Digital Audio Broadcasting: verschil tussen versies

In [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]] zijn de publieke omroepen sinds februari 2004 via DAB en sinds 14 oktober 2013 via DAB+ te beluisteren. Sinds 1 september 2013 zijn de commerciële landelijke omroepen via DAB+ te beluisteren. Ook de meeste publieke regionale omroepen zijn vanaf mei 2015 te horen via DAB+. In de Randstad moeten luisteraars wachten tot september 2015 voor het ontvangen van de publieke regionale radiozenders via DAB+. Ook in België zendenzendt de openbare omroepenomroep [[Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie|VRT]], sinds oktober 2017 in DAB+ uit. De Franstalige omroep [[RTBF]] en de Duitstalige omroep [[BRF]] zenden nog in DAB uit.

DAB is in ontwikkeling sinds 1981 aan het Institut für Rundfunktechnik (IRT). In 1985 werden de eerste DAB-demonstraties gehouden op het WARC-ORB in [[Genève]] en in 1988 werden de eerste DAB-transmissies uitgevoerd in Duitsland. Latere versies van DAB (of Eureka-147) werden ontwikkeld als een onderzoeksproject van de Europese Unie (Eureka Project nummer EU147), dat gestart is in 1987 als initiatief van een consortium samengesteld in 1986. De MP2 (MPEG-1 Layer-2)-audiocodering is ontwikkeld als deel van het EU147-project. DAB was de eerste standaard gebaseerd op de modulatietechniek [[orthogonal frequency division multiplexing]] (OFDM) en is sindsdien een van de populairste transmissieprotocollen geworden voor moderne breedband digitale communicatiesystemenbreedbandcommunicatiesystemen.

Na de ervaringen en kritiek op de oorspronkelijke versie van DAB in de pionierslanden is in 2005 de Technical Committee van WorldDMB gevraagd te gaan studeren op verbeteringen. Een opgewaardeerde versie, met de naam DAB+, is door WorldDMB (vaststeller van DAB-standaarden) in 2007 gepubliceerd. De basis is onveranderd, er wordt nog steeds gebruikgemaakt van multiplexen en een Single-Frequency Network maar in plaats van [[MPEG|MPEG1, Layer 2]] wordt gebruikgemaakt van de MPEG 4/[[AAC+]]-codering, ook bekend als [[HE-AAC]], waardoor op veel lagere bitrates al een goede geluidskwaliteit gehaald kan worden. Daarnaast is de foutcorrectie dankzij het gebruik van [[Reed-Solomoncode|Reed-Solomon]] verbeterd, zodat ook bij mindere ontvangst een betere geluidskwaliteit gegarandeerd kan worden. Door de fors hogere efficiëntie van AAC+ kunnen aanzienlijk meer radiozenders gebruikmaken van dezelfde frequentieruimte in vergelijking met de oude DAB-standaard. Praktijktests in Australië suggereren dat DAB+ ongeveer drie maal zo efficiënt is als DAB.

De TVtv-band III loopt van 174 tot 230 MHz en bestaat van oudsher uit 8 analoge televisiekanalen van 7 MHz, namelijk kanaal 5 t/m 12. Deze kanalen zijn in Nederland echter niet meer in gebruik voor analoge televisie. De analoge televisiekanalen dienen wel als basis voor de huidige DVB- en DAB-kanalen in band III: een DVB-kanaal is ook 7 MHz breed. Een DAB-multiplex gebruikt slechts een kwart van de bandbreedte van een televisiekanaal. Daarom is voor de nummering van de DAB-kanalen elk televisiekanaal in 4 gesplitst met een bijkomende letter A, B, C of D, gerangschikt volgens frequentie. Zo is DVB-kanaal 7 bijvoorbeeld opgesplitst in DAB-kanaal 7A, 7B, 7C en 7D.

Overigens zij opgemerkt dat deze eigenschap voor lokale omroepen een groot nadeel is. Voor uitzendingen op de FM-band kunnen lokale omroepen in Nederland gewoon een frequentie aanvragen bij het Agentschap Telecom en vervolgens een zender met een beperkt vermogen ergens in een hoog gebouw midden in hun verzorgingsgebied neerzetten. Door de tijdmultiplexing moeten bij DAB voor een efficiënt gebruik van de beschikbare band verschillende omroepen dezelfde zender gebruiken, wat voor een lokale omroep bijzonder onpraktisch is.

TPEG is gedeeltelijk doorontwikkeld op [[Traffic Message_Channel | RDS-TMC]], de verkeersinformatie component van FM-RDS die gebruikt wordt voor FM -radio. De huidige TPEG -standaard ondersteunt verkeersinformatie, openbaar vervoersinformatie en locatie informatie. Daarnaast worden op dit moment een aantal uitbreidingen ontwikkeld die onder meer parkeerinformatie, verkeersopstoppingen, reistijd en weersinformatie kunnen doorgeven.

De TPEG -informatie wordt als een aparte data servicedataservice op een multiplex uitgezonden en is onafhankelijk van een specifiek radiostation. Het is al in gebruik in onder andere het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.

In België is er sinds 2016 het plan om de landelijke radio's enkel nog te laten uitzenden via DAB+, en de FM -uitzendingen af te schaffen. Dit terwijl anno 2016 de commerciële landelijke radio's nog geen DAB+ -uitzendtechnologie gebruiken, en slechts 3% van de huidige Belgische bevolking via DAB naar de radio luistert. De meningen over het al- dan- niet halen van de streefdatum zijn dan ook verdeeld, maar de radiozenders staan achter het initiatief.<ref>{{cite_web|url=http://www.demorgen.be/binnenland/minister-gatz-wil-fm-radio-volledig-afschaffen-in-2022-bd07fea8/|title="Radiozenders staan achter plannen van minister Gatz"}}</ref>

In een aantal andere landen zijn er ook concrete ideeën over het vervangen van FM door DAB. Dit zijn over het algemeen landen waar DAB wel al redelijke tijd in gebruik is en inmiddels een significant deel van de luistermethode uitmaakt. In de meeste gevallen wordt met "het uitschakelen van FM" bedoeld dat alle grote landelijke publieke en commerciële omroepen van FM naar DAB verhuizen. Daarna kan de dure landelijke FM -infrastructuur uitgeschakeld worden en de FM -band vergunningen uitsluitend voor lokale en regionale omroepen herverdeeld.

* In Noorwegen wordtwerd het landelijke FM -netwerk uitgeschakeld in januari 2017<ref name="Noorwegen stopt met FM">[http://radio.nl/804030/noorwegen-schakelt-in-2017-als-eerste-land-fm-af Noorwegen schakelt in 2017 als eerste land FM af]</ref> en FMworden FM-vergunningen uitsluitend nog verstrekt aan lokale en regionale omroepen.

* In Denemarken wordt overwogen om het landelijke FM -netwerk in 2019 uit te schakelen als in 2018 het aandeel van analoge luisteraars tot 50% is gezakt.

* In Zweden worden plannen gemaakt om in 2022 een migratie van alle landelijke omroepen van FM naar DAB+ afgerond te hebben zodat landelijke FM -uitzendingen gestaakt kunnen worden.

"Een geluidskwaliteit die ten minste vergelijkbaar is met de geluidskwaliteit die kan worden behaald met een MPEG2 192 kb/s of AAC+ 48 kb/s stereo-uitzending". De vergunning vereist geluidskwaliteit als criterium en niet bitrate zodat bijvoorbeeld het uitzenden van een 64 kb/s MP3 -stream via een 48 kb/s AAC+ -kanaal niet als voldoende wordt beschouwd. Een 64 kb/s MP3 stream zal immers aanzienlijk slechter klinken dan een 48 kb/s AAC+ -stream.

In juni 2012 kondigden de NPO (Nederlandse Publieke Omroep) en de VCR (Vereniging voor Commerciële Radio) aan gezamenlijk DAB+ uit te rollen. De commerciële DAB+ -stations zijn op 1 september 2013 gestart, de Publieke Omroep zendt sinds 14 oktober 2013 uit in DAB+.

Op 17 oktober 2017, om 14u03 precies, staakte de de Vlaamse publieke omroep VRT haar uitzendingen in de oude DAB -norm, en startte meteen uitzendingen op DAB+.

Voor het nieuwskanaal VRT NWS werd gekozen voor 48kbps AAC+ -stereo -encoding, alle andere VRT-netten werden toebedeeld met 80kbps AAC+ -stereo -encoding.