Fort Bijlmer: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 37:
==Instorting==
Na het aanbrengen van de gronddekking tegen inkomende artilleriegranaten, aan de voorkant, zijkanten en op het dak van het bakstenen gebouw schoof het ruim tien maanden later op 3 november 1869 langzaam achterwaarts van de paalfundering en deels in de gracht. Het gebouw was onherstelbaar beschadigd.
Er is een uitgebreid onderzoek<ref>[http://resourcessgd.kb.nl/SGD/18691870/PDF/SGD_18691870_0001245.pdf Verslag nopens de ramp in november 1869 aan het verdedigbaar gebouw in het fort in den Laander- en Westbijlmerpolder (pdf)], 's-Gravenhage, 16 december 1869</ref> gedaan, onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Defensie en de legerleiding, dat is besproken in de Tweede Kamer.<ref>Aankweeking van staatsparasieten, 1874</ref> Er waren zowel fouten bij het ontwerp als bij de bouw van het fort gemaakt, waarvan de belangrijkste de kennelijk zwakke fundering betrof. "(...) Een der eenvoudigste middelen ter voorkoming van het ongeval zou geweest zijn, om, alvorens de palen te heijen, de put over de geheele oppervlakte van het gebouw en de bermen tot minstens 1 meter onder den bodem van de diepste gracht uit te graven en te baggeren en met zuiver zand aan te vullen. Hierdoor zouden de onderlagen zijn zamengeperst, en de paalfundering den noodigen steun tegen zijdelingsche uitwijking hebben verkregen.(...)<ref name="MVERBIJL" />" Hiervan is veel geleerd voor de bouw van latere forten voor de [[Stelling van Amsterdam]]. ==Stelling van Amsterdam==
[[Bestand:Weg naar het Fort met molen Westbijlmerpolder.jpg|{{largethumb}}|Weg naar het Fort met de molen Westbijlmerpolder in 1893]]
Fort Bijlmer werd niet afgeschreven. Kort na de bouw van Fort Bijlmer werden in 1871 door legerofficier [[Joachim Hendrik Kromhout|J.H. Kromhout]], kapitein bij de generale staf, ontwerpen gemaakt om de Posten van Krayenhoff om te bouwen tot de latere [[Stelling van Amsterdam]]. Hierin was Fort Bijlmer ingetekend als integraal onderdeel van de stelling
Al snel werd duidelijk dat het ontwerp van de stelling moest worden aangepast omdat het te dicht bij Amsterdam bleek te liggen gegeven de laatste militair-technologische ontwikkelingen. Het geschut van mogelijke vijanden kreeg een veel grotere draagwijdte, reden om fortificaties op grotere afstand van Amsterdam aan te leggen. Fort Bijlmer lag hiervoor een paar kilometer te dicht bij Amsterdam. Een vijand zou er met de nieuwe kanonnen en munitie gemakkelijk overheen kunnen schieten en de stad Amsterdam kunnen raken. De nieuwe fortificaties moesten deze dreiging voorkomen. De ontwerpen van Kromhout zijn later fundamenteel aangepast, de definitieve locaties kwamen verder van Amsterdam te liggen, en de uiteindelijke 46 forten rondom Amsterdam zijn bekend geworden als de [[Stelling van Amsterdam]]. Tot de ring van forten behoren onder andere die te Weesp, [[Fort bij Nigtevecht|Nigtevecht]], [[Fort bij Abcoude|Abcoude]] en Ouderkerk. Die lagen toen wel ver genoeg van Amsterdam. Fort Abcoude was het eerste fort van de nieuwe stelling en kwam gereed in 1885, dus pas 17 jaar na Fort Bijlmer. Het is zeker dat men bij de bouw van Fort bij Abcoude veel had geleerd van de ervaringen bij de bouw van Fort Bijlmer, in het bijzonder het eerst volledig afgraven van het veen, het storten en daarna langdurig (2-3 jaar) laten [[inklinken]] van bouwzand en het adequaat onderheien alvorens er een zwaar militair gebouw te gaan bouwen. Dat is een van de oorzaken waardoor de bouw van Fort bij Abcoude zo lang heeft geduurd.
==Latere functies==
Fort Bijlmer kreeg rond de eeuwwisseling samen met het even verderop aan de ringdijk van de Bijlmermeer gelegen Kruithuis een rol als munitieopslagplaats waarvoor een
Na de [[Tweede Wereldoorlog]] werd Fort Bijlmer in 1948-1949 gebruikt als executieplaats voor zeven oorlogsmisdadigers.<ref name=HERBIJL/> De bekendsten zijn: de zelf joodse [[Ans van Dijk]],<ref name=MVERBIJL/> die voor de Sicherheidsdienst circa 700 joodse onderduikers verraadde (1948), [[Maarten Kuiper]], de Nederlandse [[Sicherheitsdienst|SD]]-jager op onderduikers,<ref name=MVERBIJL/> onder andere aanwezig bij de arrestatie van [[Anne Frank]] en haar mede-onderduikers op de Prinsengracht en verantwoordelijk voor de executie van verzetsstrijdster [[Hannie Schaft]] (1948) en [[Karl Peter Berg]], Duitse SS-kampcommandant van [[kamp Amersfoort]] (1949). De [[doodstraf in Nederland]] werd in 1952 afgeschaft.
| |||