Zeven vrije kunsten: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Oei, was me tot hiertoe nog niet opgevallen
Kiro Vermaas (overleg | bijdragen)
→‎Trivium en Quadrivium: Martianus Capella + nuanceringen curriculum
Regel 8:
 
In beide gevallen is het woord kunsten misleidend, omdat het verwijst naar kunsten in de brede zin van het woord, namelijk als afgeleide van 'kunde'. Oftewel 'het kennis hebben van'. De mechanische kunsten waren in wezen ambachten, de vrije kunsten waren de voorlopers van de moderne wetenschappen.
 
Van grote invloed op het middeleeuwse denken over de kunsten is de [[Late oudheid|laat-klassieke]] tekst van [[Martianus Capella]], ''De nuptiis Philologiae et Mercurii ''('over het huwelijk van Filologie en Mercurius'). Dit is een lastig en [[Allegorie (letterkunde)|allegorisch]] gedicht met veel [[personificatie]], waarin zich het huwelijk voltrekt tussen [[Filologie]] (liefde voor het woord) en [[Mercurius (mythologie)|Mercurius]] (niet alleen god van de handel, maar ook van de retorica). Tijdens de feestelijkheden stellen de zeven kunsten, in de gedaante van dames met hun attributen, zich voor.
 
==Trivium en Quadrivium==
Regel 15 ⟶ 17:
 
* [[Trivium (onderwijs)|Trivium]] ('taalvakken' ofwel ''op het [[woord]] betrokken wetenschappen''):
:1. [[Grammatica]]: taalkunde (oftewel het leren van [[Latijn]])
:2. [[Dialectiek|Dialectica]] ofwel [[logica (wetenschap)|logica]]: logisch redeneren.
:3. [[Retorica]]: kunst van de welsprekendheid; hoe een betoog op te zetten
 
* [[Quadrivium]] ('rekenvakken' ofwel ''op het ''[[getal (wiskunde)|getal]]'' betrokken wetenschappen'')
Regel 25 ⟶ 27:
:4. [[Astronomie|Astronomia]]: kosmologie (ruimte in tijd)
 
Daar kwamen na de herontdekking van veel van de werken van [[Aristoteles]] in de loop van de dertiende eeuw nog drie vakken bij, [[moraalfilosofie]], [[metafysica]] en [[natuurfilosofie]]. ''Filosofie ''was in de middeleeuwen echter zeer sterk verbonden met ''theologie'': het onderscheid is soms lastig. Verder willen bronnen wel eens verschillen over ''astronomia'': soms is het ''astronomie'', soms echter ook ''[[astrologie]]''.
 
De kunsten heten "vrij" (in tegenstelling tot de ''artes '''il'''liberales'') omdat ze deel uitmaakten van de intellectuele training van vrije, of vrijgestelde, mannen. De niet-vrije kunst bestond dan uit al die kennis die we tegenwoordig vakkennis zouden noemen, kennis die ten dienste van een bepaald doel staat. Dat wat we "vrije wetenschap" noemen, verwijst nog naar deze vroegere indeling, en tot voor kort berustte het onderscheid tussen universiteiten en hogescholen hier ook op.