Claes Compaen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
nog eea
Regel 2:
 
== Afkomst ==
De vader van Claes was lid van de [[Geuzen (Tachtigjarige Oorlog)|geuzenbende]] van [[Dirck Duyvel]] die zich in de [[Zaanstreek]] tegen dehet Spanjaardenlandsbestuur verzette,. hijClaes groeide op in een tijd van opstand en geweld. Het vak van zeeman leerde hij op [[Kaper|kaperschepen]] waarmee met goedkeuring van [[Willem van Oranje]] in opdracht van belangrijke [[Handelaar|kooplieden]] vijandelijke handelsschepen werden veroverd die vervolgens als [[Buit|prijs]] te gelde werden gemaakt.
 
== Voor eigen rekening ==
ClaesCompaen voelde zich door de opdrachtgevers benadeeld metbij de verdeling van de opbrengst van de veroverde prijzen benadeelten besloot door de opdrachtgevers en beslootvoorvoor eigen rekening te gaan varen. Hij wist een [[kaperbrief]] te verkrijgen van de [[Staten-Generaal van de Nederlanden|heren Staten]]. Vervolgens kocht hij het schip ''Walte'' te [[Hoorn (Noord-Holland)|Hoorn]] van honderd [[last (volume)|last]] groot en bewapend met zeventien stukken [[geschut]]. Omdat hij voor de aankoop en uitrusting van het schip achtduizend [[Rijnlandse gulden]]s te kort kwam, ging hij met zijn [[kaperbrief]] bij de kooplieden op bezoek. Die kenden hem als een trouwe aanbrenger van prijzen en een ''eerlyckhe ende bruyckbare'' zeebonk en leenden hem het ontbrekende.
 
Claes monsterde een bemanning van tachtig koppen aan en nam [[Levensmiddel|victualie]] in. Toen alles gereed was nodigde hij zijn [[geldschieter]]s uit voor een ''scheymael'' (afscheidsdiner). Aan het eind van dit vreetfestijn deed ClaesCompaen zijn gasten de mededeling dat zijn geld op was gegaan aan de uitrusting van het schip, en dat hij dus de rekening voor het maal niet kon betalen. Hij groette de heren beleefd en vertrok met zijn schip.
 
== Neptuun ==
Al snel begon ClaesCompaen schepen te veroveren, in het [[Het Kanaal]], in de [[Middellandse Zee]], aan de [[Afrikaans-Atlantische kust]], tot in de [[Caraïben]] toe. De buit maakte hij te gelde aan de kust van [[Ierland (land)|Ierland]], later in [[Salé]] en aan de [[Barbarije|Barbarijse kust]] en in [[Vlissingen]]. Hij veroverde meer dan driehonderd vijftig schepen, en gaf zichzelf de naamnamen ''Neptuun ende Conick vande Zee''.
 
== Berouw ==
De [[zeerover]] kreeg ten lange leste genoeg van het rauwe leven en verlangde terug te gaan naar zijn familie die hij in Oostzaan had achtergelaten. De [[Staten-Generaal van de Nederlanden|Staten-Generaal]] voorzagen hem op zijn verzoek onder voorwaarden van een pardonbrief die hem door enkele landgenoten in Salé werd overhandigd.
 
Hij vertrok naar de Nederlanden, maakte een knieval voor [[stadhouder]] [[Frederik Hendrik van Oranje|Frederik Hendrik]], en bleef tot aan zijn dood wonen in Oostzaan.
:''Den 25 februari 1660 sterft binnen Oostzaen in Kennemerlant den vermaerden Zee-Roover Claes Gerritz. Compaen, in grooten armoede, daer hij nochtans zoo veele duysenden door seyn Roove­rijen aen sich heeft getrokken; toonde op het laest sijns levens groot berouw en leedtwesen voor begane boosheden''.
 
{{Appendix|2=
;'''Bron:'''
* Claes Compaen, zeerover in de Gouden Eeuw (Historische Uitgaven Oostzaan) ISBN 90-808060-1-3
}}