Katalysator: verschil tussen versies

[[Bestand:CatalysisScheme.png|thumb|300px|De werking van een katalysator schematisch voorgesteld. Doordat tussenproducten worden gevormd, is de activeringsenergie lager en verloopt de reactie sneller.]]

Een '''katalysator''' is een stof<ref>Ook buiten de natuurwetenschappen wordt de term ''katalysator'' gebruikt. Zelfs een mens kan aldus als een katalysator worden aangeduid. In essentie is de betekenis dezelfde: iets of iemand die een (veranderings)proces of reactie teweegbrengt zonder zelf deel te hebben aan bedoelde verandering.</ref> die de snelheid van een bepaalde [[chemische reactie]] beïnvloedt zonder zelf verbruikt te worden. Gewoonlijk wordt hiermee een versnelling van de [[Reactiesnelheid (scheikunde)|reactiesnelheid]] bedoeld. In enkele gevallen is er sprake van een vertraging van de reactiesnelheid - dan wordt gesproken van negatief katalytische werking. Soms is het praktisch ondoenlijk om reacties te laten verlopen zonder katalysator: de [[activeringsenergie]] is dan dusdanig hoog, dat het zonder katalysator eeuwen zou duren voor de [[Chemisch evenwicht|evenwichtstoestand]] wordt bereikt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij [[verbranding]] van [[koolwaterstof]]fen bij kamertemperatuur. Hoewel het energetisch gunstig is dat suiker reageert met [[Dizuurstof|zuurstof]], gebeurt dit niet doordat de energiebarrière te hoog is. In het [[menselijk lichaam]] wordt [[koolhydraat|suiker]] echter wel verbrand, met behulp van [[biologie|biologische]] katalysatoren: [[enzym]]en.