Wanneer een volwassene zich niet aan de algemeen geaccepteerde omgang met anderen houdt, en om die reden een nieuwe opvoeding krijgt, wordt over het algemeen van '''heropvoeding''' gesproken. Het Nederlands strafrecht en strafsysteem zijn beinvloedbeïnvloed door de [[Moderne Richting]] bevaten bevatten bijvoorbeeld (evenals veel andere landen) heropvoedingselementen zoals het kunnen opleggen van maatregelen naast de straffen, en het gevangenissysteem. Overigens is en blijft het eerste doel van een straf nog steeds [[vergelding]].
In eerdermeer oneigenlijkeomstreden zin wordt de term echter ook gebruikt voor [[indoctrinatie]] en (administratieve) straffen voor 'dissidenten', met name in de facto penitentiaire [[heropvoedingsinstelling]]en.
