Sjees: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
aanv en pics
Regel 1:
[[Afbeelding:Folkloristische dag3.JPG|thumb|250px|right{{largethumb}}|[[Ringrijden]] met een sjees in [[Zeeland (provincie)|Zeeland]]]]
[[Afbeelding:Ringriden Ljussens 2.JPG|{{largethumb}}|Ringrijden met een sjees in [[West-Friesland]]]]
Een '''sjees''' is een door [[paard (dier)|paard]]en getrokken [[kar]]. Het woord is een verbastering van het [[Frans]]e ''chaise'' (stoel).
Een '''sjees''' is een lichte, door [[paard (dier)|paard]]en voortgetrokken [[kar]] voor het vervoer van personen. Het woord sjees is een Nederlandse verbastering van het [[Frans]]e woord ''chaise'' (stoel). Het bijzondere van een sjees tenopzichte van een gewone boerenkar is dat de personenbak van de sjees is opgehangen met leren riemen. Een sjees kan al dan niet voorzien zijn van een neerklapbare overkapping.
 
==Friese sjees==
De Friese sjees werd vroeger in [[Friesland]] op zondag gebruikt om de [[hereboer|herenboeren]] naar de kerk te brengen. Hij wordtwerd getrokken door een [[enkelspan|enkel-]] of [[tweespan]]dubbelspan [[Fries paard|Friese paarden]]. De bak van de Friese sjees, waswaarin één of twee personen kunnen plaatsnemen, is meestal rijkelijk versierd met [[houtsnijwerk]], en stond[[volksschilderkunst|volksschilderkunst]] open is opgehangen tussen twee hoge [[wiel (voortbeweging)|wielen]]. De diameter van de wielen wasligt tussen de 1.22122 en 1.50150 mcm en elk wiel bevatteheeft meestal 14veertien spaken. De bak, waarinis devoorzien bestuurder zat, bevattevan een speciale koker voor de zweep.koetsierszweep en heeft geen kap.
 
==Wedstrijden==
Vroeger werd de Friese sjees ondermeer gebruikt voor de lokale [[drafsport]]. Vandaag de dag wordt de Friese sjees nog gebruikt om er folkloristische shows en wedstrijden mee te rijden. Er staanlopen dan meestaluiteraard Friese paarden voor. VoorBij het optuigen van de paarden worden passende hoofdstellen met rijk versierde [[oogklep]]pen, borsttuigbijpassende schoftstukken en een[[Tuigage schofttuig(rij- aangemetenof trekdier)|borsttuigen]] gebruikt. De paarden moeten tijdens het lopen goed 'tuigen', dat wil zeggen: statig stappen en ruim draven met hogefier knieactie.geheven Dehoofden berijders zijn verplicht Friese kostuums te dragen. Bij de mannen is dat een zwarte hoed, een zwarte broek,en hoge sokken en schoenen, een wit hemdje en een zwart jasje. De dames hebben meestal jurken die bij de kleuren van de sjezen passenknieactie.
 
De berijders zijn verplicht Friese [[Klederdracht (Nederland)|klederdracht]] te dragen. Bij de mannen bestaat deze uit een wit hemd, een zwart jasje, een zwarte broek, hoge sokken en schoenen, en een zwarte hoed. De dames dragen lange jurken, witte [[Kant (textiel)|kanten]] mutsen, hesjes en schorten, welke bij de kleuren van de sjees passen.
 
De sjees vindt in [[West-Friesland (regio)|West-Friesland]] en in [[Zeeland (provincie)|Zeeland]] overigens ook nog regelmatig gebruik tijdens het traditionele [[ringsteken|ringrijden]].
 
==Afbeeldingen==
<gallery>
Chaise de poste.jpg|Franse postsjees
Chaise (PSF).jpg|Een Franse chaise
Cabriolet2 (PSF).jpg|Variant: een cabriolet
 
</gallery>
==Zie ook==
* [[Mennen (paardensport)|Mennen]]
* [[Riksja]]
* [[Sulky (paardensport)|Sulky]]
 
[[Categorie:Paard en wagen]]