Kartel (politiek): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
import van Lijstverbinding
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{samenvoegennaar|lijstverbinding}}
{{meebezig|Al enigwat aangepast; wacht nu op externe informatie om het verder aan te passen. Waarschijnlijk 20 april klaar.}}
Een '''kartel''' is een tijdelijk verbondelectorale alliantie tussen verschillendetwee of meer [[politieke partij]]en die gedurende de verkiezingen onder één kandidatenlijst naar de kiezer te trekken, alsof ze één partij zijn.
 
Een voorbeeld van een kartel is een [[lijstverbinding]] (een kieskartel{{Bron?|ik vraag mij ernstig af of een kieskartel hetzelfde is als een lijstverbinding|2014|04|16}}). Door een lijstverbinding aan te gaan gunnen partijen elkaar hun ''reststemmen'' zodat een van hen daarmee mogelijk een [[restzetel]] kan winnen. Kieskartels worden in de hand gewerkt door het in- en of opvoeren van de [[kiesdrempel]]. Het kan leiden tot een besturen met een [[meerderheid]] aan zetels, zonder een [[grondwettelijke meerderheid]] aan stemmen.
* een lijstverbinding met inhoudelijke werking. De partijen hebben ook inhoudelijk een pact gesloten. Indien een van twee partijen eigenlijk een eenmanslijst, een [[eenpersoonslijst]] zou zijn dan spreekt men over een alternatieve [[verruimingskandidaat]] bij een klassieke kieslijst.
* bij [[frontvorming]] hebben de politieke partijen, meestal onder één nieuwe naam, de kiezers wel degelijk een gezamenlijk project aangeboden. Dit project kan positief geformuleerd zijn, het realiseren van een bepaald beleid, of negatief, bedoeld om een bepaalde politieke ommezwaai te voorkomen.
 
In België zijnkomen erkartels wel [[kartel]]s, maar die gaan veel verder: twee of meer partijen besluiten onder één lijst naar de kiezer te trekken alsof ze slechts één partij waren. Opop gemeentelijk vlak komt dat zéér vaak voor;. opOp nationaal vlak waren er in het verleden kartels tussen [[Socialistische Partij Anders|sp.a]] en [[Sociaal-Liberale Partij|spirit]], een partij die later is opgegaan in [[Groen (partij)|Groen]]; tussen VLD en [[Vivant]], ondertussen beide gefuseerd tot [[Open Vlaamse Liberalen en Democraten|Open Vld]]; en vooral het beroemde [[Valentijnskartel]] tussen [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]] en [[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]], twee partijen die vandaag hun eigen weg gaan.
 
==Zie ook==
* [[Coalitie]]