Waltoren (vestingwerk): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ares~nlwiki (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
tekstaanvulling; afbeelding + commonscat link toegevoegd
Regel 1:
[[Bestand:Ávila 24-8-2002.jpg|thumb|280px240px|Waltorens in de vestingmuur van [[Ávila (stad)|Ávila]] ([[Spanje]])]]
[[Bestand:Schweiz Schloss Chillon Teilansicht1.jpg|thumb|280px240px|Waltorens in de kasteelmuur van het [[Kasteel van Chillon]] ([[Zwitserland]])]]
 
Een '''waltoren''' of '''muurtoren''' is een [[weertoren]] in een [[Vesting (verdedigingswerk)|vesting]]muur ("wal") van een stad of [[kasteel]]. Het is de [[middeleeuwen|middeleeuwse]] voorloper van het [[bolwerk]] of [[bastion]].
Regel 10:
De uitvinding van het [[Kanon (geschut)|kanon]] maakte de waltorens overbodig; ze waren niet bestendig tegen kanonskogels. Sommige waltorens kregen nog een tweede leven als [[Rondeel (vesting)|rondeel]] zodat er een kanon op geplaatst kon worden.
 
== Waltorens in Nederland ==
Met het afbreken van de vestingwerken rond steden zijn ook de meeste waltorens verdwenen. Ze werden tegelijkertijd met de vestingmuren afgebroken, bleven staan als ruînes of kregen een andere bestemming, om later alsnog afgebroken te worden. In [[Wyck]]-[[Maastricht]] werd de imposante [[Wycker Kruittoren]] gesloopt omdat de pastoor van de naastgelegen kerk de toren vond misstaan bij het nieuwe kerkgebouw. De [[Bolkstoren]] in [[Arnhem]] bijvoorbeeld bleef staan tot hij zwaar beschadigd werd in de [[Slag om Arnhem]] in 1944, en werd in de jaren 1970 afgebroken. [[Swych Utrecht]] in [[Amsterdam]] werd omgebouwd tot hotel, dat eind 19e eeuw werd gesloopt om plaats te maken voor het huidige [[Doelen Hotel]].
 
In [[Leiden]] bleef de [[muurtoren Oostenrijk]] gespaard, maar een naastgelegen waltoren, Bourgondië genaamd, werd in 1866 wel afgebroken. In [[Nijmegen]] bleef de 15e-eeuwse waltoren de [[Belvédère (Nijmegen)|Belvédère]] staan bij de afbraak van de vestingmuren in 1874. Ook zijn bij de [[Kronenburgertoren]] nog waltorens bewaard gebleven. In [[LeidenMaastricht]] bleefstaan de [[muurtoren OostenrijkMaaspunttoren]] gespaarden de [[Jekertoren]], maarallebei eenonderdeel naastgelegenvan waltorende eerste, Bourgondië13e-eeuwse genaamdomwalling, werdmin inof 1866meer weltegenover afgebroken.elkaar Inaan de [[MaastrichtMaas]]. staat nog steeds deDe [[Pater Vincktoren]] in dezelfde stad, onderdeel van de tweede, 14e-eeuwse tweede omwalling, is in 1906 grotendeels gereconstrueerd. In [[Delft]] zijn eveneens meerdere waltorens bewaard gebleven: de [[Bagijnetoren]], [[Sint- Huybrechtstoren (Delft)|Sint-Huybrechtstoren]] en [[Rietveldse Toren]]. In [[Amersfoort]] is de [[Plompe- of Dieventoren (Amersfoort)| Plompe- of Dieventoren]] tegenwoordig onderdeel van de [[Muurhuizen]] en zijn er daarnaast nog fundamenten van waltorens te zien in het Plantsoen Oost.
<gallery widths="150" heights="150">
Bestand:Leiden - Jan van houtkade 50.jpg|[[Muurtoren Oostenrijk]], Leiden
Bestand:Bagjijnetoren2011.JPG|[[Bagijnetoren]], Delft
Bestand:KruittorenNijmegen.JPG|[[Kronenburgertoren]], Nijmegen
Bestand:Helpoort stadsmuur en hoektoren.JPG|[[Jekertoren]], Maastricht
</gallery>
 
==Externe links==
Regel 21 ⟶ 28:
* [http://www.kijkopzutphen.nl/HTML/VESTING/vesting_walt_armenh.htm Vestingwerken in Zutphen, Berkelruïne]
}}
{{Commonscat|Defense towers}}
{{Navigatie vaktermen vestingbouwkunde}}