Stefan Uroš IV Dušan: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Linkonderhoud
k red.
Regel 15:
}}
[[Bestand:Servia1350AD.png|thumb|250px|right|Servië onder Stefan Uroš IV (ca 1350)]]
'''Stefan Uroš IV Dušan''' ([[Servisch]]: Стефан Урош IV Душан) (* [[1308]] - [[20 december]] [[1355]]), Silni "de Sterke", was koning van [[Servië]] van [[1331]] tot [[1346]] en tsaar van Servië en [[Griekenland]] van [[1346]] tot [[1355]]. Hij was de zoon van [[Stefan Uroš III Dečanski]] en behoorde tot het geslacht der [[Nemanjić|Nemanjiden]]. Hij was in die tijd één van de machtigste vorsten van Zuid-Oost-Europa; onder zijn heerschappij bereikte Servië haarhet territoriale hoogtepunt.

Dušan blonk uit als een uitstekend veldheer, heerser en wettenmaker,. enHij zou -volgens de kronieken- in [[lichaamslengte|lengte]] ook een van de grootste mannen (in lengte) van zijn tijd geweest zijn, namelijk meer dan 2 meter.
Hij vaardigde ook een wetboek uit, beter bekend als Dušans Wetboek.
 
== Leven ==
In zijn jeugdDušan bracht Dušan zeven jaar van zijn jeugd door in [[Constantinopel]] ([[1314]]-[[1320]]), waar hij de Griekse taal leerde, en inzicht verwierf in de Griekse cultuur, levensstijl en staatsbeheersing. Bewijs van zijn uitstekende strijdkunsten leverde hij in [[1329]], toen hij de Bosnische ban Stjepan Kotromanić versloeg, en het jaar erop toen hij aan de zijde van zijn vader vocht tegen de Bulgaren in de Slag van Velbužd.
 
Om een onzekere reden hadden hijhijzelf en de adel een conflict met zijn vader, die hij in [[1331]] van de troon zette, waarop hij zich op [[8 september]] van dat jaar tot koning kroonde. Het jaar erop, in [[1332]] trouwde hij met Jelena, de zus van de [[Bulgarije|Bulgaarse]] tsaar, en zij zou een sterke invloed op haar echtgenoot hebben.
Reeds bij de aanvang van zijn koningschap ondernam hij veldtochten tegen de [[Grieken]] ([[1334]]), en vele veldslagen volgen elkaar op tot zijn dood. Tweemaal kwam het tot een conflict met [[Hongarije]], waarbij het er vooral op landsverdediging aankwam. Er was vrede met Bulgarije, dat zelfs tweemaal Servië steunde.
 
De burgeroorlog in Griekenland, tussen de negen jaar oude keizer Johannes V van Byzantium, en zijn regent Johannes VI, buitte hij uit: hij zette de aanval in vanaf [[1342]], en veroverde in de jaren daarop grote delen van Byzantijns Griekenland, buiten de Peloponnesos en Thessaloniki, bij gebrek aan een vloot. Na deze overwinningen riep hij zichzelf in [[1345]] uit tot tsaar, en werd hij in het voorjaar van dat jaar plechtig gekroond in [[Skopje]] als "''Tsaar en alleenheerser der Serven, Grieken, Bulgaren en Albanezen''" door de Servische patriarch Janichie II, bijgestaan door de Bulgaarse patriarch Simeon en de aartsbisschop van Ohrid, Nikolas. Tezelfdertijd verhief hij de rang van de [[Servisch-orthodoxe Kerk]] van [[aartsbisdom]] tot [[patriarchaat (kerk)|patriarchaat]], en verwierf hij de Servische heerschappij over de [[Athos (berg)|Athosberg]] en alle Griekse bisdommen (buiten Ohrid en ondergeschikt aan het patriarchaat van Constantinopel). Hierdoor werd hij vervloekt door de [[Grieks-orthodoxe Kerk]].
 
De Grieken zochten bondgenootschap bij de Turken, die ze voor het eerst in de geschiedenis [[Europa (werelddeel)|Europa]] binnenbrachtenbinnen brachten. Het eerste treffen tussen Serven en Turken op Europese bodem, de [[slag bij Stefaniana|slag bij Stefaniana]] in [[1345]], vielpakte uit in het nadeel van de Serven.
 
In [[1348]] veroverde Dušan [[Thessalië]] en [[Despotaat Epirus|Epirus]], maar zag een gevaar in de Turkse aanwezigheid in de [[Balkan (schiereiland)|Balkan]],. enHij zocht naar strategieën om hen terug te drijven, maar werd gehinderd door de Hongaarse aanvallen. Dušan had nog vele grootse plannen, maar stierf reeds jong in [[1355]], mogelijk door vergiftiging. Heden zijnten dage bevinden zijn restanten zich in de Sint-Marcuskerk inte [[Belgrado]].
 
Dušan was beslist de grootste middeleeuwse Servische heerser, maar omwille van een te snelle en te aanzienlijke expansie, het gebrek van Dušan om zijn rijk te stabiliseren en het hogere nationale gevoel van de Grieken, slaagden zijn opvolgers er niet in de eenheid van zo'n groot rijk te bewaren. Hij werd opgevolgd door zijn zoon [[Stefan Uroš V]] "de Zwakke".