John Adams (politicus): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Oskardebot (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Hansmuller (overleg | bijdragen)
beëdigd tot
Regel 38:
'''John Adams''' ([[Quincy (Massachusetts)]], [[30 oktober]] [[1735]] — aldaar, [[4 juli]] [[1826]]) was een [[Verenigde Staten|Amerikaans]] politicus van de [[Federalistische Partij]]. Hij was de [[Lijst van presidenten van de Verenigde Staten|2e]] [[president van de Verenigde Staten]] van 1797 tot 1801.
 
Adams, een advocaat van beroep, was als lid van het [[Continental Congress]] een van de belangrijkste figuren bij het opstellen en opmaken van de [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring]]. Als top-diplomaattopdiplomaat was hij de eerste Amerikaanse ambassadeur naar de [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]] van 1782 tot 1788, daarnaast diende hij ook als de eerste ambassadeur naar het [[Koninkrijk Groot-Brittannië]] vanaf 1785 tot 1788. Tijdens de [[Amerikaanse presidentsverkiezingen 1789|Amerikaanse presidentsverkiezingen van 1789]] werd Adams verslagen door de oud-opperbevelhebber van de [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog|Onafhankelijkheidsoorlog]] [[George Washington]] en werd vervolgens benoemd als de [[Lijst van vicepresidenten van de Verenigde Staten|1e]] [[vicepresident van de Verenigde Staten]] onder president [[George Washington|Washington]] en diende van 1789 tot 1797. Voor de [[Amerikaanse presidentsverkiezingen 1796|Amerikaanse presidentsverkiezingen van 1796]] was Adams de kandidaat namens de [[Federalistische Partij]] en versloeg de kandidaat van de [[Democratisch-Republikeinse Partij]] [[Thomas Jefferson]] die daarna [[vicepresident van de Verenigde Staten|vicepresident]] onder Adams werd. Tijdens [[Amerikaanse presidentsverkiezingen 1800|Amerikaanse presidentsverkiezingen van 1800]] werd Adams verslagen voor een tweede termijn door zijn [[vicepresident van de Verenigde Staten|vicepresident]] [[Thomas Jefferson]].
 
Zijn zoon [[John Quincy Adams]] was de [[Lijst van presidenten van de Verenigde Staten|6e]] [[president van de Verenigde Staten]] van 1825 tot 1829, de enige vader-zooncombinatie tot [[George H.W. Bush]] en zijn zoon [[George W. Bush]] beiden tot president werden gekozen. Adams' schoonzoon [[William Stephens Smith]] was lid van het [[Huis van Afgevaardigden (Verenigde Staten)|Huis van Afgevaardigden]].
 
John Adams overleed op [[4 juli]] [[1826]], exact vijftig- jaar na de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring op 90-jarige leeftijd.
 
== Biografie ==
De boerenzoon Adams werd aanvankelijk onderwijzer en schoolhoofd, en vervolgens advocaat in [[Boston]]. In [[1764]] trouwde hij met [[Abigail Adams|Abigail Smith]]. Hij speelde een hoofdrol in de voorgeschiedenis van de Amerikaanse onafhankelijkheid als adviseur van de 13 staten. Hij stelde mede hun grondwetten op. In [[1774]] werd hij afgevaardigde van Massachusetts in het [[Continental Congress]], dat op [[4 juli]] [[1776]] de [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring|onafhankelijkheid]] uitriep.
 
In [[1778]] voegde Adams zich bij de Amerikaanse missieambassade in Parijs, die onder leiding stond van [[Benjamin Franklin]]. Mede vanwege de stroeve samenwerking ging Adams in [[1780]] naar [[Amsterdam]] om financiële steun te zoeken voor de opstand en bijnaar [[Johan Luzac]], de uitgever van de ''Gazette de Leyde'' om die op de hoogte te stellen van de debatten over de Amerikaanse grondwet. Vanaf [[1782]] was hij officieel gezant te Den Haag; vanaf 1785 ook in Londen.
 
Zijn werk ''"Defence of the constitutions of the government of the United States of America"'' is geschreven in [[1787]] en had een grote invloed op het tot stand komen van de [[Amerikaanse Grondwet]] in datzelfde jaar. Volgens velen begon met zijn presidentschap de [[democratie]] in de VS. Maar tijdens zijn presidentschap negeerde [[Frankrijk]] de wens van de VS om neutraal te blijven in de oorlog tegen [[Groot-Brittannië]]. Omdat Adams hier nauwelijks op reageerde, verloor hij al zijn krediet. Tijdens de presidentsverkiezingen van [[1800]] werd er nauwelijks op hem gestemd. Later zou hij over het presidentschap zeggen: "Niemand die ooit het ambt van president uitoefent zal ooit een vriend dit ambt toewensen."
Regel 68:
 
=== Presidentschap ===
Adams was bij de presidentsverkiezingen van [[Amerikaanse presidentsverkiezingen 1789|1789]], [[Amerikaanse presidentsverkiezingen 1792|1792]], [[Amerikaanse presidentsverkiezingen 1796|1796]] en [[Amerikaanse presidentsverkiezingen 1800|1800]] kandidaat en werd in [[1796]] gekozen tot president met zijn politieke rivaal [[Thomas Jefferson]] als zijn vicepresident en op 4 maart 1797 werd hij ingezworenbeëdigd. Zijn presidentschap werd mede gekenmerkt door een oorlog tussen [[Groot-Brittannië]] en [[Frankrijk]] waarbij Adams' sympathie bij de Engelsen lag terwijl de Democratische Republikeinen van Jefferson de Fransen de voorkeur gaf. In deze periode liepen de spanningen met Frankrijk hoog op mede doordat de Fransen de Amerikaanse scheepvaart hinderden.
 
Van grotere betekenis echter was de zogenaamde X-Y-Z affaire. De Franse regering onder [[Charles-Maurice de Talleyrand|Talleyrand]] weigerde door Adams gezonden diplomaten te ontvangen tenzij ze een aanzienlijke som geld overhandigdeoverhandigden aan Frankrijk. Adams stuurde het [[Amerikaans Congres]] een brief over deze ondiplomatieke behandeling door Frankrijk en al gauw liep dit uit op een roep tot oorlog waarbij de populariteit van Adams toenam. Er volgde enige schermutselingen ter zee waarbij de jonge Amerikaanse marine de koopvaardij te hulp schoot maar onderhandelen voorkwam een regelrechte oorlog.
 
Kort voor de verkiezingen van [[1800]] betrok Adams als eerste het [[Witte Huis (Washington D.C.)|Witte Huis]] in de nieuwe [[hoofdstad]] [[Washington D.C.]]. De verkiezingen van dat jaar verloor Adams echter nipt van Jefferson en [[Aaron Burr]] en Adams trok zich terug op zijn boerderij in Braintree waar hij een lange briefwisseling met zijn oude rivaal, en vriend, Thomas Jefferson voerde.