Vostok 1: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Leopard (overleg | bijdragen)
k cosmetisch
sp, replaced: Khabarovsk → Chabarovsk (2), Andrian Nikolajev → Andrijan Nikolajev, Sergei Korolev → Sergej Koroljov (2) met AWB
Regel 18:
'''Vostok 1''' ([[Russisch]]: Восток-1, "Oosten 1" of "Oriënt 1") was de eerste vlucht in het kader van het Russische [[Vostokprogramma]] en de eerste [[bemande ruimtevaart|bemande]] ruimtevlucht in de geschiedenis. De [[Vostok 3KA]] capsule werd op [[12 april]] [[1961]] gelanceerd. De Sovjet[[ruimtevaarder|kosmonaut]] [[Joeri Gagarin]] was het enige bemanningslid en werd daarmee de eerste mens in de ruimte.
 
De vlucht bestond uit een enkele baan om de aarde en duurde 108 minuten van lancering tot landing. Zoals gepland landde Gagarin apart van zijn capsule aan een parachute, na op 7  km hoogte te zijn uitgestapt.
 
== Selectie van de bemanning ==
Regel 24:
De eerste groep kosmonauten werd in 1960 opgericht en bestond uit 20 piloten van de luchtmacht. De keuze was op hen gevallen vanwege de uitgebreide medische testen die ze reeds ondergaan hadden. Vliegervaring was van ondergeschikt belang, aangezien de ruimtescheppen geheel of grotendeels geautomatiseerd waren. De officiële training van de kandidaten begon onder toezicht van [[Nikolai Kamanin]] op 14 maart 1960 in Moskou, omdat het onlangs opgerichte opleidingscentrum buiten de hoofdstad nog niet was voltooid. In het begin lag de nadruk vooral op medische experimenten en wetenschappelijke colleges. Later kwamen daar parachutesprongen en [[paraboolvlucht]]en bij.
 
Op 30 mei werden zes kandidaten uitgekozen om een versnelde opleiding te volgen in aanloop naar een eerste reeks ruimtevluchten. Oorspronkelijk bestond de groep uit [[Joeri Gagarin]], [[Anatoli Kartasjov]], [[AndrianAndrijan Nikolajev]], [[Pavlo Popovytsj]], [[German Titov]] en [[Valentin Varlamov]]. Kartasjov en Varlamov raakten echter geblesseerd en werden vervangen door [[Grigori Neljubov]] en [[Valeri Bykovski]].
 
Halverwege januari 1961 werden alle zes de kandidaten getoetst om te zien of ze klaar waren voor een eventuele vlucht. Gagarin, Titov en Neljubov kwamen als meest veelbelovend uit de test. Hoewel Gagarin al snel als favoriet gold werd hij pas officieel als eerste keus gepresenteerd op 8 april, vier dagen voor de vlucht. Titov en Neljubov waren eerste en tweede reserve. De overige leden van de groep kregen ondersteunende taken, zoals het verzorgen van de communicatie tussen de grondstations en Gagarin aan boord van Vostok 1.
Regel 37:
 
=== 11 april 1961 ===
Op de vroege ochtend van 11 april 1961 werd de Vostok-K raket, samen met de hieraan vastgemaakte Vostok 3KA ruimtecapsule, naar het lanceerplatform van [[Bajkonoer|kosmodroom Bajkonoer]] gereden. Na een inspectie door hoofdontwerper [[SergeiSergej KorolevKoroljov]] werd de raket rechtop gezet. Om 10.00 uur ([[Moskoutijd]]) kregen Gagarin en Titov een laatste briefing. Ze kregen onder meer te horen dat de lancering voor de volgende dag 9.07 uur gepland was.
 
Om 6.00 uur, na een aantal lichamelijke metingen instrueerden de doktoren beide kosmonauten om niet meer over de missie te praten. Die avond ontspanden Gagarin en Titov door naar muziek te luisteren, pool te spelen en over hun jeugd te praten. Om 9.50 uur kregen de kosmonauten slaappillen aangeboden voor een goede nachtrust, maar die werden door hen geweigerd. Op basis van metingen gedurende de nacht concludeerden de artsen dat de kosmonauten goed hadden geslapen. Later werd bekend dat geen van beide geslapen had.
Regel 60:
[[File:Vostokpanel.JPG|thumb|285px|Een deel van het instrumentenpaneel van de Vostok 1.]]
* '''06.21 UT''' Vostok 1 vliegt over het [[Kamtsjatka (schiereiland)|schiereiland Kamtsjatka]] en richting de Grote Oceaan. Gagarin "... de lichten op het dalingsinstrument branden. Ik voel me goed en ben blij. Cabine waardes: druk 1; luchtvochtigheid 65; temperatuur 20; druk in het compartiment 1; eerste automaat 155; tweede automaat 155; druk in het remraketsysteem 320 atmosfeer ..."
* '''06.25 UT''' Als de capsule aan haar diagonale oversteek van de Grote Oceaan begint vraagt Gagarin "Wat kunnen jullie me vertellen over de vlucht? Wat kunnen jullie me vertellen?" Hij vraagt om informatie over zijn baan. Het grondstation in [[KhabarovskChabarovsk]] antwoordt: "Er zijn geen instructies van nummer 20 (SergeiSergej KorolevKoroljov) en de vlucht verloopt normaal" De vluchtleiding heeft nog geen informatie over de baan van Vostok 1, maar kan wel melden dat alle systemen werken.
* '''06.31 UT''' Gagarin zendt naar het grondstation "Ik voel me geweldig, heel goed, heel goed, heel goed. Geef me wat resultaten van de vlucht!" Maar Vostok 1 raakt buiten VHF bereik van KhabarovskChabarovsk.
* '''06.37 UT''' Vostok 1 vliegt verder terwijl de zon zakt. Gagarin betreedt de nachtzijde van de aarde boven [[Hawaï]].
* '''06.46 UT''' Omdat Vostok 1 buiten bereik van de VHF radio is, stuurt het grondstation de boodschap "KK" via HF. Met deze boodschap vraagt men Gagarin om te melden wanneer het dalingssysteem de opdrachten van de vluchtleiding had ontvangen. Gagarin meldt dit om 6.48 UT.
Regel 74:
=== Terugkeer en landing ===
[[Bestand:Vostok1_descent_module.jpg|thumb|De daalcapsule van Vostok 1 zoals te zien in het [[Raketnokosmitsjeskaja Korporatsija Energia|RKK Energia]] Museum in [[Korolev]], nabij [[Moskou]].]]
Om 07.25 UT, ongeveer een uur in de vlucht, brengt het automatische systeem Vostok 1 in positie voor het afvuren van de remraketten. Dit vond plaats nabij Angola aan de westkust van Afrika, op 8000  km van de geplande landingsplaats. De remraketten branden ongeveer 42 seconden en vertragen zo de capsule zodat deze in een lagere baan terechtkomt.
 
Tien seconden later krijgt de Vostok servicemodule de opdracht om zich los te maken van de terugkeercapsule, maar deze blijft aan een aantal kabels hangen. Als beide delen van het ruimtevaartuig de daling inzetten beginnen ze te tollen, waarop de kabels breken. Gagarin meldt dat alles in orde is, ondanks het tollen. Tijden de daling ervaart Gagarin 8 [[G-kracht|g]], maar hij blijft bij bewustzijn.
Regel 80:
Het ruimteschip was ontworpen om, in het geval van een storing van de remraketten, binnen 10 dagen alsnog in een lagere baan te komen onder invloed van natuurlijk verval. Vostok 1 bevond zich echter in een andere baan dan gepland en zou pas na 20 dagen kunnen terugkeren, terwijl Gagarin maar 10 dagen zou kunnen overleven.
 
Om 07.55 UT, op een hoogte van 7  km, wordt het luik van Vostok 1 ontkoppeld. Twee seconden later wordt Gagarin naar buiten geschoten. Op 2.5  km hoogte ontvouwt de hoofdparachute van de capsule. Twee schoolmeisjes zijn getuige van de landing en beschreven het als volgt: "Het was een enorme bal, ongeveer twee of drie meter hoog. Het viel, stuiterde en viel toen weer. Er was een enorm gat op de plek waar het de grond als eerste raakte."
 
Gagarins parachute opende bijna meteen en circa tien minuten later, om 08.05 landde hij, zo'n 26  km ten zuidwesten van de plaats [[Engels (stad)|Engels]] in de [[Oblast Saratov|Saratov regio]]. Dit was 280  km ten westen van de geplande landingsplaats nabij Bajkonoer.
 
Een boer en zijn dochter zagen een figuur in een feloranje pak met een grote witte helm aan een parachute neerdalen. Gagarin vertelde later "Toen ze mij zagen lopen in mijn ruimtepak met de parachute achter mij aan slepend, begonnen ze angstig achteruit te lopen. Ik zei dat ze niet bang moesten zijn. Ik ben een inwoner van de Sovjet-Unie, net als jullie, die is neergedaald uit de ruimte en ik moet een telefoon vinden om Moskou te bellen!"