Keizer Frederik I Barbarossa: verschil tussen versies

Na de dood van Rooms-koning [[Koenraad III (Rooms-koning)|Koenraad III]], zijn oom, op [[15 februari]] [[1152]] werd hij op [[4 maart]] te Frankfurt tot [[koning van Duitsland]] gekozen en op [[9 maart]] van datzelfde jaar door de aartsbisschop van [[Aartsbisdomvorst-aartsbisdom Keulen|Keulen]] gekroond. Door snel te handelen en door afspraken te maken met zijn rivalen en potentiële tegenstanders (onder anderen [[Hendrik de Leeuw]] van het [[Welfen|Welfische huis]]) wist hij in korte tijd de kroon op te eisen. De prijs voor zijn kroon hield in dat hij Hendrik de Leeuw moest helpen zijn [[Hertogdom Beieren (-1255)|hertogdom Beieren]] terug te krijgen. Dit hertogdom was van Hendriks vader afgenomen door Koenraad III. Barbarossa wist uiteindelijk [[Hendrik II van Oostenrijk|Hendrik Jasomirgott]] van het [[huis Babenberg]] (via Barbarossa's moeder aan hem verwant) tevreden te stellen met het [[hertogdom Oostenrijk]]. Hiervoor werd het [[Privilegium minus]] in het leven geroepen (''minus'' ter onderscheiding van het [[Privilegium maius]] dat van latere datum is). Het hertogdom Oostenrijk werd speciaal gecreëerd voor deze gelegenheid door het af te scheiden van het grotere Beieren. Hendrik de Leeuw ging hiermee akkoord omdat het de enige manier was om de rest van het [[Hertogdom Beieren (-1255)|hertogdom Beieren]] in zijn bezit te krijgen.

Op [[18 juni]] [[1155]] zalfde [[paus Adrianus IV]] hem te Rome tot keizer van het Heilige Roomse Rijk. Door zijn huwelijk in juni [[1156]] met gravin [[Beatrix I van Bourgondië]], dochter van graaf [[Reinout III van Bourgondië]], verwierf hij in [[1178]] het [[vrijgraafschap Bourgondië|graafschap van Bourgondië]]. Zijn eerste huwelijk, met Adela van Vohburg, had hij laten ontbinden. Uit dit huwelijk kwamen geen kinderen voort. Opmerkelijk is dat hij bij zijn keizerskroning Adela niet tot keizerin liet kronen. Beatrix is later wel door Victor III, de tegenpaus van de keizerlijke partij, tot keizerin gekroond. Zij vergezelde Barbarossa op de meeste Italiëtochten, en is minstens tweemaal hoogzwanger de Alpen overgestoken.

In 1155, op zijn eerste Italiëtocht, werd Frederik in Monza met de [[IJzeren Kroon]] van Lombardije tot koning van Italië gekroond. Italië en Bourgondië (in die tijd ook wel Regnum Arelate, het koninkrijk van Arles, genoemd) vielen samen met Duitsland onder het gezag van de keizerskroon. Om zijn gezag in Italië te versterken had hij grote ambities ([[Italië-politiek]]). Zo wilde hij de steden het ''foedrum'' laten betalen (een feodale schatplicht), en de steden en vorsten van Italië strakker aan de keizerlijke kroon binden. Door de politieke situatie en gebrek aan middelen om de stadstaten simpelweg zijn wil op te leggen, werd hij in feite echter gedwongen partijganger te worden in de lopende onderlinge concurrentiestrijd in Noord-Italië. Een aantal steden kwam in verzet tegen de keizer en zijn bondgenoten en verenigde zich in de [[Lombardische Liga]]. Omdat Frederik ook met de [[paus (Alexander III)]] overhoop lag, werd ook de paus een partij in deze strijd. De paus steunde de steden van de Lombardische Liga financieel en moreel. Ondanks enkele indrukwekkende wapenfeiten (vooral de inname van Milaan in 1158, en wederom in 1162, waarna de stad verwoest werd en de bevolking over de vier windstreken verdreven) kon Barbarossa zijn zin niet doordrukken. In 1166 was hij er dichtbij, toen een leger onder leiding van [[Rainald van Dassel]] en [[Christiaan I van Buch]] (aartsbisschop van Mainz) de stad Rome dreigde te veroveren terwijl Frederik zelf met een tweede leger in aantocht was. Op het moment supreme brak er echter een malaria-infectie uit onder het Duitse leger (een vaak voorkomend probleem voor legers van boven de Alpen in de zomerhitte van Italië), waardoor velen sneuvelden en de dreiging ophield te bestaan. De Lombardische Liga diende Frederik uiteindelijk een zware nederlaag toe in de [[slag bij Legnano]] op [[29 mei]] [[1176]]. Dit leidde tot de Vrede van Venetië (1179), waarin Barbarossa het geluk had zijn tegenstanders tegen elkaar uit te kunnen spelen. In [[1183]] werd er een afzonderlijk akkoord bereikt met de Lombardische Liga, op veel gunstigere voorwaarden voor de keizer. Zo erkenden de steden onder andere het keizerlijk gezag.

In Midden-Italië kwam hij in conflict met de paus omwille van het feit dat Frederik door het systeem van de [[Rijkskerkenstelsel|Rijkskerk]] als het ware bisschoppen kon benoemen in de achtertuin van de paus. Daarnaast claimde hij veel keizerlijke rechten die in strijd waren met de belangen van de paus. Voornaamste hieronder was het bezit van de Mathildijnse Goederen. In 1157 te Besançon ontstond een rel toen Rainald van Dassel een brief van de paus voorlas aan het hof (de brief was natuurlijk in het Latijn, en Rainald vertaalde de brief voor zijn toehoorders in het Duits) waarin werd gesuggereerd dat de keizer een vazal van de paus zou zijn. De pauselijke gezanten leken dat niet erg tegen te spreken, waardoor het keizerlijke hof nog erger beledigd was. Na de dood van de toenmalige [[paus Adrianus IV]] (de enige Engelse paus) in 1159 ontstond een onverkwikkelijke situatie. Bij de verkiezingen voor de nieuwe paus waren de partijen verdeeld: er was een pro-keizerlijke partij en een pro-Siciliaanse partij. De pro-Siciliaanse kandidaat leek gewonnen te hebben, maar toen dat aangekondigd zou worden, trok de pro-keizerlijke kandidaat opeens de officiële mantel uit de handen van de bode en riep zichzelf tot paus uit. Hij werd [[paus Victor III]]. De pro-Siciliaanse kandidaat vertrok stilletjes uit Rome, en riep zich later tot "echte paus" (Alexander III) uit. Dit schisma duurde tot 1171. Alexander III behaalde ten slotte een volledige overwinning.

In het zuiden van Italië wist Barbarossa ervoor te zorgen dat zijn zoon, de latere keizer [[Keizer Hendrik VI|Hendrik VI]], trouwde met [[Constance van Sicilië (1154-1198)|Constance van Sicilië]], de erfdochter van Sicilië. Dit huwelijk vond, na een verloving van twee jaar, in 1186 plaats in Milaan. Hendrik wist Sicilië in 1194 uiteindelijk op de [[Normandiërs]] in te nemen en zorgde er zo voor dat Italië weer (even) een politieke eenheid werd. Dit duurde echter niet lang, want Hendrik VI overleed in september 1197 plotseling door ziekte. Zijn zoon, Frederik II, volgde hem aanvankelijk niet op in Duitsland, omdat [[paus (Innocentius III)]] dit tegenhield.

** [[Keizer Hendrik VI|Hendrik VI]] (1165-1197), keizer van het Heilige Roomse Rijk

** [[Otto I van Bourgondië|Otto I]] (1170-1200), paltsgraaf van Bourgondië

** Beatrix (ca. 1160/62-1174), uitgehuwelijkt aan koning [[Willem II van Sicilië]], maar overleden voordat het huwelijk geconsumeerdgeconsummeerd kon worden