Matriarchaat: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 17:
:[[s:Het verslag van mijn onderzoek/Boek I#CLXXIII|Herodotus I:173]]
 
Bachofen stelde dat deze vorm van [[matrilineaire afstamming]], die hij [[moederrecht]] noemde, zich niet slechts beperkte tot de Lyciërs, maar een fase was in de ontwikkeling van alle menselijke samenlevingen. Hieraan zou een fase van [[promiscuïteit]] vooraf zijn gegaan, het hetaerisme, waarin de sterkste man domineerde. Deze [[tiran]] verkreeg zijn rechten via moederszijde, aangezien het door de promiscuïteit niet mogelijk was een vader aan te wijzen. Het enige positieve in dit 'moeras' was volgens Bachofen het [[moederschap]], maar verder was de rol van de vrouw beperkt. Tegen deze situatie kwamen de vrouwen in opstand in een periode van [[Amazonen|Amazonisme]]. Daarop volgde de [[Demeter (mythologie)|Demetrische]] [[gynocratie]], een periode van [[monogamie]] en heerschappij van vrouwen waarin de [[landbouw]] tot ontwikkeling kwam. In de [[Dionysos (mythologie)|Dionysische]] periode daarop bleef monogamie weliswaar gehandhaafd, maar zou er wel sprake zijn geweest van een terugval van morele [[Waarde (sociale wetenschappen)|waarden]]. Dit leidde tot de tweede periode van Amazonisme waar de latere mythes op gebaseerd zouden zijn. Deze keer is er echter volgens Bachofen sprake van een achteruitgang. De Amazonen zouden vijandig hebben gestaan tegenover mannen en Bachofen juicht hun nederlaag dan ook toe. In de uiteindelijke [[Apollon|Apollinische]] periode zouden de juiste verhoudingen tussen mannen en vrouwen weer zijn hersteld. Voor het eerst waren de [[sekse]]n gelijkwaardig. Waar de Dionysische periode zich kenmerkte door de nadruk op het seksuele en materiële, ligt in het Apollinische [[Patriarchaat (sociologie)|patriarchaat]] de nadruk op het [[geest]]elijke. Bachofen beschouwde het patriarchaat dan ook als beste samenlevingsvorm.<ref>[...] ''A gradual series of modifications in the matriarchal family led to the institution of individual marriage and “the matrilinear transmission of property and names.” This advanced stage of mother right was followed by a civil rule by women, which Bachofen called a “gynocracy.”'' [...]<br />[...] ''Numerous cases have been recorded of societies in which the inheritance of lineage membership and property is transmitted legitimately only through females (matriliny). This system is understood to be quite different from that in which women have been purported to rule (matriarchy).'' {{aut|Joan Bamberger|Bamberger}} (1974)</ref>
 
Bachofen was weliswaar de eerste, maar zijn stijl en methodiek konden op veel kritiek rekenen, als hij al gelezen werd. Enkele jaren later kwam [[John Ferguson McLennan]] in ''Primitive Marriage'' echter onafhankelijk tot het idee van een prehistorische matriarchale samenleving. Afgezien van dit centrale idee verschilde zijn theorie echter aanzienlijk van die van Bachofen en McLennan vond dan ook meer aanhang dan Bachofen. Deze opvatting paste binnen het negentiende-eeuwse [[evolutionisme]], het idee van een unilineaire (rechtlijnige) [[culturele evolutie]] van de samenleving die verliep van eenvoudige, primitieve tot steeds ingewikkelder en complexere vorm. Aan het einde van de negentiende eeuw werd het idee van een prehistorische matriarchale samenleving binnen de [[antropologie]] breed gedragen.