Dommel (watergang): verschil tussen versies

De Dommel was ooit een belangrijke rivier. In de [[Romeinen in Nederland|Romeinse]] tijd werd er waarschijnlijk op gevaren. Vermoedelijk stroomde de rivier vroeger sneller en was ze dieper uitgesneden in het landschap. Dit veranderde toen de mens ingreep en de oeverbossen kapte om daar hooilanden van te maken. Dit proces was omstreeks 1450 afgerond. Zand kreeg vrij spel en hier en daar werd de rivier daardoor afgesneden en vormden zich stroomversnellingen. Daardoor ging de rivier [[meander (waterloop)|meanderen]]. Ook overstromingen kwamen voor, mede door de bouw van watermolens, waartoe immers het water opgestuwd moest worden. Dit gaf aanleiding tot veel conflicten omtrent het maximaal toegestane waterpeil. In [[1863]] werd Waterschap [[De Dommel]] opgericht, in het bijzonder om de wateroverlast te beperken. In de 20e eeuw werden vele doornhagen vernietigd, daar prikkeldraad efficiënter was. De intensivering van de landbouw bracht kunstmest en intensieve veehouderij, dus ook dierlijke mest, waardoor het water van de Dommel zeer voedselrijk werd. Dit werd nog verergerd door de sterke verstedelijking, waardoor de hoeveelheid afvalwater uit huishoudens en industrie steeds toenam. Tot [[1950]] had zelfs een stad als [[Eindhoven]] geen waterzuiveringsinstallatie. Het Dommelwater was buitengewoon smerig, maar in [[1963]] werd een grote waterzuiveringsinstallatie tein Eindhoven geopend, en door transportleidingen zijn daarop ook een groot aantal plaatsen in de regio aangesloten. De zuiveringsinstallatie werd voortdurend uitgebreid.

Bleef het gevaar van [[overstort]] bij langdurige regenval, waardoor soms water van slechte kwaliteit in de Dommel terecht kwamterechtkwam. Dit kon worden tegengegaan door de waterbergingscapaciteit van de riolering uit de breiden en door retentievijvers aan te leggen.

Delen van de Dommel vielen ten offer aan kanalisatie ofwel het rechttrekken van de Dommel. Dit proces begon omstreeks 1890 en strekte zich uit tot diep in de tweede helft van de 20e eeuw. Doel was om het water sneller af te voeren en grond te winnen. In het eerste decennium van de 21e eeuw heeft het Waterschap plannen ontwikkeld om de Dommel een natuurlijker karakter te geven en de kanalisatie over aanzienlijke afstanden ongedaan te maken. Hierdoor zal tevens de waterbergingscapaciteit van de rivier toenemen. Zo stroomt de Dommel sinds 2013 weer door de originele loop in Boxtel en heeft het [[Afwateringskanaal Boxtel|afwateringskanaal]] ten oosten van Boxtel niet langer de rol van hoofdloop maar, van back-up bij een hoge water aanvoerwateraanvoer.<ref>Waterschap De Dommel, [https://www.boxtel.nl/actueel/nieuws/nieuwsbericht/archive/2012/december/article/de-dommel-stroomt-weer-door-boxtel-1689.html De Dommel stroomt weer door Boxtel]</ref>