Kanaal Bocholt-Herentals: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
ColdBOT (overleg | bijdragen)
k Afkortingen voluit, replaced: o.a. → onder andere (2) met AWB
het kanaal bestaat strikt genomen pas sinds 1930; de geschiedenis van voor 1930 staat in lemma "Kempische Vaart"
Regel 3:
| lengte = 58,8 km
| klasse = II
| jaar = [[1846]]ca. 1930
| oorsprong = [[Zuid-Willemsvaart]]
| uitmonding= [[Albertkanaal]]
Regel 11:
}}
[[Bestand:Kempens Kanaal St-Huibrechts-Lille 071225.jpg|thumb|Kempens Kanaal, omgeving Sint-Huibrechts-Lille]]
Het '''Kanaal Bocholt-Herentals''' (ook wel '''Kempisch Kanaal''' of '''Maas-Scheldekanaal''' genoemd) is een [[kanaal (waterweg)|kanaal]] in [[België]] dat de [[Zuid-Willemsvaart]] (te [[Bocholt (België)|Bocholt]]) met het [[Albertkanaal]] (te [[Herentals]]) verbindt, over een afstand van ruim 60 kilometer. Het is een van de zeven [[Kempische kanalen]] tussen de [[Maas]] en de [[Schelde (rivier)|Schelde]].
 
Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde het kanaal een strategische rol als springplank voor de grondtroepen van de [[Operatie Market Garden]].
 
== AanlegGeschiedenis ==
Het kanaal ontstond in de jaren 1930 doordat het resterende gedeelte van de [[Kempische Vaart]] (1846) hernoemd werd. Het kanaal verloor toen ook haar rol als belangrijkste verbinding tussen de Maas en de Schelde, ten voordele van het [[Albertkanaal]] dat korter is en een grotere capaciteit biedt.
Het kanaal Bocholt-Herentals is deel van de [[Schelde (rivier)|Schelde]]-[[Maas]]-[[Rijn]]verbinding die [[Napoleon Bonaparte]] wilde bereiken met zijn [[Grand Canal du Nord]], waarvan echter slechts de gedeelten [[Lommel]]-[[Beringen (stad)|Beringen]] en [[Venlo (stad)|Venlo]]-[[Neuss]] met het voedingskanaal [[Lanaken]]-[[Lozen (België)|Lozen]] (de huidige [[Zuid-Willemsvaart]]) werden voltooid.
{{Zie hoofdartikel|Kempische Vaart}}
 
In 1928 werd het kanaal verbreed en verdiept. Hierbij kwam [[spriet]] naar boven, een goedkope brandstof die in de [[Tweede Wereldoorlog]] zeer geliefd was. Industrie aan het kanaal: o.a. de zandwinning in [[Lommel]] en [[Mol (België)|Mol]], de [[Umicore]]fabriek in [[Overpelt]] en [[Belgoprocess]] in [[Dessel]].
Om het Luikse industriebekken te ontsluiten via de [[haven van Antwerpen]] was de Maas-Scheldeverbinding echter nog steeds belangrijk. Via het [[Verdrag van Fontainebleau (november 1807)|Verdrag van Fontainebleau]] werd [[Lommel]] tegen [[Luyksgestel]] uitgewisseld, waardoor de aanleg van het kanaal mogelijk werd. Die begon in 1843 onder leiding van ingenieur Kümmer en was binnen drie jaar voltooid. Het kanaal sloot aan op de Zuid-Willemsvaart bij [[Bocholt (België)|Bocholt]] en op de gekanaliseerde [[Nete]] bij [[Herentals]]. Met het Maaswater uit het kanaal werden de droge [[Kempen (streek)|Kempen]] bevloeid.
 
Op 10 september 1944 kregen Britse troepen brug nummer 9 in [[Lommel]] bij een verrassingsaanval ongeschonden in handen. Duitse troepen, die in het zuidelijk gelegen [[Hechtel]] nog hevig slag leverden, werd daardoor de terugtocht afgesneden. Verwoede pogingen van de Duitse ''[[Wehrmacht]]'' om de brug alsnog te heroveren, onder andere met lijf-aan-lijfgevechten, mislukten. EenHet week lang lag de frontlijn aan het kanaal tussengedeelte [[Neerpelt (plaats)|Neerpelt]]-Lommel envormde Lommel,een waarbijweek lang de noordelijkefrontlijn kanaaloevertussen opde brugGeallieerden 9(zuidoever) na,en inde DuitseDuitsers handen was(noordoever). Op 17 september 1944 startten Britse troepen het grondoffensief van de [[Operatie Market Garden]] vanaf brugde nummer 9brug. DeDeze bruggaven kreeg van henzij de naam ''[[Joe's Bridge]]''.
In [[1928]] werd het kanaal verbreed en verdiept. Hierbij kwam [[spriet]] naar boven, een goedkope brandstof, die in de [[Tweede Wereldoorlog]] zeer geliefd was. De rol als verbinding tussen de Maas en de Schelde zou vanaf zijn ingebruikneming in [[1940]] grotendeels overgenomen worden door het Albertkanaal dat een kortere en snellere verbinding met grotere capaciteit biedt. Industrie aan het kanaal: onder andere de zinkfabriek van [[Umicore]] (Union Minière) in [[Overpelt]] uit 1888.
 
== Sluizen ==
Regel 38 ⟶ 39:
== Verbinding met andere kanalen ==
Het kanaal staat, behalve met het Albertkanaal en de Zuid-Willemsvaart, in verbinding met enkele andere kanalen. Deze werden reeds vrij snel na de afwerking van het kanaal gebouwd en samen vormen ze het netwerk der Kempense kanalen:
* [[Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten]]: te [[Dessel]]
 
* [[Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten]]: te [[Dessel]]
* [[Kanaal Dessel-Kwaadmechelen]]: te Dessel
* [[Kanaal naar Beverlo]]: te Lommel
 
== Operatie Market Garden ==
Op 10 september 1944 kregen Britse troepen brug nummer 9 in [[Lommel]] bij een verrassingsaanval ongeschonden in handen. Duitse troepen, die in het zuidelijk gelegen [[Hechtel]] nog hevig slag leverden, werd daardoor de terugtocht afgesneden. Verwoede pogingen van de Duitse Wehrmacht om de brug alsnog te heroveren, onder andere met lijf-aan-lijfgevechten, mislukten. Een week lang lag de frontlijn aan het kanaal tussen [[Neerpelt (plaats)|Neerpelt]] en Lommel, waarbij de noordelijke kanaaloever op brug 9 na, in Duitse handen was. Op 17 september 1944 startten Britse troepen het grondoffensief van de [[Operatie Market Garden]] vanaf brug nummer 9. De brug kreeg van hen de naam [[Joe's Bridge]].
 
== Recreatie ==