalburg Pers, 2005Zutphen. ('Ubachs/Evers' in referenties){{ISBN|90-5730-399-X}}
;Referenties
{{references|2=2}}
}}
 
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Jan_van_Steffeswert"