Hoorn (materiaal): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Robot: Verplaatsing van 3 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q355445
teveel voor een beginnetje/paar andere aanpassingen
Regel 1:
[[Bestand:Nagel.jpg|thumb|right|Vingernagels zijn opgebouwd uit hoorn]]
 
'''Hoorn''' is het harde materiaal van [[hoef (dier)|hoeven]], [[snavel]]s, vinger- en teen[[nagel (hoornachtige beschermlaag)|nagels]] en de buitenkant van [[hoorn (anatomie)|hoorns]]. De substantie bestaat hoofdzakelijk uit het taaie, onoplosbare [[Proteïne|eiwit]] [[keratine]], wat ook in de buitenste cellaag van de huid ([[epidermis]]) wordt teruggevonden.

De hoorn van de [[neushoorn]] bestaat bijna geheel uit keratine, maar hoorns van andere zoogdierhoorns[[zoogdieren]] hebben een kern van [[bot. (anatomie)|bot]].
{{zieook|Zie het artikel overook [[Neushoorns#Materiaal en opbouw van de hoorn|neushoorns]] voor de unieke eigenschappen van hun hoorns.}}
 
==Varianten==
Hoorn bij zoogdieren is gebaseerd op een andere variant van keratine dan bij [[vogels]] en reptielen:
* [[alpha-keratine]] - De hoorn van de [[Neushoorns#Materiaal en opbouw van de hoorn|neushoorn]] bestaat bijna geheel uit keratine;. zieBij hetandere betreffendezoogdieren artikel voorbestaat de unieke opbouw van diens hoorn. Bijalleen andere zoogdierhoorns bestaat alleenaan de buitenkant uit keratine. Ditzelfde materiaal zit ook in [[nagel (anatomie)|nagels]], [[haar (zoogdier)|haren]] en [[Epidermis|opperhuid]] van zoogdieren.
*[[beta-keratine]] - Dit is harder dan de alpha-variant en zit in de huid van [[reptielen en ook]], in het schild van de [[schildpadden|schildpad]], en in de huid, [[veer (vogel)|veren]] en [[snavel]]s van [[vogels]].
 
==Toepassingen==
De hoorns van runderen[[rund]]eren kunnen als zodanig, na enige bewerking, worden toegepast als materiaal voor [[blaasinstrument]]en, [[drinkbeker]]s of voorraadvat[[vat (verpakking)|voorraadvaten]]. De bewerking van hoorn als materiaal is bekend vanaf de [[prehistorie]]. Hoorn laat zich bewerken als [[hout]]. Men kan het zagen, raspen enzovoort. DaaromDaardoor kan het worden verwerkt tot allerlei kleine voorwerpen, zoals: haarkammen, handvatten en mesheften, naalden en priemen, knopen, lepels, pijpen, brilmonturen, dobbelstenen en sieraden.
 
Een vervanger voor hoorn is [[kunsthoorn]] of galaliet, een [[kunststof]] die vervaardigd wordt uit [[caseïne]] en [[formaline]].
Regel 15 ⟶ 18:
== Zie ook ==
* Zie [[Hoorn (anatomie)]] voor hoorns uit andere materialen
 
{{Beginnetje|biologie|2=2005|3=12|4=17}}
 
[[Categorie:Dierenanatomie]]