Artikel (recht): verschil tussen versies

Met '''artikel''' als begrip in het recht wordt bedoeld een onderdeelbepaling vanin deeen regelgevingregelgevend document, bijvoorbeeld een verdragwet, een regeling of een wetboekverdrag. JeHet spreektartikel overis hetbedoeld zoveelsteom artikeleen vanconcrete regel hette [[Burgerlijkgeven Wetboek]],op het [[Wetboek'laagste' niveau van Strafrecht]]de ofregeling. vanVoor een bepaalde concrete situatie wordt middels het Wetboekartikel vaneen Koophandelzo eenduidig mogelijke norm gegeven c.q. Ookgesteld. bijArtikelen verdragenzijn spreekmeestal jegenummerd. overEr artikelen,kan bijvoorbeeld sprake zijn van artikel 1nummer zoveel van het [[HandvestWetboek van de Verenigde Naties]]Strafrecht.

Een [[Nederlandse wet]] kent een redelijk vast patroon. Afhankelijk van de omvang van de wet is een wet onderverdeeld in [[wetboek|boeken]], hoofdstukken of titels, die soms weer onderverdeeld zijn in afdelingen of paragrafen, en uiteindelijk het artikel. Kleinere wetten bestaan soms alleen uit artikelen, soms slechts één artikel.

Gebruikelijk is om binnen de wet (bij grotere wetten, binnen een boek) de artikelen door te nummeren. Als hoofdstuk 1 eindigt met artikel 9 dan begint hoofdstuk 2 met artikel 10. Binnen het [[Bestuursrecht (Nederland)|bestuursrecht]] wordt deze gewoonte niet gevolgd,. bijZo worden in de [[Algemene wet bestuursrecht]] worden de artikelen per hoofdstuk genummerd, dan krijg je bijvoorbeeld. artikelArtikel 2.1 bijvoorbeeld, wat dan duidt opis het eerste artikel van het tweede hoofdstuk.

De nummering zorgt vooral bij grotere wetten vaak voor een probleem. Bij het voor de eerste keer vaststellen van de wet vooris deer eerstesprake keervan loopteen decontinue nummering, netjes doorbijvoorbeeld van 1 tot bijvoorbeeld 500. Bij latere wetswijzigingen, vaak toevoegingen van nieuwe onderwerpen, wordt geprobeerd de nieuwe regel te plaatsen bij het artikel dat ermee samenhangt. DatZo gebeurt dan doorkan achter artikel 200 een nieuw artikel 200a teworden plaatseningevoegd. In het ''oude'' [[Burgerlijk Wetboek (Nederland)|BW]] kende de regeling van de [[arbeidsovereenkomst (Nederland)|arbeidsovereenkomst]] bij de vaststelling van het wetboek slechts drie artikelen. Op het moment dat het arbeidsrecht werd overgebracht naar het nieuwe BW waren dat er bijna 100, zodat de oorspronkelijke artikelen 1637, 1638 en 1639 werden uitgebreid met constructies als artikel 1638nn.

Het artikel is bedoeld om een concrete regel te geven op het 'laagste' niveau van de wet. Voor een bepaalde concrete situatie wordt middels het artikel een zo eenduidig mogelijke norm gegeven c.q. gesteld. Soms kan dat met een vrij eenvoudige formulering, het artikel bestaat uit een redelijk lopende zin die een duidelijke norm geeft. Bijvoorbeeld artikel 6 van boek 1 van het BW: ''De geslachtsnaam wordt ten aanzien van eenieder dwingend bewezen door de akte van geboorte''. Maar vaak volstaat één zin niet. MetNiet namezelden bevatten wetten op het terrein van het [[sociale zekerheid]] kennenen vaakregelingen zeer lange artikelen.

Het artikel wordt somsvaak onderverdeeld in leden, al of niet met vóór het eerste lid een aanhef eindigend met een dubbele punt, of anderszins eindigend op een gedeelte van een zin die in de leden wordt aangevuld. De leden kunnen nog weer worden onderverdeeld (met eventueel weer een aanhef) in 'subonderdelen, a'die vaak geletterd zijn, 'subbijvoorbeeld b'a tot en 'submet c',e. waarbijEventueel eventueelkunnen deook subjesdeze onderdelen weer een nadere verdelingonderverdeeld kennenzijn in 'ten eerste', 'ten tweede' enzovoort.