Hertogdom Lotharingen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
opmaak refs
→‎Koninkrijk Lotharingen als Frankisch deelrijk: contradicties met wiki-pagina Lijst van heersers van Lotharingen weggewerkt; nieuwe subtitel toegevoegd
Regel 42:
Lotharingen ontstond uit [[Midden-Francië]], dat was gecreëerd door de verdeling van het rijk van [[Karel de Grote]] bij het [[Verdrag van Verdun]] in 843. Midden-Francië, dat zich uitstrekte van de [[Noordzee]] tot [[Italië]], werd toegewezen aan de oudste zoon, [[Lotharius I]], die ook de keizerskroon kreeg.
 
In 855 deelden de drie zoons van Lotharius dit [[Karolingen|Karolingische]] middenrijk verder op in het [[Verdrag van Prüm (855)|Verdrag van Prüm]], waarbij het meest noordelijke deel als koninkrijk toeviel aan ''[[Lotharius II]] (855-869)''. Dit gebied werd "Regnum Hlotharii" genoemd, oftewel ''koninkrijk Lotharingen'' naar de naam van de koning. Grosso modo omvatte dit gebied het noordoosten van het huidige Frankrijk inclusief de [[Elzas]], en het gebied van de [[Nederlanden]] tussen [[Schelde (rivier)|Schelde]] en [[Rijn]], dus zonder het [[graafschap Vlaanderen]] maar met de streek van [[Aken (stad)|Aken]], [[Keulen (stad)|Keulen]] en [[Koblenz (Duitsland)|Koblenz]] (het oude [[Germania Inferior]] en [[Germania Superior]]). Lotharius' kinderloze huwelijk domineerde zijn politiek. Zijn scheiding en zijn buitenechtelijke kinderen werden niet erkend door [[Paus Nicolaas I]]. Na de dood werd Lotharingen geannexeerd door zijn oom, de West-Frankische koning [[Karel de Kale]]. In het verdrag van [[verdrag van Meerssen|Meerssen]] (870) tussen zijn ooms Karel, en [[Lodewijk de Duitser]] werd Lotharingen gesplitst en verdeeld tussen [[West-Francië|West]]- en [[Oost-Frankische Rijk|Oost-Francië]]. Zijn broer [[Lodewijk II van Italië]], gebonden door beleg van [[Emiraat Bari]], kon dit niet tegenhouden.
 
Na de dood van Karel de Kale viel de Oost-Frankische [[Lodewijk III de Jonge]] West-Francië binnen. Zijn neven [[Lodewijk III van Frankrijk]] en [[Karloman II van Frankrijk|Karloman van Frankrijk]] schonken hem heel Lotharingen met het [[Verdrag van Ribemont (880)|Verdrag van Ribemont]] (880). Zijn broer [[Karel III de Dikke]] werd de laatste heerser van gehele [[Frankische Rijk]], na de dood van zijn broers en neven. In 887 werd hij afgezet door [[Arnulf van Karinthië]], de buitenechtelijke zoon van zijn broer [[Karloman van Beieren]]. [[Odo I van Frankrijk]] werd de eerste koning uit het huis van [[Robertingen]] in West-Francië.
 
Het koninkrijk Lotharingen op de kaart:
De Oost-Frankische koning Arnulf gaf Lotharingen in 895 als koninkrijk aan zijn buitenechtelijke zoon ''[[Zwentibold]] (895-900)'' ondanks de geboorte in 893 van een wettige opvolger, zijn halfbroer de [[Lodewijk IV het Kind]]. Zwentibold kende verschillende conflicten met de Lotharingse adelen. Hij confisqueerde de graafschappen van de broers [[Matfried IV van Metz]] en [[Gerard van de Metzgau]] (van het geslacht der Matfriedingers) in 896 en ontsloeg in 898 graaf [[Reinier I van Henegouwen]] ([[Huis der Reiniers]]) als raadgever. Reinier was de zoon van de geschaakte Ermengarde (ca. 828-849), dochter van keizer Lotharius I en [[Giselbert I]] van Maasgouw. Na de dood van zijn vader in 899 en het aanstellen van de zeer jonge koning Lodewijk, verloor Zwentibold invloed en sneuvelde in 900 in de strijd tegen Matfried en Gerard. Gerard trouwde met de weduwe van Zwentibold, [[Oda van Saksen]], in een poging de macht te verwerven als hertog. Hun kleinzoon [[Godfried van Neder-Lotharingen]] werd later de eerste hertog van Neder-Lotharingen.
 
- Huidige kaart. Grosso modo omvatte dit gebied het noordoosten van Frankrijk inclusief de [[Elzas]], alsook het gebied van de [[Nederlanden]] tussen [[Schelde (rivier)|Schelde]] en [[Rijn]], dus zonder het [[graafschap Vlaanderen]], alsook het westelijk deel van Duitsland met Oost-Friesland, de streken van [[Aken (stad)|Aken]], [[Keulen (stad)|Keulen]], [[Koblenz (Duitsland)|Koblenz]], Trier en Straatsburg.
Lodewijk benoemde de ''[[Gebhard (hertog van Lotharingen)|Gebhard van Lotharingen]]'' uit [[Konradijnen|het huis Konradijnen]] tot hertog van Lotharingen ''(903-910)''.<ref>[http://www.graafschap-middeleeuwen.nl/joomla/index.php/adel/hertogdom/167-opkomst-en-ondergang-van-hertogdom-lotharingen-1.html#Matfriedingersn Hertogdom Lotharingen (900-906)], www.graafschap-middeleeuwen.nl</ref> Na de dood van Gebhard nam Reinier I van Henegouwen zijn positie waar. Na de dood van Lodewijk, de laatste [[karolingen|karolinger]] in het Oost-Frankische Rijk, in 911, weigerde de Lotharingse adel onder leiding van Reinier, de konradijn [[Koenraad I van Franken]] te erkennen als koning, maar erkende karolinger [[Karel de Eenvoudige]] van West-Francië (911-923). [[Karel de Eenvoudige]] was de zoon van [[Lodewijk de Stamelaar]], halfbroer van Karloman en Lodewijk III en opvolger van Odo na een akkoord onderhandeld in 896.
 
- Frankische kaart. Het koninkrijk Lotharingen was de verderzetting van het stamland van de dynastie der Karolingers, het oude [[Austrasië]] met de Pippinische paleizen en invloedsferen langsheen de rivieren Maas, Moezel en Rijn.
Toen [[Giselbert II]] van Maasgouw, zoon van Reinier, niet werd aangewezen tot hertog, liep hij over naar de nieuwe keizer [[Hendrik de Vogelaar]] (919–936). Maar na een vredeverdrag tussen Hendrik en Karel zocht zijn heil bij robertijn [[Robert van Bourgondië]] en steunde zijn staatsgreep tegen Karel. Robert stierf bij de [[Slag bij Soissons (923)]] en werd opgevolgd door zijn schoonzoon [[Rudolf van Frankrijk]].<ref>[http://www.graafschap-middeleeuwen.nl/joomla/index.php/adel/hertogdom/168-opkomst-en-ondergang-van-hertogdom-lotharingen-2.html Hertogdom Lotharingen (906-925)], www.graafschap-middeleeuwen.nl</ref>
 
- Romeinse kaart. Het koninkrijk Lotharingen bouwde verder op de Romeinse provincies [[Germania Inferior]] met Keulen, Tongeren en Nijmegen; [[Germania Superior]] met Straatsburg; [[Belgica Prima]] met de 4 civitates Trier, Metz, Toul en Verdun; van [[Belgica Secunda]] is hier sprake van slechts 1 van de 8 civitates, namelijk Kamerijk (civitas Camaracensium of civitas Nerviorum). De Scheldegrens is namelijk een typisch Karolingische grens en geen Romeinse grens.
Het West-Karolingische rijk werd ernstig verzwakt door de veel aanvallen de [[Vikingen]] tijdens de koningschap van Karel de Kale tot aan Rudolf van Frankrijk. Zijn voorganger Karel de Eenvoudige sloot een akkoord met Vikingkoning [[Rollo]] en schonk hem [[Hertogdom Normandië]] in 911.
 
 
Lotharius' II kinderloze huwelijk domineerde zijn politiek. Zijn scheiding en zijn buitenechtelijke kinderen werden niet erkend door [[Paus Nicolaas I]]. Na zijn dood werd Lotharingen geannexeerd door zijn oom, de West-Frankische koning [[Karel de Kale]]. Van 870 tot 880 werd het koninkrijk Lotharingen kort gesplitst in een westelijk en oostelijk deel. In het verdrag van [[verdrag van Meerssen|Meerssen]] (870) tussen zijn ooms Karel en [[Lodewijk de Duitser]] werd Lotharingen verdeeld tussen [[West-Francië|West]]- en [[Oost-Frankische Rijk|Oost-Francië]]. Zijn broer [[Lodewijk II van Italië]], gebonden door beleg van [[Emiraat Bari]], kon dit niet tegenhouden. Na de dood van Karel de Kale viel de Oost-Frankische [[Lodewijk III de Jonge]] West-Francië binnen. Zijn neven [[Lodewijk III van Frankrijk]] en [[Karloman II van Frankrijk|Karloman van Frankrijk]] schonken hem heel Lotharingen met het [[Verdrag van Ribemont (880)|Verdrag van Ribemont]] (880).
 
 
Na de dood van Karel de Kale viel de Oost-Frankische [[Lodewijk III de Jonge]] West-Francië binnen. Zijn neven [[Lodewijk III van Frankrijk]] en [[Karloman II van Frankrijk|Karloman van Frankrijk]] schonken hem heel Lotharingen met het [[Verdrag van Ribemont (880)|Verdrag van Ribemont]] (880). Zijn broer [[Karel III de Dikke]] werd de laatste heerser van gehele [[Frankische Rijk]], na de dood van zijn broers en neven. In 887 werd hij afgezet door [[Arnulf van Karinthië]], de buitenechtelijke zoon van zijn broer [[Karloman van Beieren]]. [[Odo I van Frankrijk]] werd de eerste koning uit het huis van [[Robertingen]] en sterke man in West-Francië, en dus de eerste niet-Karolinger in het Frankische rijk (tijdelijk in West-Francië).
 
 
De Oost-Frankische koning Arnulf gaf Lotharingen in 895 als koninkrijk aan zijn buitenechtelijke zoon ''[[Zwentibold]] (895-900)'' ondanks de geboorte in 893 van een wettige opvolger, zijn halfbroer de [[Lodewijk IV het Kind]]. Zwentibold kende verschillende conflicten met de Lotharingse adelen. Hij confisqueerde de graafschappen van de broers [[Matfried IV van Metz]] en [[Gerard van de Metzgau]] (van het geslacht der Matfriedingers) in 896 en ontsloeg in 898 graaf [[Reinier I van Henegouwen]] ([[Huis der Reiniers]]) als raadgever. Reinier was de zoon van de geschaakte Ermengarde (ca. 828-849), dochter van keizer Lotharius I en [[Giselbert I]] van Maasgouw. Na de dood van zijn vader in 899 en het aanstellen van de zeer jonge koning Lodewijk, verloor Zwentibold invloed en sneuvelde in 900 in de strijd tegen Matfried en Gerard. Met de dood van Zwentibold stierf de directe afstamming van keizer Lotharius I uit. Gerard trouwde met de weduwe van Zwentibold, [[Oda van Saksen]], in een poging de macht te verwerven als hertog. Hun kleinzoon [[Godfried van Neder-Lotharingen]] werd later de eerste hertog van Neder-Lotharingen.
 
 
==Koninkrijk Lotharingen wordt hertogdom Lotharingen==
[[Lodewijk benoemdeIV dehet Kind]] van Oost-Francië benoemde ''[[Gebhard (hertog van Lotharingen)|Gebhard van Lotharingen]]'' uit [[Konradijnen|het huis Konradijnen]] tot hertog van Lotharingen ''(903-910)''.<ref>[http://www.graafschap-middeleeuwen.nl/joomla/index.php/adel/hertogdom/167-opkomst-en-ondergang-van-hertogdom-lotharingen-1.html#Matfriedingersn Hertogdom Lotharingen (900-906)], www.graafschap-middeleeuwen.nl</ref> Na de dood van Gebhard nam Reinier I van Henegouwen zijn positie waar. Na de dood van Lodewijk, de laatste [[karolingen|karolinger]] in het Oost-Frankische RijkFrancië, in 911, weigerde de Lotharingse adel onder leiding van Reinier, de konradijn [[Koenraad I van Franken]] van de nieuwe dynastie van Franconië in Oost-Francië te erkennen als hun koning,. maarDe erkendeLotharingse karolingeredelen riepen de West-Frankische koning en Karolinger [[Karel de Eenvoudige]] uit tot koning van West-FranciëLotharingen (rex Lothariensium) in 911-, wat Karel bleef tot zijn dood in 923). [[Karel de Eenvoudige]] was de zoon van [[Lodewijk de Stamelaar]], halfbroer van Karloman en Lodewijk III en opvolger van Odo, graaf van Parijs, na een akkoord onderhandeld in 896. De politiek zwakke Karel de Eenvoudige had het hard te verduren tegen de lokale graven in zijn 2 koninkrijken: West-Francië en Lotharingen, maar ook tegenover binnenvallende Vikingen en Hongaren. Karel de Eenvoudige, die zichzelf noemde 'rex Francorum' werd de laatste Karolinger in West-Francië en Lotharingen; zijn droom om er nog eens Oost-Francië erbij te nemen, kon hij militair niet realiseren omwille van de te eigenzinnige lokale graven.
 
Toen [[Giselbert II]] van Maasgouw, zoon van Reinier, niet werd aangewezen tot hertog, liep hij over naar de nieuwe keizer [[Hendrik de Vogelaar]] (919–936) van het nieuwe Saksische vorstenhuis in Oost-Francië. Maar na een vredeverdrag tussen Hendrik en Karel zocht hij zijn heil bij de robertijn [[Robert van Bourgondië]] en steunde zijn staatsgreep tegen Karel. Robert stierf bij de [[Slag bij Soissons (923)]] en werd opgevolgd door zijn schoonzoon [[Rudolf van Frankrijk]].<ref>[http://www.graafschap-middeleeuwen.nl/joomla/index.php/adel/hertogdom/168-opkomst-en-ondergang-van-hertogdom-lotharingen-2.html Hertogdom Lotharingen (906-925)], www.graafschap-middeleeuwen.nl</ref>
 
Het West-Karolingische rijk werd ernstig verzwakt door de veelvele aanvallen van de [[Vikingen]] tijdens dehet koningschap van Karel de Kale tot aan Rudolf van Frankrijk. Zijn voorganger Karel de Eenvoudige sloot een akkoord met de Vikingkoning [[Rollo]] en schonk hem [[Hertogdom Normandië]] in 911.
 
== Lotharingen als hertogdom binnen het Heilige Roomse Rijk ==