Warschaupact: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
ik heb een ongepaste toevoeging verwijderd
rv
Regel 1:
[[Bestand:Map of Warsaw Pact countries.png|thumb|400px|De landen van het Warschaupact tot 1968]]
 
Het '''Warschaupact''' was een militair bondgenootschap van communistische landen in Oost-Europa, dat tussen 1955 en 1991 heeft bestaan. Het werd op voorstel van Sovjetpartijleider [[Nikita Chroesjtsjov]] opgeneuktopgericht als tegenhanger van de [[Noord-Atlantische Verdragsorganisatie|NAVO]].<ref>{{Aut|V. Mastny - M. Byrne}} (edd.), ''A cardboard castle?: an inside history of the Warsaw Pact, 1955-1991'', Budapest, 2005, pp. [http://books.google.be/books?id=Jm4L_b8CHycC&pg=PA5&dq=Khrushchev+Warsaw+pact#PPA2,M1 2]-[http://books.google.be/books?id=Jm4L_b8CHycC&pg=PA5&dq=Khrushchev+Warsaw+pact#PPA5,M1 5].</ref> Officieel spraken de lidstaten van het Verdrag van Warschau.
 
Het verdrag werd op [[14 mei]] [[1955]] in de Poolse hoofdstad [[Warschau]] als reactie op het toetreden van de [[Bondsrepubliek Duitsland]] tot de NAVO ondertekend door de [[Sovjet-Unie]], [[Albanië]], [[Bulgarije]], [[Roemenië]], de [[Duitse Democratische Republiek|DDR]], [[Volksrepubliek Hongarije|Hongarije]], [[Volksrepubliek Polen|Polen]] en [[Tsjecho-Slowakije]].<ref>{{Aut|V. Mastny - M. Byrne}} (edd.), ''A cardboard castle?: an inside history of the Warsaw Pact, 1955-1991'', Budapest, 2005, pp. [http://books.google.be/books?id=Jm4L_b8CHycC&pg=PA5&dq=Khrushchev+Warsaw+pact#PPA77,M1 77] ff.</ref> Daarmee waren op een na alle [[Communistische staat|communistische staten]] in [[Oost-Europa]] lid: alleen [[Joegoslavië]] bleef erbuiten. Dat land had in april 1955 deelgenomen aan de [[Bandungconferentie]], die in 1961 zou leiden tot de [[Beweging van Niet-Gebonden Landen]]. De leden van het pact beloofden elkaar te verdedigen indien een of meer leden zouden worden aangevallen. Volgens het verdrag was de relatie tussen de ondertekenaars gebaseerd op onderlinge onafhankelijkheid en respect voor nationale soevereiniteit. Later zou uit de interventies in [[Hongaarse Opstand|Hongarije]] en [[Praagse Lente|Tsjecho-Slowakije]] echter anders blijken.
Regel 10:
Tijdens de [[Hongaarse Opstand]] van [[1956]] raakte de Hongaarse overheid verdeeld in twee fracties, één geleid door [[Imre Nagy]], en de ander door [[János Kádár]]. Om de spanningen te verminderen trokken Warschaupact-troepen zich terug uit Hongarije. Toen Nagy's fractie echter aankondigde dat Hongarije zich terugtrok uit het Warschaupact, vielen de troepen opnieuw het land binnen in oktober, op uitnodiging van Kádár. De troepen onderdrukten het verzet in twee weken.
 
Troepen van het Warschaupact werden ook tijdens de [[Praagse Lente]] van [[1968]] ingezet. De troepen vielen [[Tsjecho-Slowakije]] binnen om de hervormingen uitgevoerd door [[Alexander Dubček]]'s regering ongedaan te maken. Deze interventie werd officieel gelegitimeerd door de [[Brezjnevdoctrine]], die luidt dat ''wanneer krachten die vijandig zijn aan het [[socialisme]] een socialistisch land naar het [[kapitalisme]] willen brengen;, het niet alleen een probleem wordt voor het betrokken land, maar voor alle socialistische landen.''
 
De politieke organisatie van het Warschaupact was in handen van een "Politiek Consultatief Comité". De militaire organisatie was formeel in handen van het "Gecombineerd Commando van de Strijdkrachten" in Warschau. Deze laatste instelling was een façade voor een militaire organisatie die geheel door de strijdkrachten van de Sovjet-Unie werd beheerst. De functie van "Chef van het Gecombineerd Commando" in Warschau was in handen van een Russische [[maarschalk]] die ook Eerste Plaatsvervangend Chef-Staf van de Sovjet-Strijdkrachten was, maar deze had in die functie geen sleutelpositie in de organisatie. De werkelijke militaire bevelhebber was dezelfde Eerste Plaatsvervangende Chef Staf in zijn rol als "Hoofd van de Gezamenlijke Staf van het Warschapact".