Vanallengordels: verschil tussen versies

De '''Van Allen-gordels''', ook '''stralingsgordels''' of '''deeltjesgordels''' genoemd, zijn twee gordels van geladen [[deeltje]]s rond de [[aarde (planeet)|aarde]]. De laagstgelegen gordel, op een afstand van 2000-5000 km, bestaat voornamelijk uit [[proton (deeltje)|protonen]]. Deze werd in 1958 ontdekt door de [[kunstmaan|satelliet]] ''[[Explorer 1]]''. De gordel is vernoemd naar zijn ontdekker [[James Van Allen]], die erop stond dat de satelliet een [[geigerteller]] aan boord zou meenemen.

 

 

De deeltjes in de buitenste Van Allen-gordel zijn afkomstig van de [[zonnewind]], de deeltjes in de binnenste gordel(s) zijn afkomstig van [[kosmische straling]].<ref>bron: Astrofysica syllabus - Lex Kaper (blz 102)</ref>

De Van Allen-gordels bestaan uit geladen deeltjes die met hoge snelheid op de aarde afkomen. Rond de aarde komen deze deeltjes het [[magneetveld]] van de aarde (de [[magnetosfeer]]) tegen. Er treedt eigenlijk hetzelfde effect op als in een [[dynamo]] of een [[wervelstroom]]rem. Door de vorm van het magneetveld, geconcentreerd rond de polen, worden de deeltjes in het magneetveld vastgehouden. De geladen deeltjes bewegen zich langs magnetische veldlijnen van de [[noordpool]] naar de [[zuidpool]] en terug.

 

De Van Allen-gordels liggen voor het grootste deel op aanzienlijke hoogte boven het aardoppervlak, maar dat is niet overal het geval. Rond de polen naderen de magnetische veldlijnen het aardoppervlak. Een groot deel van de geladen deeltjes wordt teruggestuurd naar de andere pool, een klein aantal weet tot 40 à 50 km hoogte te geraken. Op die hoogte zijn niet veel luchtmoleculen, maar genoeg om het [[Poollicht|noorder- en zuiderlicht]] te laten ontstaan in de botsing tussen snelle geladen deeltjes en luchtmoleculen.