De kerkelijk rechtsgeleerde [[Gratianus (kerkjurist)|Gratianus]] legde met zijn ''[[Decretum_GratianiDecretum Gratiani]]'' de grondslag voor het autonome [[Canonieke recht|Canoniekcanoniek recht]] en vormde de basis voor het latere ''Corpus Juris Canonici''. Met de pauselijke revolutie kwam er in principe een eind aan de verwarrende wereldlijke (keizerlijke) machtsinvloed op de kerkelijke regelgeving en werd de scheiding tussen kerk en staat juridisch vorm gegeven in de vorm van legale juridische autonomie voor de kerk alsmede de legale mogelijkheid tot de vorming van separate en autonome [[jurisdictie]]s. Het canonieke recht erkende nu collectieve rechtspersonen met eigen rechtsregels van religieus, educatief, economisch, communaal en professioneel karakter met het recht tot vergadering, eigendom en interne en externe representatie. Tot dan toe waren scholen en [[seminarie]]s in Europa verbonden aan kloosters en kathedralen. Deze revolutie leidde nu tot de oprichting van '''universiteiten'''[[universiteit]]en in Europa met de macht van eigen statuten en handhavingsrecht dat van toepassing is op zijn deelnemers<ref>Toby E.Huff, ''The Rise of Early Modern Science: Islam, China and the West'', Uitg: Cambridge University Press, 2003, pag. 120-138</ref>. Zoals de [[universiteit van Bologna]] in 1088 en de [[Universiteit van Parijs]] in 1215.
Ook in economische zin was de nieuwe mogelijkheid van aparte rechtspersonen belangrijk. Het maakte onder meer de vorming van [[Gilde (beroepsgroep)|Gilde]]n mogelijk die een belangrijke rol gespeeld hebben in de middeleeuwen.
