Karel de Stoute: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 213.126.26.218 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Lymantria |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 35:
'''Karel de Stoute''' ([[Dijon]], [[10 november]] [[1433]] – [[Nancy]], [[5 januari]] [[1477]]) was hertog van [[Hertogdom Bourgondië|Bourgondië]], [[Hertogdom Brabant|Brabant]], [[Hertogdom Limburg|Limburg]] en [[Hertogdom Luxemburg|Luxemburg]], graaf van [[Graafschap Vlaanderen|Vlaanderen]], [[Graafschap Artesië|Artesië]], [[graafschap Bourgondië|Bourgondië]], [[Graafschap Henegouwen|Henegouwen]], [[Graafschap Holland|Holland]], [[Graafschap Zeeland|Zeeland]] en [[Graafschap Namen|Namen]], heer van [[Heerlijkheid Mechelen|Mechelen]]. In [[1472]] werd hij bovendien hertog van [[Hertogdom Gelre|Gelre]] en graaf van [[Graafschap Zutphen|Zutphen]]. Hij was de zoon van [[Filips de Goede]] en [[Isabella van Portugal (1397-1472)|Isabella van Portugal]].
De bijnaam, de Stoute (in het Frans: le Téméraire), in België en Frankrijk pas gangbaar sinds de periode van de [[Romantiek (stroming)|
== Huwelijken ==
Regel 57:
Karel ambieerde een rijk dat zich uitstrekte van de [[Noordzee]] tot de [[Middellandse Zee]], gebaseerd op het oude koninkrijk van [[Lotharius I|Lotharius]]. Naast de gebieden die hij zelf in bezit had, waren tal van vazallen leenhulde aan hem verplicht:
* [[Picardië]]
* het [[
* [[Hertogdom Kleef]]
* het [[Arrondissement Rethel|
* het [[
*
* het [[
* het [[Opper-Lotharingen|
* het [[
* het [[
* het [[
* de [[Sundgouw]]
* [[Freiburg im Breisgau|Freiburg-Brisgau]]
* het [[
* het [[Sticht Utrecht]]
Om de twee verschillende delen van het rijk te verbinden keek hij reikhalzend uit naar de [[Elzas]] en [[Opper-Lotharingen|Lotharingen]] en kwam hij op die manier in conflict met de [[Habsburgers]] en het [[Heilige Roomse Rijk]].
=== Ligue du Bien Public ===
Karel de Stoute was de voortrekker van de
Lodewijk XI begon opnieuw met zijn politiek gespin en paaide rebellerende vazallen met titels en privileges, zodat Karel steeds meer tegenstand ondervond tegen zijn plannen voor de 'bevrijding van het Franse volk'. Uiteindelijk dreigde Karel ermee om het bondgenootschap met Engeland weer aan te halen, onder andere door een huwelijk met [[Margaretha van York (1446-1503)|Margaretha van York]], en dit joeg Lodewijk XI duidelijk genoeg schrik aan om aan de onderhandelingstafel te gaan zitten. Tijdens het opstellen van het [[Verdrag van Péronne (1468)|Verdrag van Péronne]] brak echter een opstand uit in [[Luik (stad)|Luik]]. Niet geheel onterecht verdacht Karel de Franse koning ervan de stad te hebben opgezet tegen zijn bewind, en dwong hij Lodewijk XI deel te nemen aan de strafexpeditie tegen Luik. Bij het vervallen van het bestand in [[1471]] probeerde Lodewijk XI nogmaals de hand te leggen op de steden aan de [[Somme (rivier)|Somme]], door Karel te beschuldigen van verraad, en hem voor het parlement te dagen. Karel de Stoute viel Frankrijk binnen met een groot leger, maar kwam niet verder dan een plundertocht in het noorden van het land.
Regel 81:
=== Veroveringen in Elzas-Lotharingen ===
Zijn openlijke conflict met de Franse koning [[Lodewijk XI van Frankrijk|Lodewijk XI]] zou leiden tot de [[Bourgondische Oorlogen]].
In [[1467]] kocht Karel een leengebied van [[Sigismund van Oostenrijk|Sigismund van Tirol]] op in de [[Elzas]]. Deze wilde het gebied beter beschermen tegen de [[Geschiedenis van Zwitserland|Zwitserse Confederatie of Eidgenossenschaft]]. In [[1474]] veranderde Sigismund echter van kamp, en wilde hij de gebieden terugkopen, een aanbod dat Karel uiteraard zou afslaan. Sigismund wilde het daarbij niet laten en sloot een verbond met de Zwitsers, en samen richtten ze een plundertocht aan in [[Franche-Comté]] en [[Savoye (land)|Savoye]], dat geallieerd was met de hertog van Bourgondië. Karel de Stoute had ondertussen het [[Opper-Lotharingen|hertogdom Lotharingen]] aan zijn rijk toegevoegd en trok erop uit om zijn vijanden af te straffen, maar incasseerde twee smadelijke nederlagen tijdens de [[Slag bij Grandson]] en de [[Slag bij Murten|Slag bij Morat]], zodat hij steeds gedwongen werd terug te trekken. De hoge belastingdruk en de afschaffing van privileges leidden tot gemor bij de bevolking van Lotharingen en de pogingen van hertog [[René II van Lotharingen
=== Overlijden ===
Regel 87:
Karel sneuvelde op [[5 januari]] [[1477]] tijdens de [[Slag bij Nancy]], een poging om [[Nancy]] op de Lotharingers te veroveren. Hij vluchtte toen bleek dat zijn manschappen aan de verliezende hand waren. Zijn stoffelijk overschot werd twee dagen later pas terug gevonden, hij was van zijn paard gevallen. Hoewel hierover nog altijd onduidelijkheid bestaat, zou zijn gezicht al zijn aangevreten door wolven en waren zijn wapenrusting en kleren geroofd; identificatie van de hertog moest plaatsvinden aan de hand van de [[Litteken (lichaam)|littekens]] op zijn lichaam die bij zijn lijfarts bekend waren. Hij werd begraven te Nancy.
Zijn stoffelijke resten werden later door [[
=== Na Karels dood ===
| |||