Leeuwarden (stad): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 183:
Met [[Lijst van rijksmonumenten in Leeuwarden (stad)|617 rijksmonumenteninschrijvingen]] staat Leeuwarden in de top-15 van Nederlandse monumentengemeenten, dankzij een historische binnenstad en woonwijken uit de late [[19e eeuw|negentiende]] en vroege [[twintigste eeuw]]. Ook heeft de stad [[beschermd stadsgezicht|beschermde stadsgezichten]] zoals de [[Rijksbeschermd gezicht Leeuwarden|binnenstad]] met [[Rijksbeschermd gezicht Leeuwarden - Noorder- / Westersingel|singels]], het [[Rijksbeschermd gezicht Leeuwarden - Nieuwe Kanaalgebied|Nieuwe Kanaalgebied]] en de [[Rijksbeschermd gezicht Leeuwarden - Hollanderwijk|Hollanderwijk]]. Deze worden beschermd omdat ze een bijzondere ruimtelijke structuur en karakter hebben, waarin een ontwikkelingsgeschiedenis van soms eeuwen is te zien. De bescherming geldt voor het historisch gegroeide patroon van [[gevel]]wanden, [[Straat (verharde weg)|straten]], [[plein]]en, [[gracht]]en en groengebieden en de onderlinge verhouding daarvan. Naast de rijksmonumenten zijn er 375 [[beeldbepalend gebouw|beeldbepalende panden]].
 
De [[monument (erfgoed)|monumenten]] betreffen [[Woning|woonhuizen]], [[Kerkgebouw|kerken]], [[molen]]s, [[pakhuis|pakhuizen]], [[Winkel (zaak)|winkel-]] en [[kantoor]]panden en ook [[park]]en, een [[Middeleeuwen|middeleeuwse]] [[waterloop]] en [[standbeeld]]en. Ook de [[kade]]n en [[pijp (brug)|pijpen]] in de [[binnenstad]] en delen van de oude om[[wal]]ling en [[gracht]]en zijn monumentaal. De oudste monumenten dateren uit de dertiende eeuw, waaronder de [[Grote of Jacobijnerkerk]] (kloosterkerk van de [[Dominicanen]]) met beroemd [[Christian Müller (orgelbouwer)|Christian Müllerorgel]] en de [[parochiekerk]] van [[Swichum]] (gewijd aan de [[heilig]]en [[Nicolaas van Myra|Nicolaas]] en Catharina). Het jongste monument is het Burmaniakamp uit [[1940]], de [[Duitsland|Duitse]] manschappenverblijven tegenover de [[Vliegbasis Leeuwarden|vliegbasis]]. In de tussenliggende [[eeuw]]en zijn panden gebouwd zoals de [[Kanselarij]], de [[Waag (Leeuwarden)|Waag]] (beide uit de [[Renaissance]]periode) en herenhuizen aan de Tweebaksmarkt, de Voorstreek en de Nieuwestad. De grootste groep [[rijksmonument]]en bestaat uit eenvoudige woon- en winkelpanden. Aan het Schapendijkje, tegen het terrein van de vliegbasis bevindt zich de eeuwenoude grafkelder van de familie Dorhout. Net buiten de stad staan twee [[poldermolen]]s, de [[Bullemolen]] en de [[Froskepôlemolen]].
 
Overigens zijn ook enkele archeologische vindplaatsen beschermd als monument vanwege een hoge archeologische verwachting.