Versie van 18 feb 2014 00:16 bewerken Kleon3 (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 43.498 bewerkingen k Kleon3 heeft de pagina Balije Alden Biesen naar Balije Biesen hernoemd: "Balije Biesen" is de correcte naam van de balije (zie literatuur); "Alden Biesen" is de landcommanderij ← Oudere bewerking		Versie van 18 feb 2014 00:27 bewerken ongedaan maken Kleon3 (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 43.498 bewerkingen Titelwijziging doorgevoerd; diverse correcties en aanvullingen Nieuwere bewerking →
Regel 1: De '''~~Alden~~balije Biesen''' was van 1220 tot 1795 een van de twaalf [[balije\|balijen]] van de [[Duitse Orde]] en omvatte rond 1700 de [[landcommanderij]] [[Alden Biesen]] en twaalf onderhorige [[commanderij\|commanderijen]]. Op het toppunt van haar macht telde de Duitse Orde 300 commanderijen in West- en Noord-Europa. == Ontstaan en ontwikkeling van de balije == [[Bestand:DO-Ballei Koblenz.png\|thumb\|300px\|commanderijen en andere bezittingen van de balijen ~~Alden~~ Biesen en Koblenz aan het eind van de achttiende eeuw]] [[Bestand:balleien gross.jpg\|thumb\|300px\|balijen van de Duitse Orde]] Nog voor de [[landcommandeur]] van Duitsland zich kon ontwikkelen tot [[Duitsmeester]] werden de bezittingen in de Nederlanden aan zijn gezag onttrokken, waarna ze op zijn laatst in 1228 onder het gezag kwamen van een eigen Meester in de Nederlanden (Partes Inferios). Zijn gebied omvatte het [[prinsbisdom Luik]], [[Hertogdom Brabant\|Brabant]], [[Vlaanderen]], het [[prinsbisdom Utrecht]], [[Friesland]] en [[Holland]], of te wel het gebied van de latere balijen ~~Alden~~ Biesen en Utrecht. Omdat de landcommandeurs van Duitsland na 1228 geen gezag meer uitoefenden in dit gebied is het waarschijnlijk dat het plan van de Orde hierin lag om net zoals in het gebied rond de [[Middellandse Zee]] er een afzonderlijke provincie te vormen. De ambtsdragers in de Nederlanden konden deze zelfstandigheid echter niet handhaven. Later werden ze niet meer als zodanig vermeld in de statuten van de Orde.~~<br>~~ Een van de oudste bezittingen was de [[commanderij Mechelen]], maar deze is omstreeks 1270 verloren gegaan aan de [[balije Koblenz]]. In dezelfde tijd verzelfstandigde zich de Orde in de Noordelijke Nederlanden, wat leidde tot de afsplitsing van de [[balije Utrecht]]. Omstreeks 1220 verwierf de Orde door schenking van graaf Arnold III van Loon, een kapel met aanhorigheden en de rechten in een biesenveld in [[Rijkhoven]] na de stichting van [[Nieuwen Biesen]] genoemd: [[Alden Biesen]]. Het bezit werd uitgebreid, waarna een [[landcommanderij]] kon worden gevormd. Reeds voor 1219 werd door de [[hertogdom Gulik\|graaf van Gulik]] een kerk te [[Siersdorf]] aan de Orde overgedragen ([[Commanderij Siersdorf]]. Ook de commanderij Gemert dateert uit die tijd ([[Rijksheerlijkheid Gemert]]). In 1230 verwierf de Orde leengoederen in Bekkevoort ([[Commanderij Bekkevoort]], in 1242 in Sint-Pieters-Voeren ([[Commanderij van Sint-Pieters-Voeren]]) en rond 1250 patronaatsrechten in Vught. Omstreeks 1250 werd een vestiging in Bernissem ([[Commanderij van Bernissem]]) gesticht, die tijdelijk (tot 1277) naar Sint- Truiden werd verplaatst. Zeer belangrijk waren de patronaatsrechten van Sint Andreas in Luik. De in Luik gestichte commanderij was echter van korte duur ([[Commanderij Saint-André]]). In de veertiende eeuw ontstond een commanderij in Aken en in de tweede helft van diezelfde eeuw één in Maastricht. De landcommandeur verlegde zijn zetel naar Maastricht, dat toen [[Nieuwen Biesen]] werd genoemd. In de vijftiende eeuw stichtte de Orde een kleine nederzetting in Gruitrode ([[Commanderij van Gruitrode]]). Verder was er tijdelijk een vestiging in [[Geleen]].<br> Een bijzonder geval was de [[Commanderij Ramersdorf]]. Oorspronkelijk maakte het deel uit van het [[meesterdom Mergentheim\|Duitsmeesterdom]], maar dat verkocht het in 1371 aan de balije ~~Alden~~ Biesen.<br> De jongste commanderij, onderhorig aan Alden Biesen, was de [[Commanderij Aschaffenburg]] die door toedoen van Landcommandeur [[Damian Hugo von Schönborn]] in 1749 toegevoegd werd aan ~~Alden~~de balije Biesen. == Commanderijen omstreeks 1400 == Regel 30 ⟶ 31: * Landcommanderij [[Alden Biesen]] (gelegen in het [[prinsbisdom Luik]]) * Commanderij [[Nieuwen Biesen]] (gelegen in het [[Hertogdom Brabant\|Brabantse]] deel van het grotendeels [[Tweeherigheid van Maastricht\|tweeherige Maastricht]]) * Rezeptur [[Sint-Truiden]] (gelegen in Brabant)▼ * Rezeptur [[Tongeren (stad)\|Tongeren]] (gelegen in het prinsbisdom Luik)▼ * Rezeptur Vught (gelegen in [[Staats-Brabant]])▼ * Rezeptur Hold (= Cortessem, gelegen in prinsbisdom Luik)▼ * Heerlijkheden en Rezepturen te Diepenbeek, Beverst en Damalst (=[[Diest]]) (alle gelegen in prinsbisdom Luik) * Heerlijkheid en commanderij [[Rijksheerlijkheid Gemert\|Gemert]] ([[rijksonmiddellijk]]) Regel 46 ⟶ 43: * [[Commanderij van Gruitrode]] (deels gelegen in prinsbisdom Luik, deels rijksonmiddellijk) * [[Commanderij Aschaffenburg]] ([[Aschaffenburg (stad)\|Aschaffenburg]] (gelegen in [[Keur-Mainz]]) ▲* Rezeptur [[Sint-Truiden]] (gelegen in Brabant) ▲* Rezeptur [[Tongeren (stad)\|Tongeren]] (gelegen in het prinsbisdom Luik) ▲* Rezeptur Vught (gelegen in [[Staats-Brabant]]) ▲* Rezeptur Hold (= Cortessem, gelegen in prinsbisdom Luik) == Literatuur == Regel 51 ⟶ 52: * Hofmann, Hanns Hubert: Der Staat des Deutschmeisters (1964) [[Categorie:Balije ~~Alden~~ Biesen]]

Balije Biesen: verschil tussen versies