Rentmeester (beroep): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kernachtige samenvatting |
aanvullingen, bronnen en ref |
||
Regel 4:
== Rentmeesters in Nederland ==
Vanaf de tweede helft van de dertiende eeuw komen rentmeesters voor in bronnen onder der naam ''notarii''. Vanaf 1290 onder de naam ''receptores''. In rekeningen van 1294-1295 worden ''clavigeri'' of sluiters genoemd. Hun taak was het beheren van de [[Burcht (kasteel)|burcht]]en van de [[Graaf (titel)|graaf]] en de daarbij behorende domeinen. Sluiters fungeerden dus als rentmeesters. Vanaf 1310 werd het gehele domeinbeheer overgenomen door de rentmeesters<ref>{{aut|Meihuizen, L.S.}}, 1953, ''De rekening betreffende het graafschap Gelre 1294/1295'', Arnhem</ref>.
Rentmeesters kunnen in Nederland zowel zelfstandig als in dienst van rentmeesterkantoren werken. In beide gevallen kunnen zij lid zijn van de [[Nederlandse Vereniging van Rentmeesters]].
== Feodaliteit ==
In het [[feodale]] tijdvak werd een bezit, zoals een [[heerlijkheid (bestuursvorm)|heerlijkheid]], beheerd door een rentmeester als de heer langdurig afwezig was, bijvoorbeeld omdat hij verbleef op een ander van zijn bezittingen of in dienst was van zijn [[leenheer]]. In dit verband gebruikt men ook wel de term ''kastelein'', ''kasteelvoogd'' of ''slotvoogd''. Het woord kastelein heeft geleidelijk aan de betekenis van ''herbergier'' gekregen. In het hertogdom Gelre had elk kwartier zijn eigen rentmeester. De oudste rekening van de rentmeester van Zutphen dateert uit 1313. De oudste van de Veluwe van 1324<ref>{{aut|Gent, M. an en M.C. Le Bailly}}, 2003, ''Gids voor de landsheerlijke archieven van Gelre, Holland, Zeeland en het Sticht. Bestuurlijke, economische en sociale geschiedenis vóór 1500'', 60-61, Den Haag</ref>. Ook tegenwoordig worden [[landgoed]]eren nog wel door rentmeesters beheerd.
====Landrentmeester====
In het hertogdom Gelre bestond in de vijftiende eeuw onder hertog Arnold de hertogelijke raad voornamelijk uit ridders, waar onder altijd een landrentmeester. Deze beheerde de financiën van de hertog en controleerde de rekeningen van de lokale rentmeesters, alsmede de rekeningen van de [[ambtman]]nen en de tollenaars. Het ambt van landrentmeester is vanaf ongeveer 1340 in bronnen vermeld<ref>{{aut|Kuys, J.A.E.}}, 2001, Centraal en regionaal bestuur van graafschap en hertogdom Gelre tot 1543, in GGG, p.146-156, Geldern</ref>. Na 1543 speelden Hollanders een belangrijke rol in het bestuur van Gelre. De financiele controle werd losgekoppeld van het bestuur en de rechtspraak. [[Gerard van Rhenoy]] werd aangesteld als landmeester-generaal.
== Bijbel ==
Regel 18 ⟶ 23:
== Politiek ==
In de politiek wordt het begrip ''rentmeesterschap'' vanouds als stelregel gehanteerd door met name [[christelijk]]e en later ook door [[Ecologisme|ecologistische]] partijen. Goed rentmeesterschap staat dan voor het streven naar [[duurzame ontwikkeling]]. Veel andere partijen delen overigens in meer of mindere mate deze zienswijze.
{{Appendix|2=
* {{aut|Keverling Buisman}}, 1990, ''De bestuurlijke organisatie van het gewest Gelre (1543-1795/1798)''
* {{aut|Maris A.J. en H.L. Driessen}}, 1978, ''Het archief van het Hof van Gelre en Zutphen (1543-1795, Arnhem
* {{aut|Noordzij, Aart}}, 2009, ''Gelre. Dynastie, land en identiteit in de late middeleeuwen.'', Werken Gelre 59
'''Referenties'''
{{References}}
}}
[[Categorie:Duurzaamheid]]
| |||