Natuurproduct (scheikunde): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Waarom?? |
Bij twijfel zou ik als eerste een oproep plaatsen in Wikipedia:Café Exact, dit is een Etalageartikel en zo'n sjabloon is slechte reclame. Zo'n sjabloon kan altijd nog. |
||
Regel 1:
[[Bestand:Natuurproducten afbeeldingen.png|right|thumb|340px|De [[structuurformule]] van een aantal natuurproducten met hun natuurlijke bron. Van boven naar onder: [[paclitaxel]] (cytotoxische stof uit taxussoorten), [[penicilline G]] ([[antibioticum]] uit schimmelsoorten van het geslacht ''[[Penicillium]]'') en [[oroidine]] (antimalariamiddel uit de zeespons ''[[Agelas oroides]]'').]]
Een '''natuurproduct''' in de strikt [[Scheikunde|scheikundige]] betekenis van het woord is een [[Stof (scheikunde)|chemische stof]] die aangetroffen wordt in de [[natuur (kosmos)|natuur]], geproduceerd wordt door een levend [[organisme]] ([[Planten|plant]], [[Dierenrijk|dier]], [[Bacteriën|bacterie]], ...) en als [[zuivere stof]] geïsoleerd en gekarakteriseerd kan worden.<ref>{{en}} [http://www.nature.com/nchembio/journal/v3/n7/full/nchembio0707-351.html ''All natural''], Nature Chemical Biology, '''3''' (7), p. 351 (2007)</ref>
Regel 7 ⟶ 6:
In een [[Organische chemie|organisch-chemische]] context wordt het begrip gehanteerd om te duiden op opgezuiverde en relatief kleine [[organische verbinding]]en (met een [[moleculaire massa]] lager dan 1500 [[Gram (eenheid)|g]]/[[Mol (eenheid)|mol]]) die geïsoleerd zijn uit natuurlijke bronnen en zelf het resultaat zijn van biochemische syntheseroutes uit het primaire of secundaire [[stofwisseling|metabolisme]] van het organisme. Natuurproducten worden daarom ook wel ruwweg ingedeeld in [[Primaire metaboliet|primaire]] en [[Secundaire metaboliet|secundaire metabolieten]].
Binnen een [[Medicinale chemie|medicinaal-chemische]] context wordt de definiëring van natuurproducten meestal vernauwd tot de secundaire metabolieten. Secundaire metabolieten zijn stoffen die niet essentieel zijn voor het overleven van het organisme, maar het organisme toch een zeker [[Evolutie (biologie)|evolutionair]] voordeel geboden hebben.<ref>{{en}} {{aut|R.A. Maplestone, M.J. Stone & D.H. Williams}} (1992) – [http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0378111992905532 ''The evolutionary role of secondary metabolites - a review''], Gene, '''115''' (1–2), pp. 151-157</ref> Tal van secundaire metabolieten, zoals bijvoorbeeld [[paclitaxel]] uit de [[
Een groot aantal natuurproducten bezit interessante farmacologische of biologische eigenschappen, die ingezet kunnen worden bij de behandeling van uiteenlopende aandoeningen. Daarom worden natuurproducten vaak aangewend als leidverbinding (''lead compound'', of kortweg ''lead'') bij de zoektocht naar nieuwe [[geneesmiddel]]en.<ref>{{en}} {{aut|J. Khazirb, B.A. Mirc, S.A. Mird & D. Cowanc}} (2013) – [http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/10286020.2013.798314#.VEu5-WAcTDc ''Natural products as lead compounds in drug discovery''], Journal of Asian Natural Products Research, '''15''' (7), pp. 764-788</ref> De [[organische synthese]] speelt in het proces van optimalisatie een belangrijke rol, omdat zij toelaat nieuwe analogen (stoffen met een gemodificeerde structuur en vaak met een verbeterd activiteitsprofiel) van het oorspronkelijke natuurproduct te synthetiseren. Ook computationele technieken, zoals de [[computationele chemie]] en de moleculaire modellering, helpen bij het zoeken naar die modificaties van natuurproducten die een verhoogde activiteit kunnen opleveren.<ref>{{en}} {{aut|J. Gu, Y. Gui, L. Chen, G. Yuan, H.-Z. Lu & X. Xu}} (2013) – [http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0062839 ''Use of Natural Products as Chemical Library for Drug Discovery and Network Pharmacology''], PLoS ONE, '''8'''(4)</ref> Daarnaast hebben natuurproducten en synthetische derivaten hun weg gevonden in toepassingen als [[chemisch bestrijdingsmiddel]], als [[kleurstof]] en in de [[cosmetica]].
| |||