Prostaat: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Functie: doorverwijzing |
Uitbreiding |
||
Regel 1:
{{Disclaimer medisch lemma}}
{{Infobox anatomie
| naam = Prostaat (voorstanderklier)
Regel 13 ⟶ 14:
| MeshNumber = A05.360.444.575
}}
De '''prostaat''' of '''voorstanderklier''' is een [[klier]] die bij de [[Man (geslacht)|man]] vlak onder de [[urineblaas|blaas]] om de urinebuis heen zit. Het woord prostaat is afgeleid van het [[Grieks]]e woord ''προστάτης'' - ''prostates'', letterlijk "degene die voor staat", "beschermer", "wachter". De prostaat bevindt zich naast het rectum en produceert een aantal hulpstoffen die aan het [[sperma]] worden toegevoegd opdat die zich goed zouden kunnen bewegen. De blaashalssfincter voorkomt door samentrekking dat er sperma in de blaas kan stromen.
In 2002 werden door het internationaal comité van anatomische terminologie de vrouwelijke para-urethrale klieren benoemd als 'vrouwelijke prostaat'.<ref>{{cite news |url=http://seattletimes.nwsource.com/html/health/2002865111_carnalknowledge15.html |title=''The Seattle Times: Health: Gee, women have ... a prostate?'' |publisher=seattletimes.nwsource.com |accessdate=2010-03-10 | first=Faye | last=Flam | date=2006-03-15}}</ref>
Regel 46 ⟶ 47:
== Aandoeningen van de prostaat ==
=== Mogelijke symptomen ===
De volgende symptomen kunnen, elk op zich, wijzen dat er iets fout gaat met de prostaat:
* Plassen lukt niet meer zo goed, doordat de straal minder krachtig is
* De indurck dat de blaas niet helemaal geledigd wordt, waardoor men vaker moet urineren
* Pijn in de onderbuik
* Pijn bij het urineren
* Vage lage rugpijn
* Urine ziet wat troebel of is wat roder gekleurd.
=== Mogelijk onderzoek ===
De arts kan de urine onderzoeken en een rectaal onderzoek uitvoeren. Hij kan ook verder onderzoek laten uitvoeren, zoals een echografie, een cystoscopie (onderzoek van de blaas) en een intraveneuze urografie (radiologisch onderzoek van de urinewegen).
Er bestaat een aantal aandoeningen van de prostaat.
=== Goedaardige vergroting van de prostaat (adenoom) ===
{{Zie hoofdartikel|Benigne prostaathyperplasie}}
Adenoom komt het meeste voor. Op oudere leeftijd kan de prostaat groter worden. Hierdoor kan ze gaan drukken op de [[urinebuis]], waardoor het plassen moeilijker gaat. Men spreekt dan van [[benigne prostaathyperplasie]] (BPH). Deze plasklachten worden ook wel ''Lower Urinary Tract Symptoms'' [[LUTS]] genoemd. Behandeling hiervan is drieledig: medicamenteus, chirurgisch en gedragsmatig. Een [[meta-analyse]]<ref>{{cite web|url=http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0101320|title=Urinating Standing versus Sitting: Position Is of Influence in Men with Prostate Enlargement. A Systematic Review and Meta-Analysis|author= Y. de Jong, R.M. ten Brinck, J.H.F.M. Pinckaers, A.A.B. Lycklama à Nijehol, O.M. Dekkers|publisher=PLOS ONE|journal=PloS one|date=2014|volume=9|issue=7|pages=e101320|DOI=10.1371/journal.pone.0101320|pmid=25051345|accessdate=2014-07-22}}</ref>naar het effect van de positie tijdens het urineren bij gezonde mannen en mannen met [[LUTS]] toonde dat voor gezonde mannen er geen verschil was tussen staand en zittend. Bij mannen met LUTS bleek dat bij zittend urineren:
* de hoeveelheid urine die in de blaas achterblijft duidelijk afneemt,
* de kracht van de straal toeneemt,
Regel 56 ⟶ 69:
Dit urologische profiel resulteert in een lagere kans op [[blaasontsteking]] en [[blaasstenen]].
=== Prostatitis en prostaatabces===
{{Zie hoofdartikel|Prostatitis}}
[[Prostatitis]] is een bacteriële [[Ontsteking (geneeskunde)|ontsteking]] van de prostaat. Prostatitis wordt soms veroorzaakt door urinewegontsteking of door [[seksueel overdraagbare aandoeningen]]. Het komt ook voor bij jongeren mannen. Bij prostaatabces gaat het om een beperkte ontsteking. Tot de mogelijke klachten behoren een branderig gevoel bij het plassen, koorts, [[koude rilling]]en, abnormale [[Urineren|plasdrang]] en pijn (tussen de [[Anus (anatomie)|anus]] en de [[Scrotum|balzak]] of laag in de [[rug (anatomie)|rug]]). Een acute ontsteking van de prostaat kan worden behandeld met [[Antibioticum|antibiotica]].
=== Prostaatkanker ===
{{Zie hoofdartikel|Prostaatkanker}}
Hoe ouder men wordt, des te groter de kans op [[prostaatkanker]]. Doorgaans evolueert prostaatkanker zeer traag. Ze veroorzaakt pas symptomen in een vergevorderd stadium. De symtpomen en ziektetekens zijn wel dezelfde als bij een adenoom. Prostaatkanker is de meest voorkomende kanker bij mannen. De ziekte komt vrij zelden voor bij mannen onder de 60 jaar. Mogelijke behandelingen zijn het verwijderen van het gezwel door operatie, door behandeling met geneesmiddelen (hormonen) of door bestraling.
== De prostaat als seksueel orgaan ==
| |||