Relational frame theory: verschil tussen versies

'''Relational frame theory''' (RFT) (de Engelse term wordt meestal ook in het Nederlands gebruikt en uitzonderlijk soms vertaald als ''relationele kadertheorie''),<ref>Hayes, S.C., Barnes-Holmes, D, Roche, B. (2001). Relational Frame Theory: a post-Skinnerian account of human language and cognition</ref><ref>Blackledge, J. T. (2003). An introduction to Relational Frame Theory: Basics and applications. The Behavior Analyst Today, 3(4), 421-433.</ref>, is een psychologische theorie die verklaart hoe menselijke vermogens tot het leggen van relaties tussen allerlei zaken leiden tot cognities, taal en gedrag. Deze theorie werd opgesteld door de psychologen [[Steven Hayes]], [[Dermot Barnes-Holmes]] en [[Bryan Roche]]. RFT is te situeren binnen de [[gedragsanalyse]] en is een uitbreiding van het [[behaviorisme]] van [[Skinner]].

RFT is een theorie die tracht te verklaren waarom mensen een oneindig aantal stimuli met elkaar kunnen associëren zonder ze direct te hoeven ervaren ,<ref>Barnes, D., Hegarty, N., & Smeets, P. (1997). Relating equivalence relations to equivalence relations: A relational framing model of complex human functioning. The Analysis of Verbal Behavior, 14, 1-27.</ref>, zo snel nieuwe verbanden kunnen leggen tussen stimuli, gebruik kunnen maken van metaforen, humor, analogieën e.d.<ref>Barnes-Holmes, Y., McHugh, L., & Barnes-Holmes, D. (2004). Perspective-taking and Theory of Mind: A relational frame account. The Behavior Analyst Today, 5, 15-25.</ref><ref>Hayes, S. C. & Berens, N. M. (2004). Why Relational Frame Theory alters the relationship between basic and applied behavioral psychology. International Journal of Psychology and Psychological Psychotherapy, 4, 341-353.</ref> Cognitieve netwerken kunnen alleen uitgebreid worden, inhoudelijk kunnen ze niet veranderen. Het wetenschapsfilosofische uitgangspunt van RFT is het [[functioneel contextualisme]].

* ''mutual entailment'': mensen kunnen concluderen dat wanneer A = B geldt, ook B = A geldt. Hoewel dat voor de hand lijkt te liggen, heeft mutual entailment grote gevolgen voor de ontwikkeling van het kind <ref>Luciano, M. C., Barnes-Holmes, Y., & Barnes-Holmes, D. (2001). Early verbal devolopmental history and equivalent relations. International Journal of Psychology and Psychological Therapy, 1(1), 137-149.</ref><ref>Barnes, D., & Hampson, P. (1993). Stimulus equivalence and connectionism: Implications for behavior analysis and cognitive science. The Psychological Record, 43, 617-638.</ref>

* ''combinatorial entailment'': als geldt A = B én B = C, dan kunnen mensen concluderen A = C. Ook dit is een essentieel mechanisme in de ontwikkeling van het kind .<ref>Barnes, D., Browne, M., Smeets, P., & Roche, B. (1995). A transfer of functions and a conditional transfer of functions through equivalence relations in three to six year old children. The Psychological Record, 45, 405-430.</ref>.

Wanneer twee stimuli aan elkaar gekoppeld worden door middel van relational framing treedt een overdracht van de psychische functies (betekenis, gevoel, gedragsintenties) van de ene stimulus op de andere op. Dit proces wordt ''transformatie van stimulusfunctie'' genoemd .<ref>Dymond, S., & Barnes, D. (1996). A transformation of self discrimination response functions in accordance with the arbitrarily applicable relations of sameness, more than, and less than: Erratum. Journal of the Experimental Analysis of Behavior, 66(3), 348-360.</ref>.

'Relational framing' kan ertoe leiden dat mensen hun gedachten gaan opvatten als de werkelijkheid en er hun gedrag teveelte veel op gaan afstemmen, een proces dat ''cognitieve fusie'' genoemd wordt.

Het vermijden van interne ervaringen die door het proces van relational framing geassocieerd zijn geraakt met ongewenste emoties wordt [[experiëntiële vermijding]] (''ervaringsvermijding'') genoemd, en leidt op den duur tot een inperking van de psychische flexibiliteit,<ref name="Hayes2006)">Hayes, S, & Smith, S. (2006). '’Uit je hoofd in het leven. een werkboek voor een waardevol leven met mindfulness en Acceptatie en Commitment Theorie.’’ Amsterdam: Uitgeverij Nieuwerzijds.</ref><ref name="Meijden2009">Meijden, N. van der (2009). ACT bij angst. In J. A-Tjak & F. de Groot (Red.),''Acceptance & Commitment Therapy. Een praktische handleiding voor hulpverleners.'' (pp. 65-70), Bohn Stafleu van Loghum</ref><ref name="Trompetter2011">Trompetter, H.R., Klooster, ten, P.M., Köke, A &, Scheurs, K.M.G. (2011). Acceptatie van pijn: problemen met de factoriële validiteit van de vertaling van de Chronic Pain Acceptance Questionnaire. ''Psychologie & Gezondheid, 39''(5), 292-300.</ref>, binnen ACT standaard ''psychologische flexibiliteit'' genoemd.<ref name="Rokx2009">Rokx, T.A.J.J. (2009). ACT bij trauma. In J. A-Tjak & F. de Groot (Red.),''Acceptance & Commitment Therapy. Een praktische handleiding voor hulpverleners.'' (pp. 87-92), Bohn Stafleu van Loghum</ref><ref>Het gebruik van het begrip ''psychologisch'' in ''psychologische flexibiliteit'' is mogelijk kwestieus, aangezien ''psychologisch'' eigenlijk betekent ''met betrekking tot de psychologie'' en vaak ten onrechte wordt gebruikt als synoniem van ''psychisch'' (Warren, 1934; Van Everdingen & Van den Eerenbeemt, 2012). <br />