Gerrit van der Veenstraat: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:Gerrit van der veenstraat amsterdam.jpg|thumb|150px|Gerrit van der Veenstraat]]
[[Bestand:Gerrit van der Veenstraat 99.JPG|thumb|150px|hetHet schoolgebouw, op nr. 99]]
[[Bestand:Lutherkapel gerrit van der veenstraat amsterdam.jpg|thumb|150px|Lutherkapel, op nr. 38]]
[[Bestand:Apollohouse.jpg|thumb|150px|[[Apollo House]] (achterkant)]]
De '''Gerrit van der Veenstraat''' is een straat in [[Amsterdam]]-[[Amsterdam-Zuid|Zuid]]. De straat is ongeveer één kilometer lang en loopt in westelijke richting van de [[Apollolaan (Amsterdam)|Apollolaan]] naar het sportpark op het [[Olympiaplein]]. Hierbij kruist de straat een belangrijke verkeersader, de [[Beethovenstraat]], waar de [[Amsterdamse tram|tramlijnen]] [[Tramlijn 5 (Amsterdam)|5]] en [[Tramlijn 24 (Amsterdam)|24]] rijden. Naar het einde kruist de straat ook de [[Minervalaan]]. De straat valt onder postcodegebied 1077.
 
Regel 8:
 
==Tweede Wereldoorlog==
Oorspronkelijk heette de straat '''Euterpestraat'''. De straat is in 1945, vlakgenoemd na het einde van denaar [[NederlandEuterpe in de Tweede Wereldoorlog(muze)|Duitse bezettingEuterpe]], in de TweedeGriekse Wereldoorlog]],mythologie vernoemdde naarmuze devan Nederlandsehet beeldhouwerfluitspel en verzetsheldde [[Gerritlyrische van der Veen]] (1902-1944)poëzie.
 
De straat is in 1945, vlak na het einde van de [[Nederland in de Tweede Wereldoorlog|Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog]], vernoemd naar de Nederlandse beeldhouwer en verzetsheld [[Gerrit van der Veen]] (1902-1944).

Tijdens de bezetting was in het voormalige pand van de meisjes-[[Hogereburgerschool|HBS]] in deze straat het hoofdkwartier (2 gebouwen) van de Nederlandse afdeling van de Duitse [[Sicherheitsdienst]] gevestigd. Vanaf 1942 was hier ook gevestigd de [[Zentralstelle für jüdische Auswanderung in Amsterdam|Zentralstelle für Jüdische Auswanderung]], die de [[deportatie]] van [[Joden]] uit Nederland organiseerde. Veel [[Nederlands verzet in de Tweede Wereldoorlog|verzetsmensen]] en Joodse Amsterdammers werden naar het gebouw gebracht en daar gemarteld of getransporteerd naar [[concentratiekamp]]en. "Naar de Euterpestraat" voorspelde dan ook weinig goeds.
 
Op zondag 26 november 1944 zijn deze gebouwen [[bombardement|gebombardeerd]]. 24 vliegtuigen (type [[Hawker Typhoon]]) van de [[Royal Air Force|Britse luchtmacht (RAF)]] voerden een aanval in duikvlucht uit. Hierbij werden dertig woonhuizen getroffen. Er vielen 69 doden, waarvan slechts vier SD'ers. De ''Zentralstelle'' werd half verwoest. Het SD-hoofdkwartier liep dermate schade op dat de SD naar hotel Apollofirst (aan de Apollolaan) moest verhuizen.
 
==Markante punten==
* Aan het begin van de straat staat het [[Apollo House]], bijgenaamd het 'Strijkijzer'. Hier zat tot in de [[jaren 1990negentig]] de [[Sociale Verzekeringsbank]], nu is er de Amsterdamse vestiging van Allen & Overy LLP (een groot Engels advocaten-, belastingadviseurs en notarissenkantoor) gevestigd. Het gebouw heeft zijn officiële ingang aan de Apollolaan, maar aan de achterkant van het gebouw (in de Gerrit van der Veenstraat) waren tot in de jaren negentig ook bedrijven gevestigd. Deze ruimtes worden inmiddels ook door het eerdergenoemde advocatenkantoor gebruikt.
 
* De ''Lutherkapel'' van de [[Hersteld Apostolische Zendinggemeente]] op nummernr. 38.
 
* Het [[Gerrit van der Veen College]] op nummernr. 99. Het gebouw heeft een splinternieuwe "voortuin" aan de straatkant, waar scholieren en passanten kunnen verblijven. Dit is het gebouw waar tijdens de Tweede Wereldoorlog de Sicherheitsdienst gevestigd was. Het gebouw is in de oorlog gebombardeerd geweest, waarbij vooral de omliggende huizen met de grond gelijk werden gemaakt. De omgeving is echter weer in originele staat opgebouwd. Voor de oorlog deed het gebouw ook dienst als school, het was toen een HBS voor meisjes.
 
* Langs de straat zijn twee pleintjes te vinden waar kinderen kunnen spelen. Het eerste pleintje is tegenover de Gerrit van der Veenschool, bij het [[St. Ignatiusgymnasium|Ignatiusgymnasium]]. Dit plein heet het ''Adama van Scheltemaplantsoen''. Op dit pleintje is een kinderspeelplaats en sinds 2007 een klein [[Monument (erfgoed)|monument]] ter herdenking aan de deportaties van Joden. Verderop, ter hoogte van de Veronesestraat, is een plantsoen te vinden dat bekendstaat als Veroneseplantsoen.
 
* Op de hoeken met de [[Minervalaan]] zijn poorten te vinden waar voorbijgangers onderdoor kunnen lopen. In het originele bouwplan voor de buurt zou de Minervalaan een winkelstraat moeten worden, maar dat is nooit gebeurd.