Concertina: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
stijl |
||
Regel 14:
}}
De '''concertina''' is een op een [[trekzak]] gelijkend [[muziekinstrument]]. Veelal hebben beide kanten waarin zich de tongenblokken bevinden een zeshoekige vorm. Uit de concertina is later de [[bandoneon]] ontwikkeld.<br />
De concertina kent een aantal
#De
#De Engelse concertina, gelijktonig (duwen en trekken geeft dezelfde toon) en [[chromatiek|chromatisch]], tonen zijn verdeeld over links en rechts;
#De
In tegenstelling tot trekzak en [[accordeon]] hebben concertina's geen 'akkoordknoppen' aan de linkerzijde maar worden beide kanten voor melodie gebruikt.
Regel 23:
In 1844 patenteerde de Britse natuurkundige [[Charles Wheatstone]] zijn Engelse concertina als vervolg op een op 19 juni 1829 verleend octrooi voor de voorloper van de concertina, de symphonion. De Engelse concertina wordt gekenmerkt door de over linker- en rechterzijde verdeelde [[chromatiek|chromatische]] reeks tonen. Vanwege deze verdeling was het bijzonder geschikt als melodie-instrument, meestal met pianobegeleiding. De chromatiek en verdeling links-rechts waren de echte innovatie.
Wheatstone was vooral geïnteresseerd in wetenschappelijke literatuur in het Frans, waardoor vroegere publicaties over instrumenten met [[doorslaande tong]]en hem bekend waren. In
Wheatstone liet zich uit St. Petersburg een [[Sheng]] (een Chinees instrument met doorslaande tongen) opsturen.
In tegenstelling tot [[Carl Friederich Uhlig]] en andere instrumentbouwers in Wenen of Parijs, stelde Wheatstone belang in de concertina vanwege de mogelijkheid er akoestische verschijnselen mee te bestuderen. Dat zijn ideeën te gelde gemaakt werden, had Charles Wheatstone vooral aan zijn broer te danken. Ook de technische ontwikkeling hing niet alleen van Wheatstone af. Al in een vroeg stadium werden deskundigen voor de productie ingehuurd zoals de Zwitserse horlogemakers Louis Lachenal en John Crabb. Lachenal was verantwoordelijk voor de technische uitvoering en Crabb voor het ontwerp. Charles Wheatstone voerde tal van berekeningen en experimenten uit die rechtstreeks verband hielden met de concertina. Hij zocht naar [[legering]]en voor de tongen die een betere klank hadden en toonvast bleven. De symphoniontongen werden aanvankelijk van zilver en later zelfs van goud gemaakt, terwijl voor de Engelse concertina uiteindelijk staal gebruikt werd.
De Engelse concertina was aanvankelijk een instrument voor de bovenklasse. Desondanks ontstond er al snel een hausse in Engeland; in 1850 waren er al 100 fabrieken die de Engelse concertina fabriceerden. De concertina's werden voor een deel in luxe uitvoeringen gemaakt en met bijvoorbeeld gouden of zilveren knoppen uitgevoerd. Een van de toonaangevende virtuozen van de Wheatstone concertina was Giulio Regondi. Regondi bespeelde
▲Een van de toonaangevende virtuozen van de Wheatstone concertina was Giulio Regondi. Regondi bespeelde op de concertina als onderdeel van de concerttournee 1840-1841 in Wenen. Regondi en collega's als Johann Dubez spraken meestal van Melophon in plaats van concertina, hoewel dat een heel ander ontwerp betrof.<ref>[http://www.metmuseum.org/collection/the-collection-online/search/501776 afbeelding van een Melophon]</ref> De concertreizen van Dubez leverden de concertina tot in de late jaren 1880 ook aandacht buiten Engeland.
== Zie ook ==
| |||