Fries (kunst): verschil tussen versies

Een '''fries''' is in de [[kunstgeschiedenis]] en [[archeologie]] de term voor iedere uitgebreide, verhalende voorstelling van mensen, mythologische figuren en/of dieren binnen een duidelijk kader. Friezen hebben vaak een decoratieve functie (hetgeen overigens een diepere betekenis niet per definitie uitsluit) en kunnen op velerlei wijzen en in vele materialen zijn vervaardigd.

 

De term 'fries' wordt het meest gebruikt als aanduiding voor bekaderde, uitgebreide voorstellingen op gebouwen en monumenten uit, met name, de klassieke oudheid. Deze architectonische friezen kenmerken zich door [[reliëf (beeldhouwkunst)|reliëf]]. [[Etrusken|Etruskische]] tempels (maar ook paleizen) werden door [[terracotta]] friezen gesierd, die vaak met behulp van matrices werden vervaardigd. [[Oude Griekenland|Griekse]] en [[Romeinse oudheid|Romeinse]] tempels en monumenten hadden veelal gebeeldhouwde friezen in marmer. Tot de bekendere friezen uit de oudheid behoren de ''Gigantomachie'' op het [[Pergamonmuseum|Pergamonaltaar]] (thans in Berlijn) en het fries van de [[Zuil van Trajanus]] te Rome.

In de klassieke bouworden was het fries een onderdeel van het [[hoofdgestel]] en bevond zich tussen de [[architraaf (bouwkunst)|architraaf]] en de [[kroonlijst]]. Men spreekt in dit geval van een ''fries'' als er sprake is van een doorlopend beeldhouwwerk, dit werd vooral toegepast in de [[Korinthische orde]]. Indien de beeldhouwwerken worden onderbroken door een met twee hele en twee halve verticale sleuven versierde steen, (de [[triglief]]), spreekt men van [[metope]]n (karakteristiek voor de [[Dorische orde]]).