Paardenmelk: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Robot: Verplaatsing van 6 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q2011964
aanv plaatjes, indeling, herformuleringen
Regel 1:
[[Bestand:Paardenmelkerij NL1 PM06.jpg|thumb]]
'''Paardenmelk''' is [[melk (drank)|melk]] van [[paard (dier)|paarden]]. Het melkvet in paardenmelk bevat relatief veel vetzuren met een middellange keten (8, 10 en 12 koolstofatomen), dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de vetfractie in [[Borstvoeding|humane moedermelk]], die voornamelijk uit lange-keten [[Vetzuur|vetzuren]] bestaat (vooral ketens van 16 en 18 koolstofatomen).<ref name="PMID6049672">{{en}}Breckenridge WC, Kuksis A. Molecular weight distributions of milk fat triglycerides from seven species. (1967) J Lipid Res 8:473-478. PMID 6049672 [http://www.jlr.org/content/8/5/473.full.pdf volledige artikel].</ref> Het bevat circa 5,8-7,0% lactose, iets méér dan [[koemelk]] (4,4-4,9%) en ongeveer evenveel als moedermelk, ook bevat het [[lactoferrine]]
 
== Effecten van het drinken van paardenmelk ==
{{Disclaimer medisch lemma}}
[[Bestand:Broodmare lactation.jpg|{{largethumb}}|Lactatie bij een fokmerrie]]
Er is nog weinig gepubliceerd onderzoek over het effect van het drinken van paardenmelk. In één artikel<ref>http://www2.uni-jena.de/biologie/ieu/ep/Pressemitteilung-Stutenmilch_03-11-05.pdf PRESSEMITTEILUNG 03.11.2005 Stutenmilch-Trinkkur bei Neurodermitis: eine neue Behandlungsoption? {{pdf}}</ref> is sprake van drie onderzoeken aan de Universiteit van Jena bij kleine aantallen patiënten waarbij bij ontstekingsziekten van de dikke darm<ref>R. Schubert, C. Kahle, E. Kauf, I. Hobert, J. Hofmann, B. Gruhn, R. Häfer, H. Vogelsang. Interventionsstudie zur Wirksamkeit der Stutenmilch als Diätetikum für Patienten mit chronisch-entzündlichen Darmerkrankungen. [http://www2.uni-jena.de/biologie/ieu/DOWNLOAD/Stumi_DGE2002.pdf Vortrag zum 39. DGE-Kongress 14.-15.03.2002 in Jena]</ref> en bij eczeem een gering effect werd gevonden. Deze onderzoeken zijn nog niet gepubliceerd (2006). Het artikel over het effect bij ontstekingsziekten van de darm is bekritiseerd omdat het onderzoek niet echt [[dubbelblind]] was: de patiënt kon gewoon proeven of hij babymelk of paardenmelk kreeg.{{Bron?||2011|01|05}} Subjectief was er klachtenvermindering maar uit de bloedwaarden bleek geen verschil. Paardenmelk is wel vele malen duurder dan koemelk, dit omdat het melken van paarden arbeidsintensiever is en er veel minder melk verkregen wordt.
[[Bestand:Paardenmelkerij NL1 PM06.jpg|thumb{{largethumb}}|[[Paardenmelkerij]] in Nederland]]
[[Bestand:Poulain ardennais 02.jpg|{{largethumb}}|Drinkend veulen]]
[[Bestand:Mare milking Suusamyr.jpg|{{largethumb}}|Het melken van een paard in [[Kirgizië]]]]
'''Paardenmelk''' is [[melk (drank)|melk]] van [[paard (dier)|paarden]]. Paardenmelk wordt als voedingsmiddel gedronken, zowel door [[Veulen (dier)|veulens]] als ook door mensen. Daarnaast bestaan er lichaamsverzorgingsproducten zoals [[Crème (huidsmeersel)|crème]]s en [[lotion]]s op basis van deze melk.
 
== Productie ==
Paardenmelk voor menselijke consumptie wordt geproduceerd in [[paardenmelkerij]]en. Met een prijs van ongeveer € 7.50 per liter is paardenmelk aanzienlijk duurder dan koemelk, dit komt doordat het melken van paarden arbeidsintensiever is en er veel minder melk verkregen wordt.
 
== Samenstelling ==
'''Paardenmelk''' isHet [[melk (drank)|melkmelkvet]] van [[paard (dier)|paarden]]. Het melkvet in paardenmelk bevat relatief veel [[Vetzuur|vetzuren]] met een middellange keten (8, 10 en 12 koolstofatomen), dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de vetfractie in [[Borstvoeding|humane moedermelk]], die voornamelijk uit lange-keten [[Vetzuur|vetzuren]] bestaat (vooral ketens van 16 en 18 koolstofatomen).<ref name="PMID6049672">{{en}}Breckenridge WC, Kuksis A. ''Molecular weight distributions of milk fat triglycerides from seven species''. (1967) J Lipid Res 8:473-478. PMID 6049672 [http://www.jlr.org/content/8/5/473.full.pdf volledige artikel].</ref> Het bevat circa 5,8- tot 7,0% lactose, iets méér dan [[koemelk]] (4,4- tot 4,9%) en ongeveer evenveel als [[moedermelk]], ook bevat het [[lactoferrine]].
 
== Onderzoek ==
Er is nog slechts weinig wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd over de effecten van het drinken van paardenmelk.
 
Er is nog weinig gepubliceerd onderzoek over het effect van het drinken van paardenmelk. In één artikel<ref>{{de}} [http://www2.uni-jena.de/biologie/ieu/ep/Pressemitteilung-Stutenmilch_03-11-05.pdf PRESSEMITTEILUNGPDF-bestand 03.11.2005over Stutenmilch-Trinkkurklinisch beionderzoek Neurodermitis:naar einepaardenmelk neuebij Behandlungsoption?[[neurodermitis]] {{pdf}}]</ref> is sprake van drie onderzoeken aan de [[Friedrich-Schiller-Universität Jena|Universiteit van Jena]] bijmet kleine aantallen patiënten waarbijwaar bij de behandeling van ontstekingsziekten van de dikke darm<ref>{{de}}R. Schubert, C. Kahle, E. Kauf, I. Hobert, J. Hofmann, B. Gruhn, R. Häfer, H. Vogelsang. ''Interventionsstudie zur Wirksamkeit der Stutenmilch als Diätetikum für Patienten mit chronisch-entzündlichen Darmerkrankungen.'' [http://www2.uni-jena.de/biologie/ieu/DOWNLOAD/Stumi_DGE2002.pdf Vortrag zum 39. DGE-Kongress 14.-15.03.2002 in Jena]</ref> en bij eczeem een gering effect werd gevonden. Deze onderzoeken zijn nog niet in vakliteratuur gepubliceerd (2006). Het artikel over het effect bij ontstekingsziektendarmontstekingen van de darm iswerd bekritiseerd omdat het onderzoek niet echt [[dubbelblind]] wasgeweest zou zijn: de patiëntpatiënten konkonden gewoon proeven of hijzij babymelkmoedermelk of paardenmelk kreegkregen.{{Bron?||2011|01|05}} Subjectief waswerden er klachtenverminderingklachtenverminderingen gemeld maar uitbij de bloedwaarden bleek geen verschil. Paardenmelk is wel vele malen duurder dan koemelk, dit omdat het melkenanylyse van paardende arbeidsintensieverbloedwaarden iswerd engeen eraantoonbaar veelverschil mindervastgesteld. melk verkregen wordt.
Als melkvervanger bij mensen met een echte [[koemelkallergie]] (niet: [[lactose-intolerantie]]) is het een optie. Overigens kan men ook voor paardenmelk allergisch worden.
 
Als melkvervanger bij mensen met een echte [[koemelkallergie]] (niet: [[lactose-intolerantie]]) iszou hetpaardenmelk een optie kunnen zijn. Overigens kan men ook voor paardenmelk allergisch worden.
== Traditie ==
Paardenmelk wordt traditioneel veel gedronken in landen in [[Centraal-Azië]], zoals [[Mongolië]], [[Kirgizië]] en [[Kazachstan]]. Er wordt een gefermenteerde, licht mousserende drank van gemaakt die ''[[Arak (Mongolië)|arak]]'' of ''[[koemis]]'' genoemd wordt. Naast deze licht alcoholische drank wordt er ook een [[Destillatie|gedestilleerde]] drank van gemaakt; ''araca''.
 
== Zie ookTradities ==
Paardenmelk wordt traditioneel veel gedronken in landen in [[Centraal-Azië]], zoals [[Mongolië]], [[Kirgizië]] en [[Kazachstan]]. Er wordt veelal een gefermenteerde, licht mousserende drank van gemaakt die ''[[Arak (Mongolië)|arak]]'' of ''[[koemis]]'' genoemd wordt. Naast deze licht alcoholische drank wordt er ook een [[Destillatie|gedestilleerde]] drank van gemaakt; ''araca''.
* [[Paardenmelkerij]]
 
== Externe links ==
* {{de}} [http://www2.uni-jena.de/biologie/ieu/DOWNLOAD/Stutenmilch-dietetischewirkungen.pdf PDF-bestand over de bestanddelen van paardenmelk en prepublicatie verslag van drie kleine onderzoeken bij verschillende aandoeningen]
* {{de}} [http://www2.uni-jena.de/biologie/ieu/ep/Pressemitteilung-Stutenmilch_03-11-05.pdf PDF-bestand over klinisch onderzoek naar paardenmelk bij [[neurodermitis]] ]
* [http://www.skepsis.nl/paardenmelk.html Stichting Skepsis over paardenmelk]