Radiële snelheid: verschil tussen versies

De '''radiële snelheid''' is de [[snelheid]] van een object langs de [[gezichtslijn]]. In de [[astronomie]] is de radiële snelheid een van de belangrijkste parameters die afgeleid worden uit de meting van een [[spectraallijn]] in het optische of radio[[spectrum]] van bijvoorbeeld een [[komeet]], [[ster (hemellichaam)|ster]], [[moleculaire wolk]] of [[sterrenstelsel]]. De radiële snelheid is positief als een object van de waarnemer af beweegt en negatief wanneer het naar de waarnemer toe beweegt.

Als de afstand van een object bekend is kan uit de [[eigenbeweging]] de [[tangentiële snelheid]] berekend worden en samen met de radiële snelheid geeft dit de ruimtelijke snelheid.

 

De [[golflengte]] van een spectraallijn verandert door het [[Dopplereffect]] als de bron beweegt ten opzichte van de waarnemer: de bron vertoont een [[roodverschuiving]] (of blauwverschuiving). De snelheid volgt als de waargenomen golflengte (of [[frequentie]]) vergeleken wordt met volgens berekeningen of laboratoriummetingen verwachte golflengte (de rustfrequentie). Deze gemeten snelheid moet vervolgens gecorrigeerd worden voor bekende effecten, zoals de snelheid die verwacht wordt door de rotatie van de [[Aarde (planeet)|Aarde]], door de beweging van de Aarde rond de [[Zon]], en door de beweging van de Zon in ons [[melkweg (sterrenstelsel)|Melkwegwegstelsel]].

 

*Bij [[spectroscopische dubbelster]]rren verraadt de verandering van de radiële snelheid de aanwezigheid van een andere ster.

*De helft van de bekende [[exoplaneet|exoplaneten]] is gevonden door te zoeken naar zeer kleine veranderingen (enkele m/s of zelfs nog kleiner) in de radiële snelheid van de ster waaromheen deze planeten bewegen.

 

{{Commonscat|Spectroscopic radial velocity}}

[[Categorie:Astronomie]]