Versie van 31 mei 2013 10:35 bewerken JanB46 (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 82.169 bewerkingen →‎Vroeg-middeleeuws Europa: +komhut ← Oudere bewerking		Versie van 5 jun 2013 19:18 bewerken ongedaan maken JanB46 (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 82.169 bewerkingen Kuilhuis is geen Nederlandstalige archeeologische term Nieuwere bewerking →
Regel 7: In de 19e eeuw werd aangenomen dat de meeste prehistorische volkeren in deze kuilhuizen woonden, hoewel inmiddels is aangetoond dat deze in veel gevallen gebruikt werden voor opslag van voedsel of voor speciale werkzaamheden. == Bouwwijze en functie == Onder de ~~archeologische~~het ~~term~~begrip "'kuilhuis"' ~~vindt~~kan men ~~een~~gebouwen ~~aantal gebouwen~~scharen met verschillende toepassingen, van primitieve hutten naar (semi-) onderkelderde huizen. Uit het [[neolithicum]] werden voornamelijk kuilhuizen met een haardplaats gevonden, welke als woningen worden beschouwd. Tussen de huizen van de [[IJzertijd\|ijzertijdculturen]] waren er duidelijke verschillen in het gebruik. ▼ ▲Onder de archeologische term "kuilhuis" vindt men een aantal gebouwen met verschillende toepassingen, van primitieve hutten naar (semi-) onderkelderde huizen. Uit het [[neolithicum]] werden voornamelijk kuilhuizen met een haardplaats gevonden, welke als woningen worden beschouwd. Tussen de huizen van de [[IJzertijd\|ijzertijdculturen]] waren er duidelijke verschillen in het gebruik. De binnenruimte was tussen de 30 cm en meer dan 1 m verdiept. De oppervlakte van dergelijke gebouwen was over het algemeen gering, de vloer was vaak van aangestampte leem. Binnen de put werden in paalgaten aan beide uiteinden van de lange as twee stevige houten palen geplaatst. In sommige gevallen kan er een houten vloer over de kuil hebben gelegen, waarbij de holte eronder werd gebruikt voor opslag of vochtregulatie. De hut werd bedekt met een [[zadeldak]] ondersteund door de houten palen, waarschijnlijk zonder ramen en met een enkele ingang aan een uiteinde. Op veel archeologische vindplaatsen ~~werden~~uit ~~kuilhuizen~~de inprehistorie ~~grotere~~zijn ~~aantallen~~[[hutkom]]men gevonden. Veel daarvan lijken eenvoudige gebouwen zonder zijmuren te zijn geweest, voorzien van een zadeldak tot op de grond. In enkele kuilhuizen zijn echter sporen van ingestorte balkenvloeren en haardplaatsen gevonden. De muren waren, als andere pre- en vroeg-historische huizen, gemaakt van hout of takken bedekt met leem. === Vroeg-middeleeuws Europa === [[Bestand:Grubenhäuser Rosstal und Sussex.jpg\|miniatuur\|Schema's van kuilhuizen in [[Roßtal]] (boven) en [[Sussex]] (onder)]] Kuilhuizen werden tussen de 5e en 12e eeuw AD in grote delen van Noord-Europa gebouwd. In het Duits zijn ze bekend als ''Grubenhäuser'', in het Engels ook wel als ''grubhuts'' of ''grubhouses''. In [[Kelten\|Keltische]] en [[Germanen\|Germaanse]] nederzettingen waren de half ingegraven bouwsels meestal ~~[[Hutkom\|~~komhutten]] zonder haard. In vele werden sporen ambachtelijke activiteiten gevonden, vaak [[weefgewicht]]en en [[spinrokken]], soms zelfs resten van een [[weefgetouw]]. Daarom wordt aangenomen dat deze benut werden als werkplaats, met name als weefhuizen. In dit verband wordt verwezen naar [[Romeinen (volk)\|Romeinse]] teksten volgens welke de Germanen hun [[linnen]] "ondergronds" maakten. De reden hiervoor was de verbeterde soepelheid en daardoor gemakkelijker verwerking van vlasvezels bij hogere luchtvochtigheid, die de in de bodem verzonken ruimte gaf. Mits voldoende beschermd tegen direct zonlicht hadden kuilhuizen een vochtig-koele binnenlucht, en zouden ook kunnen hebben gediend als opslagplaats voor voedingsmiddelen. In de Angelsaksische nederzetting [[West Stow]] past de opvallend losse vulling van de grote kuilen niet in een permanent gebruik. Aan de rand van een kuil kwam een halve haard aan het licht, in de vorm van een kleipakket met houtskool, de andere helft was in de kuil gevallen. Hier werd gespeculeerd dat de kuil oorspronkelijk met een houten vloer was bedekt. Regel 25 ⟶ 24: In Oost-Europa waren de kuilhuizen groter en vaak met een haardplaats, en zijn er in de meeste nederzettingen geen vondsten van gebouwen op de begane grond. == Kuilhuizen in de Great Plains == [[Bestand:Pithouse at Step House Mesa Verde 1.jpg\|miniatuur\|''Step House'', [[Mesa Verde National Park]]]] In de noordwestelijke [[Great Plains]] maakten extreme temperaturen en weersomstandigheden het moeilijk om het hele jaar door in vaste huizen te wonen. Hete zomers leidden tot de bouw van eenvoudige verplaatsbare tentachtige structuren. In de koude wintermaanden zorgden kuilhuizen voor de veilige, warme beschutting nodig om te overleven. == Zie ook == * [[Plaggenhut]] {{Appendix\|2=

Kuilhuis: verschil tussen versies