Andalusiër (paard): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
plaatsing infobox en verwijdering onhoudbare stelling over !exportverbod als factor ivm raszuiverheid |
remake inleiding en geschiedenis op grond van wiki en |
||
Regel 1:
{{Infobox paard
| afbeelding =
| onderschrift = Een
| naam = Andalusiër / PRE
| bloed = warmbloed
Regel 27:
}}
[[Bestand:WELBECK Le Superbe Cheval De Spanie.jpg|{{largethumb}}|Een Iberisch paard in de Renaissance]]
[[Bestand:Andalusier - Vorführung spanischer Rassen6.jpg|{{largethumb}}|
[[Bestand:Andalusier - Vorführung spanischer Rassen3 best.jpg|{{largethumb}}|]]▼
[[Bestand:Becario.jpg|{{largethumb}}|Een Andalusiër onder het zadel]]
[[Bestand:Cabalo044eue.jpg|{{largethumb}}|Hoofd van een schimmel]]
▲[[Bestand:Andalusier
[[Bestand:Fotografo-caballos-pura-raza.jpg|{{largethumb}}|Een dravende Andalusiër]]
De '''Andalusiër''' is een eeuwenoud paardenras afkomstig uit de streek rond [[Sevilla (stad)|Sevilla]] in [[Andalusië]]. Dit [[Spanje|Spaanse]] ras vertoont sterke genetische overeenkomst met het [[Portugal|Portugese]] paardenras de [[Lusitano]] en is in de loop der eeuwen van grote invloed geweest op verschillende paardenrassen elders in Europa. Dit [[Paard (dier)|paard]] is door zijn barokke uiterlijk een graag geziene gast bij paardenshows en andere hippische evenementen.
== Stamboek ==
Er bestaan wereldwijd meerdere, hier en daar ook concurrerende, stamboeken die zich bezighouden met de registratie van Andalusiërs ofwel Spaanse paarden. In Spanje bestaat sinds 1967 een officiëel, door de overheid erkend, stamboek dat zegt het 'zuivere Spaanse ras' (Spaans: '''Pura Raza Española''' of '''PRE''') te vertegenwoordigen. Deze fokorganisatie heet de ''Asociación Nacional de Criadores de Caballos de Pura Raza Española'' (ANCCE). Het is een geprivatiseerd stamboek dat in feite niet meer van 'de Andalusiër' wil spreken. Wel claimt het de meest zuivere Spaanse bloedlijnen te vertegenwoordigen. Dit stamboek wordt onder andere erkend door fokkers in Amerika maar de rechtmatigheid van haar monopolisme wordt tot op Europees niveau aangevochten door andere binnenlandse stamboeken. Ook bestaan er elders, zoals in [[Australië]] al sinds tijden eigen stamboeken van Andalusiërs, Luisitanos en kruisingsproducten.
Over de oorsprong van de originele Andalusiër bestaat stevige discussie, die verband houdt met een aantal kwesties. De eerste kwestie is dat de Andalusiër veel bloed van de [[Arabier (paard)|Arabische volbloed]] zou bezitten. In het PRE komt echter relatief weinig Arabisch bloed voor. De tweede kwestie is dat het ras zijn oorsprong zou hebben gevonden in een [[Kartuizers|Kartuizer]] abdij, waar het in de 15e eeuw zou zijn gefokt. De paarden uit deze, gedurende lange tijd zuiver gehouden, bloedlijnen worden door vele liefhebbers gezien als de meest exquisite Andalusiërs überhaupt.
== Geschiedenis ==
De
Spanje werd na het jaar 711 n. Chr. langere tijd bezet door de [[Moren]] (gearabiseerde Berbervolken), hetgeen van grote invloed was op de paardenfokkerij. De [[Berber (paard)|Berberpaarden]] (niet te verwarren met Arabische volbloeds) staan daardoor mede aan de oorsprong van het Spaanse paard zoals het nu bekend is.
De eerste registratie van Spaanse dekhengsten begon al in de dertiende eeuw door Karthuizer monniken, die belast werden met het beheer en de fokkerij. Zij waren de hengstenhouders en leverden luxe rijpaarden aan het Spaanse hof. De bereden hengsten van de [[cavalerie]] werden door de eeuwen heen meegevoerd tijdens Spaanse veldtochten in Europa en werden ook als diplomatieke geschenken uitgewisseld met het Franse en het Engelse hof, die de sportieve prestaties en de vriendelijke eigenschappen van deze paarden zeer wisten te waarderen. Ook het [[Habsburg]]se vorstenhuis dat zowel Spanje als het huidige Duitsland regeerde droeg bij aan de verspreiding van het genetische materiaal naar het noorden van Europa.
== Uiterlijk ==▼
Dit edele ras, in klasse enkel overtroffen door de Arabier (qua zuivere bloedlijnen) wordt gekenmerkt door de vaak zijdeachtige, zilverwitte, lange manen en laag ingeplante volle staart. De [[stokmaat]] ligt tussen de 1,55 en 1,74 meter. Door de lichaamsbouw - korte rug, korte, sterke hals en een goed gespierde achterhand - zijn deze paarden meestal gemakkelijk te 'verzamelen'. Dat is essentiëel voor ieder paard om gedurende langere tijd, blessurevrij een ruiter te kunnen dragen. Verzameling houdt in dat het paard de achterbenen goed naar voren onder het zwaartepunt kan plaatsen. Hierdoor draagt het zijn eigen gewicht, evenals het gewicht van de ruiter, vooral met de krachtige achterbenen en zo min mogelijk met de voorbenen. PRE-paarden hebben een fijn, lang hoofd, een lichte ramsneus en het voorhoofd is eerder plat. Ze hebben ronde, zachte en intelligente ogen. De meest voorkomende kleur is schimmel, daarnaast komen zwart, bruin, roan en vos voor. De schimmels worden witter, naarmate zij ouder worden.▼
Door deze rijke geschiedenis, waarbij het ras ten dele ook als trekpaard voor zware kannonen dienst deed, raakte bloed van Spaanse paarden vermengd met tal van regionale rassen elders. Andere paardenrassen in Europa die zijn beïnvloed door dit ras zijn bijvoorbeeld het [[Fries paard|Friese paard]], de [[Lippizaner]], de [[Oost-Fries (paard)|Alt-oldenburger en de Oost-Fries]], de [[Holsteiner (paard)|Holsteiner]], de Napolitaner, de Kladruber uit [[Tsjechië]] en zelfs de [[Connemara pony]] uit het westen van [[Ierland (eiland)|Ierland]]. Vele Spaanse ontdekkingsreizigers namen hun paarden mee naar de Nieuwe Wereld en ook daar is invloed van de Andalusiër tot op heden te herkennen in meerdere lokale rassen waaronder de [[Azteca (paardenras)|Azteca]].
Dit type paard wordt wegens zijn bouw een '[[barokpaard]]' genoemd; tijdens de [[Renaissance]] werd met dit soort paarden aan het Spaanse hof de klassieke rijkunst beoefend.▼
▲== Uiterlijk ==
▲Dit edele ras, in klasse enkel overtroffen door de volbloed Arabier
▲Dit type paard wordt
== Karakter ==
Regel 51 ⟶ 58:
== Gebruik ==
Het Spaanse paard wordt over de hele wereld gebruikt in onder andere het [[Circus (attractie)|circus]], de [[vrijheidsdressuur]], de hogeschooldressuur en in gewone [[manege]]s. Door hun vloeiende gangen is het aangenaam om
In de top van de
In Spanje worden
* ''Doma Classica'', klassieke dressuur
* ''Alta Escuela'', hogeschool dressuur
* ''Doma Vaquera'', rijstijl voor werk met vee
De paarden zijn ook gewilde acteurs voor bijrollen in historische-, fantasy- en spektakelfilms.
== Externe link ==▼
== Afbeeldingen ==
<gallery>
WC07b.JPG|Topdressuur met een Andalusiër
Andalusier - rückwärtsgehend.jpg|Twee bruinen, achterwaarts gaand
Kartäuser-Pferd Andalucia, Spain Private Tour - June 2007-1.jpg|Ter vergelijkeing: een Karthuizer in piaffe
</gallery>
{{Commonsklein|Andalusian}}
* [http://www.
* [http://usprea.com/ United States P.R.E. Association]
* [http://www.prehorse.org/ The Foundation for the Pure Spanish Horse]
* [http://www.ahaa.org.au/ Australasia Andalusian Association]
{{DEFAULTSORT:Andalusier}}
| |||