Rieten dak: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Droger, korter en neutraler |
|||
Regel 6:
[[Bestand:Rietdekkers aan het werk1607.JPG|{{largethumb}}|Rietdekkers in de Kop van Overijssel]]
Een '''rieten dak''' wordt gemaakt van eenjarig [[riet]]. Meerjarig riet is hiervoor niet geschikt. Riet wordt al eeuwenlang als [[dakbedekking]] gebruikt vooral bij steile daken van 45 graden of meer. Vroeger was het naast [[stro]] en heide[[plaggen]] de goedkoopste dakbedekking, tegenwoordig wordt het vooral toegepast bij huizen in het hogere marktsegment. Na zo'n dertig tot veertig jaar is vervanging van versleten rieten dakbedekking noodzakelijk. Daken kunnen ook gedeeltelijk uit riet en gedeeltelijk uit [[dakpan]]nen zijn opgebouwd.
== Dakdekken ==
Het dekken van rieten of strooien daken is veelal een gespecialiseerd zelfstandig beroep. De huidige riet- en strodekkers doen niets anders, maar vroeger waren zij naast rietsnijder en rietbinder ook nog riethandelaar en in de herfst of winter ook wel klompenmaker of deden ze slagerswerkzaamheden omdat er niet het gehele jaar werk was.
Voor houvast bij het werken op een rieten dak maakt de rietdekker gebruik van rietdekstoelen en dwarsbomen. De rietdekstoel heeft pinnen waardoor deze vast op het riet ligt. De steunbomen worden tijdelijk vastgezet met ijzeren pinnen.
=== De ondergrond ===
Regel 15 ⟶ 17:
Voor het vastmaken aan de rietlatten wordt een grote kromme naald, een twijgijzer gebruikt, waarmee het twijg of ijzerdraad "om de rietlat" gestoken kan worden. In plaats van een twijgijzer, Gelderse methode gebruikt men ook wel in combinatie een Goot en Naald. Het binddraad kan ook geschroefd worden "in de rietlat": dus hoewel geschroefd toch een traditioneel of open dak. Het riet op het dak wordt vervolgens met een klopper of drijfbord netjes gelijk gemaakt. De nok van het dak wordt al eeuwenlang bedekt met grote boogvormige nok- of vorstpannen z.g. rietvorsten die al of niet met kneedbare dakmortel en/of met een kalkrijke basterdmortel [[Mortel (betontype)|specie]] worden vastgezet. Er zijn drie fabricaten van keramische nokvorsten speciaal voor rieten daken, kortweg rietvorsten genoemd: Bourgondische, Friese en Rijnlandse rietvorsten, alle met min of meer dezelfde afmetingen 660x235x210 mm. Het meest bekend zijn die in de traditionele kleuren natuurrood gestookt en blauwig duifgrijs gesmoord. De nok van een rieten dak is kwetsbaar en daarom wordt die behalve in riet en rietvorsten ook wel uitgevoerd in heideplaggen, zink of koper. In Normandië komt een fraaie bloemenvorst voor: een bed van klei (vermengd met strohaksel) beplant met bloemen als iris, vetplanten, daklook en dergelijke waarvan de wortels zich vastzetten in de klei en in het riet.
===
=== Molens ===
|