Versie van 13 mrt 2013 21:56 bewerken Addbot (overleg \| bijdragen) 914.850 bewerkingen k Robot: Verplaatsing van 14 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q783056 ← Oudere bewerking		Versie van 14 sep 2014 10:51 bewerken ongedaan maken Mar(c) (overleg \| bijdragen) 27.696 bewerkingen één→een van, zie http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/238) (contaminatie van gelijktijdig en tegelijkertijd Nieuwere bewerking →
Regel 1: De '''Australische Plaat''' is ~~één~~een van de grootste [[tektonische plaat\|tektonische platen]] op [[Aarde (planeet)\|Aarde]]. Ze bevat het [[Australië (continent)\|Australische continent]], [[Nieuw-Guinea]], een deel van [[Nieuw-Zeeland]] en een deel van de [[Grote Oceaan\|Grote]] en de [[Indische Oceaan]]. Vaak wordt de Australische plaat samen met de [[Indische Plaat]], die het [[Indisch Subcontinent]] bevat, als ''Indo-Australische Plaat'' aangeduid. De platen bewogen de afgelopen 50 miljoen jaar als een aaneengesloten geheel. == Begrenzing == De Australische Plaat grenst aan de [[Euraziatische Plaat]] in het noorden. Dit is een [[convergente plaatgrens]], waar de Australische plaat onder de Euraziatische [[subductie\|subduceert]]. Boven de [[subductiezone]] is de [[eilandboog]] van de [[Sunda-eilanden]] gevormd door het met de subductie gepaard gaande [[vulkanisme]]. Ook met de [[Pacifische Plaat]] in het oosten is de grens divergent. Door de grillige vorm van deze plaatgrens is de tektonische situatie complex. Door de divergente beweging zijn onder andere de [[Nieuw-Zeelandse Alpen]] gevormd. Regel 8: Het is mogelijk dat langs de plaatgrenzen (met name de grens met de Pacifische Plaat) enkele kleine microplaatjes liggen, hierover is vooralsnog geen duidelijkheid. == Plaattektonische geschiedenis == De continentale massa van het tegenwoordige Australië ontstond door het samenkomen van drie [[kraton (geologie)\|kratons]] in het [[Proterozoïcum]]: het [[Pilbarakraton]], het [[Yilgarnkraton]] en het [[Gawlerkraton]]. Met [[radiometrische datering]] van de Mount Barren[[groep (stratigrafie)\|groep]] (afgezet op de rand van het Yilgarnkraton) is de samenkomst van de verschillende kratons op 1696±7 [[Ma (tijd)\|Ma]] gedateerd.<ref>{{en}}Dawson, G.C.; Fletcher, I.R.; Krape, B.; McNaughton, N.J. & Rasmussen, B; 2002: ''Did late Palaeoproterozoic assembly of proto-Australia involve collision between the Pilbara, Yilgarn and Gawler Cratons? Geochronological evidence from the Mount Barren Group in the Albany–Fraser Orogen of Western Australia.'' Precambrian Research '''118''', pp. 195-220.</ref> In het [[Paleozoïcum]] maakte wat nu Australië is deel uit van het [[supercontinent]] [[Gondwana (paleocontinent)\|Gondwana]], rond 200 [[Ma (tijd)\|Ma]] vormde Australië deel van het supercontinent [[Pangea]], waarin Gondwana opging. Het opbreken van Pangea ging in meerdere stappen, waarvan de eerste plaatsvonden in het [[Jura (tijdvak)\|Jura]]. Eerst ontstond een [[rift]] tussen Zuid-Amerika en Afrika enerzijds en India, Australië en Antarctica anderzijds. Min of meer ~~tegelijktijdig~~gelijktijdig maakte India zich los van Australië en Antarctica. De twee continenten bleven relatief lang bij elkaar, tot Australië (net als eerder India) rond 55 miljoen jaar geleden in noordelijke richting begon te bewegen, daarbij Antarctica in het geografische zuidpoolgebied achterlatend. Door het uit elkaar bewegen van de twee continenten ontstond de [[Zuidelijke Oceaan]]. {{Kaart tektonische platen}} {{Appendix\|2=

Australische Plaat: verschil tussen versies