Oslo: verschil tussen versies

{{Zie dp}}

{{Infobox gemeente Noorwegen

| flag = Flag of Oslo.svg

| oppervlaktewater = 28

}}

'''Oslo''' is de [[hoofdstad]] en [[lijst van Noorse steden|grootste stad]] van [[Noorwegen]]. Het is ook de naam van een provincie en gemeente; de gemeente en provincie Oslo overlappen elkaar volledig. Oslo heeft circa 647.676 (2015) inwoners en is gelegen in het zuidoosten van het land, aan het begin van de [[Oslofjord]].

 

 

== Geschiedenis ==

 

{{citaat|Toen ik jong was, werd de hoofdstad van Noorwegen niet Oslo genoemd. Het werd Christiania genoemd, maar ergens in de geschiedenis besloten de Noren die mooie naam af te schaffen en het in plaats daarvan Oslo te noemen.|- [[Roald Dahl]]}}

Oslo werd door een brand vernietigd in [[1624]], en iets westelijker herbouwd als een plaats aan de fjord, dicht bij de vesting Akershus door koning [[Christiaan IV van Denemarken|Christiaan IV]]. Omdat de koning was begonnen met het herbouwen van de stad werd de naam ''Christiania'' aan de stad gegeven (later, 1878-1924, Kristiania). De originele naam van Oslo werd hersteld in [[1925]] en het oorspronkelijke Oslo werd van toen af Gamle Oslo of Gamlebyen genoemd.

 

De volgende kunstenaars hebben een deel van hun leven in Oslo doorgebracht: [[Henrik Ibsen]], [[Edvard Munch]], [[Knut Hamsun]] en [[Sigrid Undset]]. Aan de twee laatstgenoemden werd de Nobelprijs voor literatuur toegekend.

 

 

De centrale ligging van Oslo in het politieke, culturele en economische leven van Noorwegen blijft voor controversie en wrijving zorgen. Verschillende pogingen om te decentraliseren hebben geen merkbare verandering opgeleverd in de laatste eeuw. Continuering van het beleid is een van de belangrijkste oorzaken van de toenemende migratie vanaf het platteland. De bouw van [[flat|torenflats]] in het stadscentrum wordt dan ook met veel scepticisme ontvangen. Het is de bedoeling dat er vóór 2020 ongeveer 20.000 nieuwe woningen worden gebouwd, wat tot moeilijke en impopulaire beslissingen leidt. Er moeten keuzes worden gemaakt tussen verspreid bouwen of in de hoogte bouwen.

Met enige terughoudendheid is de stad door de jaren heen gegroeid. De traditionele landbouw en vissersgemeenschappen aan de rand van de stad werden langzaam verdreven door explosieve nieuwbouw, omdat de toestroom van nieuwe inwoners in Oslo alsmaar toenam. De neoklassieke stadsflats werden gebouwd tussen [[1850]] en [[1900]]. Deze overheersen de architectuur rond het stadscentrum, met resten van "het renaissancenet van Christian Quart", behalve waar de krottenwijken in de [[1950-1959|jaren 60]] werden vernietigd om moderne beton en glas laagbouw te construeren.

 

 

Aangezien de oude gebouwen zeer duur in onderhoud zijn en niet worden onderhouden, wordt de stad als geheel niet als mooi ervaren, zelfs niet door de eigen inwoners.

Rond [[1870]] werd de stad door de auteur [[Bjørnstjerne Bjørnson]] als "de Tijgerstad" beschreven. Deze naam heeft in de loop van de jaren een bijna officiële status bereikt, zozeer zelfs dat tijdens het 1000-jarig jubileum bij het stadhuis een rij met tijgersculpturen werd onthuld. Een ruw beeld van de stad werd geschetst door [[Knut Hamsun]] in zijn roman ''Sult'' ([[Honger (roman)|Honger]]) uit 1890 (verfilmd in [[1966]] door [[Henning Carlsen]]).

 

 

Op 22 juli 2011 werd het regeringscentrum van Oslo [[Aanslagen in Noorwegen 2011|getroffen door een aanslag met een krachtige autobom]] die aan acht mensen het leven kostte. Enkele uren later werden op een jongerenkamp van de Noorse sociaaldemocraten op het 40 km ten westen van de stad gelegen eilandje [[Utøya]] 69 mensen vermoord. De dader van beide terreuracties is een extremistische Noor, [[Anders Behring Breivik]].

== Geografie ==

=== Topografie ===

Oslo bezet een boog van land op het noordelijke eind van de Oslofjord. De fjord, die door het schiereiland Nesodden tegenover Oslo in tweeën wordt gedeeld, ligt in het zuiden; in alle andere richtingen wordt Oslo omringd door groene heuvels en bergen. Er zijn 40 eilanden binnen de stadsgrenzen, waarvan het grootste Malmøya is, met een oppervlakte van 0,56 km². Oslo heeft 343 meren, waarvan het Maridalsvannet (meer) het grootste is met een oppervlakte van 3,91 km². Dit meer is ook waar het drinkwater voor grote delen van Oslo vandaan komt. Het hoogste punt bedraagt Kirkeberget, 629 m.

 

=== Klimaat ===

Het klimaat door de seizoenen heen komt redelijk overeen met het klimaat in België en Nederland, al is het in Oslo in de lente en herfst en qua jaargemiddelde wel circa 3 graden kouder, en in de winter is het zelfs zo'n 6 graden kouder. Gedurende de zomermaanden wordt het nog vrij warm in Oslo. Gemiddeld ligt de temperatuur over 24 uur per dag genomen tijdens de zomermaanden (juni t/m augustus) rond de 17 °C, net als in Nederland en België. De gemiddelde maximumtemperatuur ligt daar 4½ graden boven, op 21½ graden, net als in Nederland en België. In de winter is de gemiddelde temperatuur over 24 uur -2 °C.

De gemiddelde zonneschijnduur per jaar bedraagt circa 1650 uur, vergelijkbaar met Nederland en België.

 

 

== Bezienswaardigheden ==

 

Voor toeristen heeft de stad Oslo veel te bieden, zo heeft de stad meer dan 50 musea en diverse galerieën. Hieronder worden een aantal bezienswaardigheden van de stad Oslo verder uitgelicht. De meeste bezienswaardigheden liggen op loopafstand van het centrum van de stad, met uitzondering van de bezienswaardigheden op het schiereiland Bygdøy.

Het koninklijk paleis is ontworpen door de [[Denemarken|Deense]] architect Hans Ditlev Franciscus Linstow. De bouw heeft bijna 25 jaar in beslag genomen. Er is in de periode van [[1825]] tot [[1849]] aan gewerkt.

 

 

=== Gamlebyen ===

 

== Cultuur ==

Naast de diverse culturele instelling (hierboven beschreven) biedt Oslo ook diverse culturele activiteiten. Zo worden er regelmatig theatervoorstellingen gegeven in het [[Nationaltheatret|Nationaaltheater]]. Een bekende artieste uit Oslo is [[Maria Mena]].

 

[[Bygdøy]] staat bekend als het museumeiland van Oslo, alhoewel het een schiereiland is. Hier bevinden zich diverse musea. In het [[Vikingskipshuset|Vikingschipmuseum]], dat onderdeel is van de universiteit van Oslo, worden het [[Gokstadschip]] en [[Osebergschip]] tentoongesteld. Deze [[Vikingschip|Vikingschepen]] dateren uit de [[9e eeuw]], en zijn gevonden in [[grafheuvel]]s in diverse locaties in Noorwegen. Naast deze schepen zijn er ook objecten tentoongesteld die gevonden zijn bij opgravingen op diverse oude Vikingbegraafplaatsen. Het museum is ontworpen door [[Arnstein Arneberg]] en werd voor het eerst geopend in [[1926]]. Een ander museum dat gewijd is aan vikingschepen is het [[Frammuseum]], waar de ''[[Fram (schip)|Fram]]'' wordt tentoongesteld. Dit schip is voor diverse ontdekkingsreizen naar de poolstreek gebruikt. Het schip is in [[1910]] ook gebruikt door [[Roald Amundsen]] voor zijn ontdekkingsreis naar de Zuidpool.

 

Ook op Bygdøy bevindt zich het [[Norsk Folkemuseum]], een openluchtmuseum waar 155 beschermde huizen te bezichtigen zijn, waaronder de [[Staafkerk]] van Gol. Ook zijn er klederdrachten uit Noorwegen te zien. Het [[Kon-Tiki Museet]] is een museum over De [[Thor Heyerdahl#De expedities|Kon-Tiki-expeditie]]. De naam ''Kon-Tiki'' was door [[Thor Heyerdahl]] gegeven aan een vlot tijdens zijn [[1947]] expeditie en is vernoemd naar de Inca-zonnegod [[Viracocha]]. ''Kon-Tiki'' is ook de naam voor het boek dat [[Thor Heyerdahl]] heeft geschreven over de expeditie. Het is een van de populairste boeken van Noorwegen en is in 70 talen vertaald.

 

 

=== Sport ===

Oslo was de gastheer voor de [[Olympische Winterspelen 1952]]. Met uitzondering van het [[skiën]] in [[Norefjell]], vonden alle gebeurtenissen binnen de stadsgrenzen plaats.

 

 

== Onderwijs ==

Omdat Oslo de hoofdstad van Noorwegen is en een belangrijke regiofunctie heeft zijn er diverse academische instellingen en scholen gevestigd in de stad.

* [[Universiteit van Oslo]] (Universitetet i Oslo)

 

=== Spoorwegen ===

 

 

=== Openbaar vervoer ===

Al het openbaar vervoer binnen Oslo werkt op het gemeenschappelijke kaartjessysteem Sporveier, dat vrij overstappen toestaat binnen een periode van één uur na het kopen van een kaartje.

 

 

Ook heeft Oslo een uitstekend netwerk van leenfietsen. Voor een klein bedrag huurt men een pasje bij de lokale toeristenvereniging waarmee men op veel locaties een fiets uit de stalling kan nemen. Er zijn veel stallingen in de stad, waar fietsen uitgenomen of achtergelaten kunnen worden. Vaak bevinden ze zich bij toeristisch interessante locaties. De pas heeft een geldigheidsduur van 24 uur.