Calvinisme: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Marcocapelle (overleg | bijdragen)
dubbele verwijzing weggehaald
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:WesterkerkAmsterdam20041002 CopyrightKaihsuTai.jpg|thumb|250px|Westerkerk te [[Amsterdam]].]]
{{Zijbalk protestantisme Nederland}}
[[Bestand:WesterkerkAmsterdam20041002 CopyrightKaihsuTai.jpg|thumb|250px{{largethumb}}|Westerkerk te [[Amsterdam]].]]
Het '''calvinisme''' is in strikte zin het [[Theologie|theologische]] gedachtegoed van de hervormer [[Johannes Calvijn]] ([[1509]]-[[1564]]), met de daaruit voortvloeiende sociale en politieke leer. Omdat Calvijn een zwaar stempel gedrukt heeft op het [[gereformeerd protestantisme]] als kerkelijke stroming worden tegenwoordig calvinisme en gereformeerd protestantisme dikwijls met elkaar vereenzelvigd. In hoeverre het latere gereformeerd protestantisme afwijkt van of overeenkomt met het oorspronkelijke gedachtegoed van Calvijn is een studie op zich.
 
Het '''calvinisme''' is in strikte zin het [[Theologie|theologische]] gedachtegoed van de hervormer [[Johannes Calvijn]] ( [[1509]]-[[1564]] ), met de daaruit voortvloeiende sociale en politieke leer.
 
== Verspreiding van het calvinisme ==
{{Zie hoofdartikel|Johannes Calvijn}}
Het '''calvinisme''' is in strikte zin het [[Theologie|theologische]] gedachtegoed van de hervormer [[Johannes Calvijn]] ([[1509]]-[[1564]]), met de daaruit voortvloeiende sociale en politieke leer. Omdat Calvijn een zwaar stempel heeft gedrukt heeft op het [[gereformeerd protestantisme]] als kerkelijke stroming worden tegenwoordig calvinisme en gereformeerd protestantisme dikwijls met elkaar vereenzelvigd. In hoeverre het latere gereformeerd protestantisme afwijkt van of overeenkomt met het oorspronkelijke gedachtegoed van Calvijn is een studie op zich.
 
==Verspreiding van het calvinisme==
{{Zie hoofdartikel|Gereformeerd protestantisme}}
Het calvinisme zorgde in de [[16e eeuw]] voor 'de tweede reformatorische golf', nadat aanhangers van het [[lutheranisme]] van de grote hervormer [[Maarten Luther]] de eerste vervolgingen hadden ondervonden. Het calvinisme had grote invloed in onder meer [[Frankrijk]] (zie:met de [[Hugenoten]]), [[Schotland]], (waar [[John Knox]] het calvinistische denken verbreidde, en waarmee de [[Calvinist Wild Men|Schotse Reformatie]] begon), alsmede in delen van [[Zwitserland]] en de [[Nederlanden]]. De Hugenoten was de naam die de [[doctrineProtestantisme|protestanten]] in de 16e, 17e en 18e eeuw Frankrijk kregen. De [[Doctrine|leer]] sloeg ook in bij de [[Puritanisme|puriteinen]] in [[Engeland]] en in de [[Verenigde Staten]], waar het nog te vinden is in de [[Presbyterianisme|presbyteriaanse]] en [[Congregationalisme|congregationalistische]] kerken aldaar.
 
In Nederland en [[Vlaanderen]] is het calvinisme tegenwoordig in een breed kerkelijk spectrum van het [[protestantisme]] terug te vinden. De [[Protestantse Kerk in Nederland]] en alle gereformeerde kerkgenootschappen baseren zich mede op Calvijns theologie.
Het calvinisme zorgde in de 16e eeuw voor 'de tweede reformatorische golf', nadat aanhangers van het [[lutheranisme]] van de grote hervormer [[Maarten Luther]] de eerste vervolgingen hadden ondervonden. Het calvinisme had grote invloed in onder meer [[Frankrijk]] (zie: [[Hugenoten]]), [[Schotland]], (waar [[John Knox]] het calvinistische denken verbreidde, waarmee de [[Calvinist Wild Men|Schotse Reformatie]] begon), alsmede in delen van [[Zwitserland]] en de [[Nederlanden]]. De [[doctrine|leer]] sloeg ook in bij de [[puriteinen]] in [[Engeland]] en in de [[Verenigde Staten]], waar het nog te vinden is in de [[Presbyterianisme|presbyteriaanse]] en [[Congregationalisme|congregationalistische]] kerken aldaar.
 
Het calvinisme is in verschillende [[Europa (continentwerelddeel)|Europese]] landen en zelfs ver daarbuiten de hoofdstroming geworden van het [[christendom]], dit was ook het geval in [[Nederland]], de [[Nederlandse Grondwet]] is zelfs sterk gebaseerd op calvinistische principes, standpunten en uitgangspunten. Vandaag de dag is het [[katholicisme]] de grootste stroming van het christendom in Nederland, de op één na grootste stroming is nog steeds het calvinisme. In [[Duitsland]] en [[Scandinavië]] is vooral het [[lutheranisme]] een erg belangrijke stroming, het calvinisme speelt echter in Duitsland ook een grote rol.
In Nederland en Vlaanderen is het calvinisme tegenwoordig in een breed kerkelijk spectrum van het [[protestantisme]] terug te vinden. De [[Protestantse Kerk in Nederland]] en alle gereformeerde kerkgenootschappen baseren zich mede op Calvijns theologie.
 
De overgrote meerderheid van de [[Afrikaans]]talige bevolking in [[Zuid-Afrika]] en [[Namibië]] is ook een aanhanger van het calvinisme, van de [[Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika]] en de [[Nederduits Gereformeerde Kerk (Zuid-Afrika)|Nederduits Gereformeerde Kerk]] om precies te zijn. Het calvinisme was vroeger ook in [[Polen]], [[Oostenrijk]], [[Hongarije]] en [[Roemenië]], daar (vooral [[Transsylvanië]]), erg belangrijk.
Het calvinisme is in verschillende [[Europa (continent)|Europese]] landen en zelfs ver daarbuiten de hoofdstroming geworden van het [[christendom]], dit was ook het geval in [[Nederland]], de [[Nederlandse Grondwet]] is zelfs sterk gebaseerd op calvinistische principes, standpunten en uitgangspunten. Vandaag de dag is het [[katholicisme]] de grootste stroming van het christendom in Nederland, de op één na grootste stroming is nog steeds het calvinisme. In [[Duitsland]] en [[Scandinavië]] is vooral het [[lutheranisme]] een erg belangrijke stroming, het calvinisme speelt echter in Duitsland ook een grote rol.
 
== Calvinisme en kapitalisme ==
De overgrote meerderheid van de [[Afrikaans]]talige bevolking in [[Zuid-Afrika]] en [[Namibië]] is ook een aanhanger van het calvinisme, de [[Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika]] en de [[Nederduits Gereformeerde Kerk (Zuid-Afrika)|Nederduits Gereformeerde Kerk]] om precies te zijn. Het calvinisme was vroeger ook in [[Polen]], [[Oostenrijk]], [[Hongarije]] en [[Roemenië]] (vooral [[Transsylvanië]]) erg belangrijk.
Verschillende auteurs, te beginnen met [[Richard Henry Tawney]] en [[Max Weber (socioloog)|Max Weber]], hebben een verband gelegd tussen de opkomst van het [[kapitalisme]] in het zestiende-eeuwse West-Europa en die van het calvinisme in dezelfde tijd. Deze religieuze stroming kent bepaalde waarden die volgens Weber nodig waren om een kapitalistische economie te kunnen voeren.
 
Volgens Weber was het kapitalisme niet zozeer hebzuchtig maar vooral rationeel, ordelijk en gericht op vooruitkomen in de wereld. NaastBehalve hard werken moesten calvinisten ook betrouwbaar zijn, ijverig,en eerlijk,andere ernstig,goede gezagsgetrouweigenschappen bezitten. Deze eigenschappen maakten calvinisten tot betrouwbare zakenpartners, hetgeen hun succes nog eens versterkte.
==Populair taalgebruik==
In het spraakgebruik wordt met calvinisme een verzameling eigenschappen bedoeld die typisch Nederlands zouden zijn. Ingetogen gedrag; ingetogen in het uiten van emoties; niet te koop lopen met je successen, kapitaal of bezittingen en daar weinig waarde aan hechten; starheid in principes; soberheid, zuinigheid, lijdzaamheid en arbeidsethos.
 
== Populair taalgebruik ==
==Calvinisme en kapitalisme==
In het spraakgebruik wordt met calvinisme een verzameling eigenschappen bedoeld die typisch Nederlands zouden zijn., Ingetogendaaronder ingetogen gedrag;, ingetogen in het uiten van emoties;, niet te koop lopen met je successen, kapitaal of bezittingen en daar weinig waarde aan hechten;, starheid in principes;, arbeidsethos en eigenschappen als soberheid, zuinigheid, lijdzaamheid en arbeidsethoslijdzaamheid.
{{Zie hoofdartikel|Johannes Calvijn}}
 
== Externe linkslink ==
Verschillende auteurs, te beginnen met [[Richard Henry Tawney]] en [[Max Weber (socioloog)|Max Weber]], hebben een verband gelegd tussen de opkomst van het [[kapitalisme]] in het zestiende-eeuwse West-Europa en die van het calvinisme in dezelfde tijd. Deze religieuze stroming kent bepaalde waarden die volgens Weber nodig waren om een kapitalistische economie te kunnen voeren.
* [{{Cite web |url=http://www.gerritveldman.nl/calvinisme.php |title=Het Calvinisme als dominante religie in de Republiek] |author=Gerrit Veldman |date=5 maart 1997 }}
 
{{Navigatie protestantisme}}
Volgens Weber was het kapitalisme niet zozeer hebzuchtig maar vooral rationeel, ordelijk en gericht op vooruitkomen in de wereld. Naast hard werken moesten calvinisten ook betrouwbaar zijn, ijverig, eerlijk, ernstig, gezagsgetrouw. Deze eigenschappen maakten calvinisten tot betrouwbare zakenpartners, hetgeen hun succes nog eens versterkte.
 
{{Zusterproject klein
==Externe links==
{{Zusterproject klein
| commons = Category:Calvinism
| wiktionary = calvinisme
Regel 34 ⟶ 39:
| wikinews =
}}
* [http://www.gerritveldman.nl/calvinisme.php Het Calvinisme als dominante religie in de Republiek]
 
{{Navigatie protestantisme}}
 
[[Categorie:Calvinisme| ]]